Gondola (lotnictwo)
Gondola – część konstrukcji samolotu, integralnie związana ze skrzydłem lub kadłubem, ale znajdująca się poza nim, zawierająca silnik (gondola silnikowa) lub ładunek statku powietrznego (gondola pasażerska). W niektórych konstrukcjach, np. w samolotach Farman MF.11 (z 1913 roku), lub w samolocie z czasów II wojny światowej Lockheed P-38 Lightning, kokpit może też znajdować się w gondoli, która wówczas spełnia rolę kadłuba.
Gondola ma kształt aerodynamiczny[1], który ma wpływ na m.in. zmniejszenie emisji hałasu wytwarzanego przez silnik. Wylot obudowy, w miejscu mieszania się gorącego powietrza z zimnym, może być zakończony szewronem, który dzięki ząbkowanemu zakończeniu zmniejsza hałas[2][3][4].
Montowanie gondoli i silnika pod skrzydłem wiąże się z łatwością dostępu do silnika w celu oględzin przed lotem i ewentualnych napraw[5]. Wielkie niemieckie bombowce z I wojny światowej, Zeppelin Staaken R. IV i następne z tej serii, miały w każdej gondoli (zawierającej dwa silniki, ciągnący i pchający) stanowisko dla obsługującego je mechanika[6].
W czasie lądowania, po dotknięciu kołami ziemi, ścianki gondoli mogą być otwierane przez pilota w celu wytworzenia przeciwnego ciągu powietrza pomagającego wytracić prędkość. Strumień powietrza z silnika jest wówczas kierowany do przodu (a nie, jak w czasie lotu, do tyłu). Hamowanie silnikami jest podstawową metodą wytracenia prędkości samolotu na mokrej nawierzchni przy znikomej przyczepności[7][8].
W gondolach silnika samolotu pozostawionego w hangarze lubią gnieździć się ptaki[9] i pszczoły[10].
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
W języku polskim słowo gondola oznacza małą łódź, i podobnie w angielskim słowo nacelle pochodzi z francuskiego, gdzie także oznacza małą łódź[11].
- Gondole pasażerskie
Gondola pod brytyjskim sterowcem Baby
Kokpit w gondoli w samolocie Farman MF.11 z lat 20. XX w.
Gondola do transportu chorych na śmigłowcu Mi-1
- Gondole silnikowe
Gondola z dwoma silnikami z bombowca Staaken R.VI w Muzeum Lotnictwa Polskiego
Wodnosamolot CANT Z.501 ze stanowiskiem strzeleckim w gondoli silnikowej
Gondola silnika samolotu typu ATR 72 (widoczna bez śmigła, które powinno znajdować się z przodu)
Otwarta gondola silnika VH-OQC Trent 900 samolotu Airbus A380-800
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Ilan Kroo, Professor of Aeronautics and Astronautics: Nacelle Design and Sizing (ang.). Aircraft Aerodynamics and Design Group at Stanford University, 13 kwietnia 1999. [dostęp 22 kwietnia 2011]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 marca 2001)].
- ↑ Przylot pierwszego 747 w barwach LOT. Fly4photo. [dostęp 4 maja 2015].
- ↑ Myśliwiec na biopaliwie. Kopalnia Wiedzy, 12 maja 2010. [dostęp 4 maja 2015].
- ↑ NASA Helps Create a More Silent Night (ang.). NASA, 13 grudnia 2010. [dostęp 4 maja 2015].
- ↑ Upper Surface Blowing Nacelle Design Study for a Swept Wing Airplane in Cruise Condisitons (ang.). NASA/Boeing, wrzesień 1974. [dostęp 4 maja 2015].
- ↑ G.W. Haddow, Peter M. Grosz: The German Giants, The Story of the R-planes 1914–1919. London: Putnam, 1988, s. 232 i nn.
- ↑ Engine Nacelle Opening during aircraft landing (ang.). YouTube. [dostęp 4 maja 2015].
- ↑ ATPL CBT - Aircraft Gas Turbine Engines, Reverse Thrust (ang.). YouTube. [dostęp 4 maja 2015].
- ↑ Timothy J. Will: Air Force Problems with Birds in Hangars (ang.). University of Nebraska-Lincoln, 22 września 1985. [dostęp 6 maja 2015].
- ↑ Susan Parson. Birds, Bees, and Baleen Whales. „FAA Aviation News”, s. 24–25. FAA (ang.). [dostęp 6 maja 2015].
- ↑ Nacelle (ang.). Online Etymology Dictionary. [dostęp 5 grudnia 2013].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- ATPL CBT - Aircraft Gas Turbine Engines, Reverse Thrust (ang.)
- Allen Braggs: Engine nacelle opening during aircraft landing (ang.). YouTube. [dostęp 4 maja 2015].