Grzegorz Wrochna

Grzegorz Wrochna
Państwo działania	Polska
Data i miejsce urodzenia	13 marca 1962 ; Radom
	Profesor dr hab. nauk fizycznych
	Specjalność: fizyka cząstek elementarnych
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
	Prezes Polskiej Agencji Kosmicznej
Okres spraw.	18 lutego 2021–11 marca 2025
Poprzednik	Michał Szaniawski
	Podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego
Okres spraw.	16 grudnia 2019–1 stycznia 2021
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Grzegorz Jacek Wrochna (ur. 13 marca 1962 w Radomiu) – polski fizyk, profesor nauk fizycznych. W latach 2011−2015 dyrektor Narodowego Centrum Badań Jądrowych, w latach 2019–2021 podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, w latach 2021–2025 prezes Polskiej Agencji Kosmicznej.

Życiorys

Jest absolwentem radomskiego VI LO im. Jana Kochanowskiego. W latach 1981–1986 studiował fizykę na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1986 pracował jako asystent w Instytucie Fizyki Doświadczalnej UW. W 1991 obronił pracę doktorską wykonaną pod kierunkiem profesora Andrzeja Kajetana Wróblewskiego. W latach 1991–1998 pracował w Europejskim Laboratorium Cząstek Elementarnych CERN w Genewie. W roku 1998 uzyskał stopień doktora habilitowanego nadany przez Radę Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.

W latach 1999–2006 był zatrudniony na stanowisku docenta Instytutu Problemów Jądrowych (IPJ). Kontynuował prace nad eksperymentem CMS oraz zaproponował i rozpoczął własny eksperyment astrofizyczny Pi of the Sky. 30 października 2006 odebrał nominację na stanowisko Dyrektora IPJ.

W 2009 otrzymał tytuł profesora nauk fizycznych. Do 25 października 2015 przewodził tworzeniu Narodowego Centrum Badań Jądrowych w Świerku^[1].

W 2006 został członkiem Zespołu Roboczego ds. Kategoryzacji Instytutów Fizyki Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW), członkiem Komisji Fizyki Jądrowej Rady Atomistyki a także Państwowej Agencji Atomistyki (PAA). Obecnie jest profesorem zwyczajnym w Zakładzie Fizyki Wielkich Energii (BP3) i Pełnomocnikiem Dyrektora NCBJ ds. Współpracy Międzynarodowej.

Profesor Wrochna zasiadał w Międzywydziałowym Zespole Eksperckim ds. Gospodarki Energetycznej PAN, w Komitecie Problemów Energetyki PAN, w Radzie Naukowej Środowiskowego Laboratorium Ciężkich Jonów Uniwersytetu Warszawskiego, w Radzie Naukowej Instytutu Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy, w Radzie ds. Polityki Innowacji przy Prezydencie m. st. Warszawy oraz Radzie Nadzorczej PGE EJ1^[2]. Od 2018 r. jest członkiem Rady Zarządzającej Wspólnotowego Centrum Badawczego^[3].

16 grudnia 2019 został powołany na stanowisko podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego^[4]. 1 stycznia 2021 odszedł z rządu^[5]. 18 lutego tego samego roku został powołany na stanowisko prezesa Polskiej Agencji Kosmicznej^[6]. 11 marca 2025 został odwołany z tego stanowiska^[7].

Został laureatem plebiscytu KGHM „Ambasador Polski 2021” w kategorii Nauka^[8].

Życie prywatne

Ma czworo dzieci z żoną Małgorzatą, lekarką i malarką, zmarłą w 2018 r. Obecnie żonaty z Beatą Stępień-Wrochną^[9].

Osiągnięcia naukowe

Ma znaczący wkład we współpracę polskich uczonych z wieloma ośrodkami na świecie zajmujących się badaniami cząstek elementarnych w CERN pod Genewą. Przez wiele lat uczestniczył w poszukiwaniu bozonu Higgsa, który został odkryty w 2012 roku^[10].

W listopadzie 2012 został wyróżniony naukowym odznaczeniem SciVall Best Connectivity Award, tytuł przyznany za najbardziej efektywną współpracę z innymi naukowcami na poziomie międzynarodowym przez Fundację Edukacyjna Perspektywy oraz wydawnictwo Elsevier^[11].

