50°43′N 22°39′E/50,716667 22,650000Goraj (gmina)
| ||||
| ||||
 Urząd Miasta i Gminy Goraj | ||||
| ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo | lubelskie | |||
| Powiat | biłgorajski | |||
| TERYT | 0602063 | |||
| Burmistrz | Antoni Łukasik (2014) | |||
| Powierzchnia | 67,87 km² | |||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
4180[1] | |||
| • gęstość | 61,6 os./km² | |||
| Nr kierunkowy | 84 | |||
| Kod pocztowy | 23-450 | |||
| Tablice rejestracyjne | LBL | |||
Adres urzędu: ul. Bednarska 123-450 Goraj | ||||
| Szczegółowy podział administracyjny | ||||
| ||||
Położenie na mapie województwa
| ||||
Położenie na mapie województwa lubelskiego   Goraj | ||||
Położenie na mapie Polski  Goraj | ||||
| 50°43′N 22°39′E/50,716667 22,650000
| ||||
| Strona internetowa | ||||
| Biuletyn Informacji Publicznej | ||||
Portal  Polska
| ||||
_location_map.png)
Goraj – gmina miejsko-wiejska w województwie lubelskim, w północnej części powiatu biłgorajskiego.
Siedziba gminy to miasto Goraj.
Według danych z 31 grudnia 2006 gminę zamieszkiwały 4442 osoby.
Nadanie 1 stycznia 2021 praw miejskich Gorajowi, zmieniło typ gminy z wiejskiej na miejsko-wiejską[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Gmina Goraj powstała 13 stycznia 1870[3] w powiecie zamojskim w guberni lubelskiej w związku z utratą praw miejskich przez miasto Goraj i przekształceniu go w wiejską gminę Goraj w granicach dotychczasowego miasta, z dołączeniem kilku wsi ze znoszonej gminy Abramów[4]. Gmina Goraj obejmowała miejscowości Andrzejówka, Bononia, Goraj, Hosznia Ordynacka, Majdan Abramowski, Radzięcin, Średniówka, Zagrody i Zastawie[5].
Po podziale powiatu zamojskiego spowodowanym utworzeniem guberni chełmskiej w 1912 gmina Goraj znalazła się w powiecie krasnostawskim, z czego miejscowa ludność była niezadowolona; w budżecie gminy z 1914 przewidziano wydatek na spowodowanie przyłączenia gminy do powiatu janowskiego[6]. Podczas okupacji austriackiej uchylono zmiany spowodowane utworzeniem guberni chełmskiej[7].
W 1919 gmina wraz z całym powiatem zamojskim weszła w skład woj. lubelskiego. Na skutek długotrwałych zabiegów mieszkańców[8] 1 stycznia 1923 gminę przyłączono do powiatu biłgorajskiego[9]. W okresie międzywojennym gmina dzieliła się na gromady Goraj, Hosznia Ordynacka, Jędrzejówka, Radzięcin, Średniówka, Wólka Abramowska i Zagrody[10].
1 kwietnia 1930 gmina Goraj została zniesiona, a jej obszar włączony do gminy Frampol[11]. Rozporządzenie to nie zostało wprowadzone w życie i zostało uchylone z dniem 29 lipca 1939[12].
Po II wojnie światowej gmina Goraj zachowała dotychczasową przynależność administracyjną. 29 października 1944 gmina liczyła sześć gromad (Goraj, Hosznia Ordynacka, Jędrzejówka, Radzięcin, Wólka Abramowska i Zagrody), a 1 lipca 1952 roku – 11 gromad[13].
