Grzybówka włoskowatotrzonowa

Grzybówka włoskowatotrzonowa

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	pieczarkowce
Rodzina	grzybówkowate
Rodzaj	grzybówka
Gatunek	grzybówka włoskowatotrzonowa
Nazwa systematyczna
Mycena capillaris (Schumach.) P. Kumm. Führ. Pilzk. (Zerbst): 108 (1871)

Grzybówka włoskowatotrzonowa (Mycena capillaris (Schumach.) P. Kumm.) – gatunek grzybów z rodziny grzybówkowatych (Mycenaceae).

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycena, Mycenaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi.

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1803 r. Heinrich Christian Friedrich Schumacher nadając mu nazwę Agaricus capillaris. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Paul Kummer w 1871 r.

Synonimy:

• Agaricus capillaris Schumach. 1803
• Pseudomycena capillaris (Schumach.) Cejp 1930

Maria Lisiewska w 1987 r. nadała mu nazwę grzybówka włoskowata, Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował nazwę grzybówka rurkowatotrzonowa.

Morfologia

Kapelusz

Średnica do 3 mm, kształt stożkowy, półkulisty, dzwonkowaty lub paraboliczny, w stanie dojrzałym czasem z zagłębionym środkiem, bruzdowany, półprzezroczyście prążkowany. Powierzchnia oprószona, o barwie od bladoszarej do białej, czasami z ciemniejszym środkiem.

Blaszki

Blaszki w liczbie 6–10, dochodzące do trzonu, wąskie lub dość szerokie, wąsko przyrośnięte, o barwie od białej do białoszarej. Ostrza białe.

Trzon

Wysokość 20–40 mm, bardzo cienki (nitkowaty), zwykle zgięty. Powierzchnia błyszcząca, czarniawa lub ciemnoszara, pokryta promieniście włókienkami o barwie od ciemnobrązowej do czarnej.

Miąższ

Bez zapachu.

Cechy mikroskopowe

Podstawki 17–21 × 6–8,5 µm, maczugowate, 2–zarodnikowe bez sprzążek lub 4-zarodnikowe ze sprzążkami. Zarodniki 8,5–13,5 × 2,8–4,5 µm, wydłużone, amyloidalne. Cheilocystydy 14–26 × 7–15 µm, tworzące sterylne pasmo, maczugowate lub wrzecionowate. U form 2-zarodnikowych bez sprzążek, u form 4-zarodnikowych ze sprzążkami. Są równomiernie pokryte brodawkami, lub krótkimi cylindrycznymi wyrostkami. Pleurocystyd brak. Strzępki w skórce kapelusza o szerokości do 4–15 µm, gęsto pokryte brodawkami lub krótkimi, cylindrycznymi wyrostkami. Strzępki warstwy korowej trzonu o szerokości do 3,5 µm, gęsto pokryte krótkimi cylindrycznymi wyrostkami o długości do 2 µm. Kaulocystydy u podstawy trzonu o szerokości 5–15 µm, maczugowate, grudkowate lub kulisto-nieregularne, gęsto pokryte krótkimi cylindrycznymi wyrostkami.

Występowanie i siedlisko

Znane jest występowanie tego gatunku w Ameryce Północne i w Europie. Władysław Wojewoda w zestawieniu grzybów wielkoowocnikowych Polski w 2003 r. przytacza liczne stanowiska z uwagą, że jego rozprzestrzenienie w Polsce i stopień zagrożenia nie są znane.

Grzyb saprotroficzny. W Polsce występuje w lasach liściastych, mieszanych i w parkach leśnych. Rośnie na opadłych liściach, głównie buka, rzadziej dębu.

Gatunki podobne

Mycena capillaris charakteryzuje się niewielkim rozmiarem, biało-szarawym kapeluszem, rzadkimi blaszkami, ciemnym trzonem (przynajmniej u młodszych osobników), cheilocystydami i strzępkami skórki pokrytymi brodawkami lub krótkimi cylindrycznymi naroślami oraz występowaniem na liściach buka. Jest podobna do grzybówki dębowej (Mycena polyadelpha), ale różni się kilkoma cechami, takimi jak kolor kapelusza i trzonu, przyczepność blaszek i szerokość zarodników.