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2015) – za wybitne osiągnięcia w pracy naukowo-badawczej i dydaktycznej w dziedzinie fizyki i techniki jądrowej, za zasługi dla gospodarki narodowej^[12].
Krzyż Komandorski Orderu Palm Akademickich (V Republika Francuska) (2018)^[13]
Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości (2019)^[9].

Przypisy

↑ NCBJ – Nowy dyrektor Narodowego Centrum Badań Jądrowych. ncbj.gov.pl, 2015-10-26. [dostęp 2022-02-06].
↑ prof. dr hab. Grzegorz Wrochna - ncbj.gov.pl. [dostęp 2017-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-09)].
↑ EU Joint Research Centre – Board of Governors. ec.europa.eu/jrc. [dostęp 2022-02-06].
↑ Prof. dr hab. Grzegorz Wrochna podsekretarzem stanu w MNiSW. gov.pl/web/nauka, 17 grudnia 2019. [dostęp 2019-12-21].
↑ MEiN: wiceministrowie Maciej Kopeć i Grzegorz Wrochna odwołani [online], wnp.pl [dostęp 2020-01-04] (pol.).
↑ Nowy prezes Polskiej Agencji Kosmicznej. polsa.gov.pl. [dostęp 2021-02-19].
↑ Timur Wesołowski: Prezes Polskiej Agencji Kosmicznej odwołany ze stanowiska. gazeta.pl, 2025-03-11. [dostęp 2025-03-11].
↑ Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Znamy Ambasadorów Polski 2021!. 2021-10-15. [dostęp 2022-02-06].
↑ ^a ^b Grzegorz Wrochna – CV. wrochna.edu.pl. [dostęp 2022-02-06].
↑ Prof. Grzegorz Wrochna – najbardziej międzynarodowy polski naukowiec - www.studyinpoland.pl. [dostęp 2013-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-26)].
↑ Doskonałość badacza – nagrody wręczone!. Perspektywy, 2012-11-22. [dostęp 2025-03-04].
↑ M.P. z 2015 r. poz. 840
↑ Francuskie odznaczenia dla naukowców z NCBJ. ncbj.gov.pl. [dostęp 2021-03-25].

Bibliografia

Prof. Grzegorz Wrochna – Dyrektor Narodowego Centrum Badań Jądrowych – www.fuw.edu.pl

Linki zewnętrzne

Prof. dr hab. Grzegorz Jacek Wrochna, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2013-06-30] .

[1] NCBJ – Nowy dyrektor Narodowego Centrum Badań Jądrowych. ncbj.gov.pl, 2015-10-26. [dostęp 2022-02-06].

[2] prof. dr hab. Grzegorz Wrochna - ncbj.gov.pl. [dostęp 2017-04-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-09)].

[3] EU Joint Research Centre – Board of Governors. ec.europa.eu/jrc. [dostęp 2022-02-06].

[4] Prof. dr hab. Grzegorz Wrochna podsekretarzem stanu w MNiSW. gov.pl/web/nauka, 17 grudnia 2019. [dostęp 2019-12-21].

[5] MEiN: wiceministrowie Maciej Kopeć i Grzegorz Wrochna odwołani [online], wnp.pl [dostęp 2020-01-04] (pol.).

[6] Nowy prezes Polskiej Agencji Kosmicznej. polsa.gov.pl. [dostęp 2021-02-19].

[7] Timur Wesołowski: Prezes Polskiej Agencji Kosmicznej odwołany ze stanowiska. gazeta.pl, 2025-03-11. [dostęp 2025-03-11].

[8] Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – Znamy Ambasadorów Polski 2021!. 2021-10-15. [dostęp 2022-02-06].

[cv-9] Grzegorz Wrochna – CV. wrochna.edu.pl. [dostęp 2022-02-06].

[10] Prof. Grzegorz Wrochna – najbardziej międzynarodowy polski naukowiec - www.studyinpoland.pl. [dostęp 2013-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-01-26)].

[11] Doskonałość badacza – nagrody wręczone!. Perspektywy, 2012-11-22. [dostęp 2025-03-04].

[12] M.P. z 2015 r. poz. 840

[13] Francuskie odznaczenia dla naukowców z NCBJ. ncbj.gov.pl. [dostęp 2021-03-25].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]