Gmina Goraj została zniesiona 29 września 1954 wskutek reformy administracyjnej wprowadzającej gromady w miejsce gmin[14]. W toku tej samej reformy administracyjnej dokonano zmian terytorialnych między powiatem krasnostawskim a biłgorajskim związanych z terenem byłej gminy Goraj: z biłgorajskiego do krasnostawskiego wyłączono wieś Zagrody, a z krasnostawskiego do biłgorajskiego przyłączono wieś Gilów[15]. Tereny zniesionej gminy Goraj objęły gromady Goraj, Hosznia Ordynacka, Jędrzejówka i Teodorówka, a dawną gromadę Radzięcin zgodnie z zabiegami mieszkańców włączono do nowej gromady Frampol[16]. W zgodzie z ogólną tendencją likwidacji najmniejszych gromad w 1958 włączono gromadę Hosznia Ordynacka do gromady Goraj, a gromadę Jędrzejówka do gromady Teodorówka[17].
Gmina Goraj została przywrócona wraz z kolejną reformą administracyjną 1 stycznia 1973[18]. W porównaniu ze stanem z 1954 gmina została powiększona o wieś Gilów, natomiast wsie Radzięcin, Kolonia Helenowska, Kolonia Radzięcin, Kolonia Stanisławowska, Kolonia Zagródki i Kolonia Żelebsko znalazły się w gminie Frampol. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie zamojskim. Od 1999 gmina należy ponownie do powiatu biłgorajskiego w woj. lubelskim.
Struktura powierzchni[edytuj | edytuj kod]
Według danych z roku 2002[19] gmina Goraj ma obszar 67,63 km², w tym:
- użytki rolne: 76%
- użytki leśne: 19%
Gmina stanowi 4,03% powierzchni powiatu.
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Dane z 30 czerwca 2004[20]:
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| Populacja | 4462 | 100 | 2224 | 49,8 | 2238 | 50,2 |
| Gęstość zaludnienia [mieszk./km²] |
66 | 32,9 | 33,1 | |||
- Piramida wieku mieszkańców gminy Goraj w 2014 roku[1].
Sąsiednie gminy[edytuj | edytuj kod]
Chrzanów, Dzwola, Frampol, Radecznica, Turobin
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Gmina Goraj w liczbach, [w:] Polska w liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2016-03-14] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ (Dz.U. z 2020 r. poz. 1332) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2020 r. w sprawie ustalenia granic niektórych gmin i miast, nadania niektórym miejscowościom statusu miasta, zmiany nazwy gminy oraz siedziby władz gminy
- ↑ 1 stycznia 1870 według kalendarza juliańskiego.
- ↑ Postanowienie z 19 (31) grudnia 1869, ogłoszone 1 (13) stycznia 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, s. 465).
- ↑ Zenon Łukasz Baranowski (red.) Dzieje Goraja, Gminny Ośrodek Kultury w Goraju, Lublin 2010, s. 156.
- ↑ Z.Baranowski Dzieje Goraja, s. 164.
- ↑ Władysław Ćwik, Jerzy Reder Lubelszczyzna. Dzieje rozwoju terytorialnego, podziałów administracyjnych i ustroju władz, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1977, s. 116.
- ↑ Dorota Skakuj Zarys dziejów powiatu biłgorajskiego w latach 1867–1939, Muzeum Ziemi Biłgorajskiej w Biłgoraju, Biłgoraj 2005, s. 135.
- ↑ Dz.U. z 1922 r. nr 77, poz. 695.
- ↑ Z.Baranowski Dzieje Goraja, s. 221.
- ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 23, poz. 215.
- ↑ Dz.U. z 1939 r. nr 66, poz. 449.
- ↑ Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1 VII 1952 r., GUS, Warszawa.
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191.
- ↑ W. Ćwik, J. Reder Lubelszczyzna..., s. 160–161, 168–169.
- ↑ Z. Baranowski Dzieje Goraja, s. 284.
- ↑ Z.Baranowski Dzieje Goraja, s. 285.
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312.
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset (pol.). regioset.pl. [dostęp 2010-09-14].
- ↑ Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast (pol.). GUS. [dostęp 2010-09-14].
| |||||||||||||
| ||||||||||||
| ||||||||||||||
| ||||||||||||||