Gózd (gromada w powiecie białobrzeskim)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gózd
Stary Gózd
gromada
1954–1973
Państwo

 Polska

Województwo

kieleckie

Powiat

1954–55: radomski
1956–72: białobrzeski

Data powstania

29 września 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

(Stary) Gózd

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

7

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

24

brak współrzędnych

Gózd (od 31 XII 1964 do 31 XII 1972 Stary Gózd) – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Gózd siedzibą GRN w Goździe (w obecnym brzmieniu Stary Gózd) utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie radomskim w woj. kieleckim, na mocy uchwały nr 13i/54 WRN w Kielcach z dnia 29 września 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Gózd Stary, Gózd Nowy, Kiełbów Stary, Kiełbów Nowy, Siekluki, Żdżary i Grodzisko (bez wsi Nowa Wola) ze zniesionej gminy Błotnica w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 24 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

1 stycznia 1956 gromada weszła w skład nowo utworzonego powiatu białobrzeskiego w tymże województwie[8].

1 stycznia 1959 do gromady Gózd przyłączono wieś Kadłubek Stary oraz kolonie Kadłubek Nowy, Kadłubek A i Kadłubek B z gromady Bobrek w tymże powiecie[9].

31 grudnia 1964 nazwę gromady Gózd zmieniono na gromada Stary Gózd[10].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[11].

Uwaga: W latach 1954–55 w powiecie radomskim istniały dwie gromady o nazwie Gózd. Druga gromada o tej nazwie pozostała jednak przez cały czas w powiecie radomskim, przez co po włączeniu omawianej gromady Gózd do powiatu białobrzeskiego prawdopodobieństwo pomyłki znacznie się zmniejszyło.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr 13i/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu radomskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 20 grudnia 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 31 grudnia 1954 r., Nr. 15, Poz. 104)
  7. Uchwała Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Radomiu z dnia 5 października 1954 r. w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 9 października 1954 r., Nr. 11, Poz. 32)
  8. Dz.U. z 1955 r. nr 44, poz. 288
  9. Uchwała Nr 22/58 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 18 października 1958 r.o zmianie granic niektórych gromad w województwie kieleckim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 8 listopada 1958 r., Nr. 9, Poz. 119)
  10. Uchwała Nr 26/64 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 30 grudnia 1964 r. w sprawie zmiany granic i nazw niektórych gromad w województwie kieleckim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 31 grudnia 1964 r., Nr. 22, Poz. 123); sprostowanie w Dzienniku Urzędowym Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 26 kwietnia 1965 r., Nr. 10, Poz. 73)
  11. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.