Diecezja supraska

Diecezja supraska – diecezja unicka 1797–1809, powołana do życia w 1797 r. na terenie Prus Nowowschodnich. Powstała z oficjałatu generalnego dla unitów, powołanego dnia 6 października 1796 r. przez metropolitę unickiego Teodozego Rostockiego. Na mocy tego dokumentu opat klasztoru bazylianów w Supraślu ks. dr Teodozy Wisłocki stał się czasowym zwierzchnikiem wszystkich unitów w państwie pruskim.

Powodem erygowania diecezji supraskiej było odcięcie kordonem państwowym podlaskich unitów znajdujących się pod berłem pruskim od władz cerkiewnych podległych diecezji brzeskiej i metropolicie unickiemu, znajdujących się w Imperium Rosyjskim. W wyniku starań dyplomatycznych Fryderyka Wilhelma II, dnia 6 marca 1798 r. papież Pius VI, wydał w klasztorze kartuzów k. Florencji bullę "Suscieptum a nobis" erygującą za patentem króla pruskiego ze stycznia 1797 r. unicką diecezję supraską. Stolicą diecezji stała się miejscowość Supraśl, natomiast katedrą biskupią – główna cerkiew bazyliańskiego klasztoru Zwiastowania Bogurodzicy. Starając się o powołanie przez Stolicę Apostolską supraskiego biskupstwa władze pruskie chciały zapobiec ingerencji z zewnątrz Rosji, zwłaszcza mieszania się obcego państwa w sprawy religijne. Przy diecezji supraskiej jej II ordynariusz – biskup Mikołaj Duchnowski powołał seminarium unickie, na które ofiarował znaczny fundusz.

Na mocy układu w Tylży, po przejściu w 1807 r.do Imperium Rosyjskiego części Grodzieńszczyzny i Białostocczyzny, upadła racja istnienia supraskiej diecezji unickiej. Dnia 14 lutego 1809 r. decyzją cara Aleksandra I została skasowana, a jej obszar rozciągający się od Niemna do Bugu, na którym zamieszkiwało 45 000 unitów (zdolnych do przyjmowania sakramentów), włączono do rozległego biskupstwa brzeskiego. Biskup nominat supraski – opat bazyliańskiego klasztoru supraskiego ks. Leon Ludwik Jaworowski, został nominowany biskupem biskupem pomocniczym brzeskim – pomocnikiem bpa Jozafata Bułhaka.

Biskupami unickiej diecezji supraskiej byli:

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

ks. Alfred Ignatowicz, Greckokatolicka diecezja supraska (1796–1807), "Wiadomości Kościele Archidiecezji w Białymstoku" 1976, r. 2, nr 4, s. 105–116.
Radosław Dobrowolski, Opat Supraski Biskup Leon Ludwik Jaworowski, Supraśl 2003, s. 333.