Gwarkowa Perć
Gwarkowa Perć – sztuczne odsłonięcie skał w południowo środkowej Polsce w Sudetach Wschodnich, w województwie opolskim, w powiecie nyskim, w gminie Głuchołazy, w Górach Opawskich.
Gwarkowa Perć z 11-metrową drabiną o 35 szczeblach stała się symbolem Gór Opawskich. Nazywana "żelazną drogą" stanowi jedyne miejsce w polskich Sudetach, które można podciągnąć pod kategorię via ferrata[1].
Położenie[edytuj | edytuj kod]
Sztuczne odsłonięcie skał znajduje się w środkowo-północnej części Gór Opawskich, na południowo-wschodnim zboczu wzniesienia Bukowej Góry, około 1,6 km w kierunku południowo-wschodnim od Jarnołtówka.
Geologia[edytuj | edytuj kod]
Gwarkowa Perć to ściany wyrobiska górniczego po nieczynnym kamieniołomie o powierzchni liczące około 1 200 m² powstałej po eksploatacji łupków fyllitowych. W wyniku robót eksploatacyjnych wyrobisko kamieniołomu na wysokości 430 m n.p.m. wcięło się poziomo w południowo-wschodnie zbocze wzniesienia powodując sztuczne odsłonięcie warstw skalnych. Eksploatacja prowadzona była warstwowo (schodowo), w wyniku czego pozostały charakterystyczne półki określane obecnie jako ambony. W prawie pionowych ścianach o 50-metrowej wysokości występują interesujące efekty przeobrażeń skał. Przez cały rok po ścianach wyrobiska malowniczo spływa woda, która zimą zamarza i sprawia wrażenie wielkiej pofalowanej pokrywy lodowej urozmaiconej soplami. W roku 1985 w tym malowniczym wyrobisku zamontowano 11-metrową metalową drabinką, ewenement w polskich górach, gdzie trudno spotkać jakiekolwiek ułatwienia w postaci klamer, lin, łańcuchów, czy właśnie drabinek. Odsłonięte skały oraz nieczynny kamieniołom pod wieloma względami są wielką osobliwością stanowiąc atrakcję Jarnołtówka. Odsłonięte skały oraz nieczynne wyrobisko kamieniołomu objęte są ochroną jako pomnik przyrody nieożywionej.
Etymologia[edytuj | edytuj kod]
Nazwa Gwarkowa Perć pochodzi od półki skalnej na ścianie wyrobiska, z której górnicy urabiali skałę. Półka skalna w gwarze góralskiej znaczy perć, a dawny górnik to gwarek[2].
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Przez Gwarkowa Perć prowadzi niebieski szlak turystyczny.
Pokrzywna - Olszak (453 m n.p.m.) - skały Karolinki - Jarnołtówek - Gwarkowa Perć - Pokrzywna
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gwarkowa Perć. naszesudety.pl, 19 września 2006. [dostęp 2016-04-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-27)].
- ↑ Teberia - portal górniczy. [dostęp 2014-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Góry Opawskie. Zlatohorská vrchovina., mapa turystyczna, skala 1:40 000. Wyd. IV. Wrocław: Studio PLAN, 2012. ISBN 978-83-61829-94-2.
- W. Brygier: Przewodnik, Góry Opawskie, Zlatohorska vrchovina. Wrocław: Studio PLAN, 2007. ISBN 83-60180-53-9.
- red.M. Staffa: Słownik Geografii Turystycznej Sudetów t.18, Góry Opawskie. Wrocław: I-BIS, 2008. ISBN 978-83-85773-98-6.str.123-131