Grań Soliska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez MalarzBOT (dyskusja | edycje) o 11:26, 18 sie 2014. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Północny fragment grani, od Bystrego Przechodu po Wielkie Solisko
Grań Soliska (od Wielkiego Soliska do Szczyrbskiego Soliska) od strony Doliny Furkotnej
Grań Soliska od strony Doliny Młynickiej
Grań Soliska widziana z okolic Szczyrbskiego Jeziora
Schronisko na Solisku

Grań Soliska (słow. hrebeň Soliska, Soliskový hrebeň, niem. Soliskograt, węg. Szoliszkó-gerinc[1]) – długi grzbiet tatrzański ciągnący się od przełęczy Bystry Przechód i opadający w okolicach Szczyrbskiego Jeziora. Grań odchodzi w wierzchołku Furkotu (Furkotský štít) od głównej grani odnogi Krywania w kierunku południowo-wschodnim i oddziela od siebie Dolinę Młynicką i Furkotną. Początkowo skalisty, za Smrekowicką Przełęczą traci swój wysokogórski charakter i opada zboczami porośniętymi kosodrzewiną, a niżej lasem.

Przebieg grani

W grani wyróżniają się (w kierunku od Bystrego Przechodu)[2]:

  • Bystre Czuby:
    • Zadni Bystry Garb (Zadný bystrý hrb),
    • Zadnia Bystra Szczerbina (Zadná Bystrá štrbina),
    • Pośredni Bystry Garb (Prostredný bystrý hrb),
    • Bystra Szczerbina (Bystrá štrbina),
    • Skrajny Bystry Garb (Predný bystrý hrb) – najciekawsza w kształtach turniczka z grupy Bystrych Czub,
  • Bystra Ławka (Bystrá lávka) – wąska przełączka, przez którą prowadzi żółto znakowany szlak turystyczny,
  • Bystre Turniczki:
    • Wielka Bystra Turniczka (Veľká bystrá vežička) – najbardziej rozłożysta z czterech Bystrych Turniczek,
    • Mała Bystra Szczerbina (Malá Bystrá štrbina) – płytka przełączka, nie opada z niej do Doliny Furkotnej żaden żleb (ścianki Wielkiej i Zadniej Bystrej Turniczki stanowią jedną całość),
    • Zadnia Bystra Turniczka (Zadná bystrá vežička),
    • Pośrednia Bystra Szczerbina (Prostredná Bystrá štrbina),
    • Pośrednia Bystra Turniczka (Prostredná bystrá vežička),
    • Skrajna Bystra Szczerbina (Predná Bystrá štrbina) – wyraźnie wgłębiona przełączka, zwłaszcza widziana z Doliny Furkotnej,
    • Skrajna Bystra Turniczka (Predná bystrá vežička),
  • Zadnia Soliskowa Szczerbina (Zadná Solisková štrbina) – przełęcz oddzielająca Bystre Turniczki od względnie długiej północnej grani Wielkiego Soliska, w której wyróżnia się trzy Soliskowe Kopy – Zadnią, Pośrednią i Skrajną (Zadná, Prostredná, Predná solisková kopa) oraz trzy Soliskowe Karby – Zadni, Pośredni i Skrajny (Zadný, Prostredný, Predný soliskový zárez)[a],
  • Wielkie Solisko (Veľké Solisko, 2412 m n.p.m.) – najwyższy punkt grani,
  • Wyżnia Soliskowa Ławka (Solisková lávka),
  • Pośrednie Solisko (Prostredné Solisko, ok. 2400 m), pierwsze odnotowane przejście – Karol Englisch, Paul Spitzkopf senior – 19 lipca 1903 r., podczas wejścia na Wielkie Solisko,
  • Leskowska Przełączka (Vyšná Solisková štrbina), pierwsze odnotowane przejście – Karol Englisch, Paul Spitzkopf senior – 19 lipca 1903 r.,
  • Soliskowe Czuby (Soliskové hrby) – cztery występy skalne (Zadnia, Pośrednia, Skrajna i Mała Soliskowa Czuba) górujące nad trawiastym stokiem schodzącym w kierunku Doliny Furkotnej, pierwsze odnotowane przejście – Karol Englisch, Paul Spitzkopf senior – 19 lipca 1903 r.,
  • Pośrednia Soliskowa Ławka (Prostredná Solisková štrbina), pierwsze odnotowane wejście – Karol Englisch, Paul Spitzkopf senior – 19 lipca 1903 r.
  • Zadnia Soliskowa Turnia (Zadná Solisková veža, ok. 2350 m), od strony Doliny Młynickiej zbocza Soliskowych Turni i Małego Soliska przecina rozległy, pokryty złomowiskiem skalnym taras nazwany Soliskowym Ogrodem. Pierwsze odnotowane wejście na Zadnią Soliskową Turnię – podczas przejścia grani – Günter Oskar Dyhrenfurth, Hermann Rumpelt – 10 czerwca 1906 r.,
  • Niżnia Soliskowa Ławka (Nižná Solisková štrbina, ok. 2325 m), ostro wcięta przełęcz pomiędzy Soliskowymi Turniami, dawniej nazywana była Przełączką w Soliskowych Turniach, pierwsze odnotowane wejście – Ernő Kaczander, István Laufer, 4 września 1909 r.,
  • Skrajna Soliskowa Turnia (Predná Solisková veža, ok. 2342 m), nazywana bywa także Przednią Soliskową Turnią,
  • Soliskowa Przełęcz (Solisková štrbina, ok. 2285 m), szeroka, mocno obniżona przełęcz, łatwo dostępna z położonych poniżej dolin,
  • Małe Solisko (Malé Solisko, 2334 m), dawniej uważane za dwuwierzchołkowy szczyt, obecnie niższy, południowo-wschodni wierzchołek uznawany jest za odrębny szczyt,
  • Wysoka Ławka (Vysoká lávka, ok. 2305 m),
  • Furkotne Solisko (Furkotské Solisko, ok. 2320 m), szczyt dawniej uważany za niższy wierzchołek Małego Soliska,
  • Szara Ławka (Šedá lávka, ok. 2290 m),
  • Szczyrbskie Solisko (Štrbské Solisko, 2302 m),
  • Niska Ławka (Nízka lávka), niewielka przełęcz rozdzielająca Szczyrbskie Solisko od Młynickiego Soliska, dawniej te dwa wierzchołki uważane były za jeden, dwuwierzchołkowy szczyt – Szczyrbskie Solisko,
  • Młynickie Solisko (Mlynické Solisko, ok. 2301 m),
  • Smrekowicka Przełęcz (Soliskové sedlo), szeroka przełęcz podzielona na dwa siodła (Wyżnia Smrekowicka Przełęcz o wysokości 2099 m i Niżnia Smrekowicka Przełęcz o wysokości ok. 2080 m[3]) skalistym występem Smrekowickiej Czuby[3] (Soliskový hrb),
  • Skrajne Solisko (Predné Solisko, 2093 m), jedyny szczyt dostępny dla turystów w Grani Soliska, na jego południowo-wschodnim zboczu znajdują się wyciągi i trasy narciarskie (dolna stacja zlokalizowana jest w pobliżu Szczyrbskiego Jeziora, a górna na zboczu, na wysokości ok. 1850 m).

Historia wejść

Wejścia na poszczególne szczyty i przełęcze Grani Soliska nie należą do trudnych. Zbocza grani były miejscem znanym przez koziarzy urządzających tu polowania na kozice. Pierwsze odnotowane przejścia całej grani

Szlaki turystyczne

Szlak żółty – żółty szlak ze Szczyrbskiego Jeziora dnem Doliny Młynickiej obok wodospadu Skok i dalej na Bystrą Ławkę, stamtąd dalej do Doliny Furkotnej. Przejście szlakiem przez przełęcz jest dozwolone w obie strony, jednak zalecany jest kierunek z Doliny Młynickiej do Furkotnej w celu uniknięcia zatorów na łańcuchach[4].
  • Czas przejścia ze Szczyrbskiego Jeziora na Bystrą Ławkę: 3:30 h, ↓ 2:35 h
  • Czas przejścia z Bystrej Ławki do rozstaju ze szlakiem niebieskim w Dolinie Furkotnej: 1:30 h, ↑ 2 h
Szlak czerwony – czerwony szlak rozpoczynający się przy Schronisku na Solisku i prowadzący wzdłuż grani na Skrajne Solisko. Czas przejścia: 1 h, ↓ 30 min[5]
  1. Atlas satelitarny Tatry i Podtatrze wyróżnia na tym odcinku grani 5 kulminacji – kolejno od północy: Bystra Kopa, Zadnia Soliskowa Kopa, Pośrednia Soliskowa Kopa, Mała Soliskowa Kopa, Wielka Soliskowa Kopa
  1. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  2. Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-06-23].
  3. a b Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 138. ISBN 83-909352-2-8.
  4. Tatry – Bystry Przechód. [dostęp 20.09.2008].
  5. Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.

Bibliografia

  1. Arno Puškáš: Vysoké Tatry, horolezecký sprievodca monografia, diel IX. Bratislava: Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, 1988.
  2. Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005. ISBN 83-909352-2-8.