Goryczyn
 Triosteum aurantiacum | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
goryczyn |
| Nazwa systematyczna | |
| Triosteum Linnaeus Sp. Pl. 176. 1 Mai 1753[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
T. perfoliatum L.[3] | |
Goryczyn, trójpest[4], triosteum[5] (Triosteum L.) – rodzaj roślin z rodziny przewiertniowatych. Należy do niego 6 gatunków[6][7]. Występują one w centralnej i wschodniej Azji oraz w Ameryce Północnej[6].
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Pokrój
- Byliny o pędach nadziemnych prosto wzniesionych, wyrastających z płożących, podziemnych kłączy. Rdzeń pędów początkowo biały, z czasem staje się dęty[6].
- Liście
- Naprzeciwległe, pojedyncze, jajowate, całobrzegie lub o brzegu falistym albo pierzasto podzielone[6].
- Kwiaty
- Zebrane po sześć w okółkach w węzłach, siedzące, wsparte krótkimi przysadkami. Kielich składa się z 5 trwałych działek. Korona kwiatu składa się z 5 płatków tworzących dwie wargi. Górna dzieli się na cztery łatki, dolna jest niepodzielona, odgina się podczas kwitnienia. U nasady rurki korony znajduje się miodnik w postaci skupienia gruczołowych włosków. Płatki są żółte, żółtozielone lub purpurowe. Pręcików jest 5. Zalążnia jest 3–5-komorowa z pojedynczymi zalążkami w komorach. Słupek pojedynczy z cienką szyjką i dyskowatym oraz podzielonym na 3–5 łatek znamieniem[6].
- Owoce
- Kuliste lub gruszkowate, mięsiste pestkowce z 2–4 pestkami o grubym, twardym i czarnym endokarpie[6].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)
Rodzaj z rodziny przewiertniowatych Caprifoliaceae, z podrodziny Caprifolioideae Eaton[2].
- Wykaz gatunków[7]
- Triosteum angustifolium L.
- Triosteum aurantiacum E.P.Bicknell
- Triosteum × eamesii (Wiegand) A.Haines
- Triosteum himalayanum Wall. – triosteum himalajskie[5]
- Triosteum perfoliatum L.
- Triosteum pinnatifidum Maxim. – triosteum oskrzydlone[5]
- Triosteum sinuatum Maxim.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2018-09-03] (ang.).
- ↑ a b Triosteum. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2018-09-03].
- ↑ Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyższych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 486. (pol.).
- ↑ a b c Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 188. ISBN 978-83-925110-5-2.
- ↑ a b c d e f Triosteum Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-09-03].
- ↑ a b Triosteum L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-12-17].
Identyfikatory zewnętrzne: