Grupa Armii Północ
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1939 |
| Rozformowanie |
1945 |
| Organizacja | |
| Rodzaj sił zbrojnych |
wojska lądowe |
Grupa Armii Północ (niem. Heeresgruppe Nord) – jedna z grup armii Wehrmachtu formowanych w trakcie II wojny światowej.
Formowania i walki[edytuj | edytuj kod]
Po raz pierwszy wystawiona w trakcie uderzenia na Polskę we wrześniu 1939[1], na bazie dowództwa 2 Armii. W tym czasie składała się z dwóch armii – 3 Armii uderzającej z rejonu Prus Wschodnich i 4 Armii atakującej z rejonu Pomorza Zachodniego. Po zakończeniu działań bojowych w Polsce przemianowana na Grupę Armii B (10 października 1939).
Po raz drugi wystawiona w związku z planowanym atakiem na ZSRR poprzez przemianowanie dowództwa Grupy Armii C (20 czerwca 1941). Dowodzący Grupą Armii Północ von Leeb, miał pod swoimi rozkazami 23 dywizje piechoty, 3 dywizje pancerne i 3 dywizje zmotoryzowane oraz 1 flotę powietrzną [2]. Wymienione jednostki tworzyły: 18 armię (uderzająca wzdłuż wybrzeża Bałtyku poprzez kraje bałtyckie) oraz 16 armię (uderzająca na jej prawym skrzydle przez Dyneburg na wyżynę Wałdaj). Obie armie poprzedzała 4 Grupa Pancerna jako siła uderzeniowa całej grupy armii atakująca przez Psków na Leningrad. We wrześniu do uderzenia na Moskwę oddano Grupie Armii „Środek” grupę pancerną. Następnie po zablokowaniu Leningradu i przegranej pod Tichwinem, całe zgrupowanie przeszło do obrony, w której pozostało do stycznia 1944 roku, kiedy rozpoczął się powolny odwrót. W lecie tego roku grupa została odcięta w Kurlandii, a w styczniu 1945 została przemianowana w Grupę Armii „Kurlandia”.
Po raz trzeci wystawiona 25 stycznia 1945 poprzez przemianowanie Grupy Armii „Środek” w Prusach Wschodnich. Składała się z 4 Armii oraz Zgrupowania Armijnego „Samland”. Okrążona w tym rejonie została rozbita i rozwiązana 2 kwietnia.
Dowódcy grupy armii[edytuj | edytuj kod]
- 27 sierpnia 1939: Generalfeldmarschall Fedor von Bock
- 20 czerwca 1941: Generalfeldmarschall Wilhelm von Leeb
- 17 stycznia 1942: Generalfeldmarschall Georg von Küchler
- 29 stycznia 1944: Generalfeldmarschall Walther Model
- 31 marca 1944: Generaloberst Georg Lindemann(niem.)
- 4 lipca 1944: Generaloberst Johannes Frießner
- 23 lipca 1944: Generaloberst Ferdinand Schörner
- 27 stycznia 1945: Generaloberst Lothar Rendulic
- 12 marca 1945: Generaloberst Walter Weiss
Skład[edytuj | edytuj kod]
Jednostki grupy armii:
- 537 Batalion Łączności Grupy Armii
- 639 Batalion Łączności Grupy Armii (2 Montażowy)
Związki operacyjne:
| Data | Skład armii |
|---|---|
| 1939 | |
| wrzesień 1939 | 3 Armia, 4 Armia |
| październik 1939 | 6 Armia, 4 Armia |
| 1941 | |
| czerwiec 1941 | 16 Armia, 18 Armia, 4 Grupa Pancerna |
| październik 1941 | 16 Armia, 18 Armia |
| 1942 | |
| wrzesień 1942 | 11 Armia, 16 Armia, 18 Armia |
| grudzień 1942 | 16 Armia, 18 Armia |
| marzec 1944 | Oddział Armijny Narwa, 16 Armia, 18 Armia |
| wrzesień 1944 | 16 Armia, Oddział Armijny Grasser, 18 Armia |
| listopad 1944 | 16 Armia, Oddział Armijny Kleffel, 18 Armia |
| wrzesień 1944 | 16 Armia, 18 Armia |
| 1945 | |
| luty 1945 | Oddział Armijny Samland, 4 Armia |
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Sobczak (red.) 1975 ↓, s. 167.
- ↑ Iwanowski 1971 ↓, s. 111.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Wincenty Iwanowski: Operacje okrążające II wojny światowej. Warszawa: 1971.
- Kazimierz Sobczak (red.): Encyklopedia II wojny światowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
.svg){kind=small}