Gymnokalycium
.jpg) Gymnocalcium oenanthemum | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
gymnokalycium | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Gymnocalycium Pfeiff. Cat. Hort. Schel. ex Pfeiff. & Otto, Abbild. Cacteen ii. t. 12 (1844) | |||
| Synonimy | |||
| |||
Gymnokalycium (Gymnocalycium Pfeiff.) – rodzaj roślin obejmujący około 70 gatunków z rodziny kaktusowatych. Gatunkiem typowym jest G. gibbosum (Haworth) L. Mittler (Cactus gibbosus Haworth)[4]. Nazwa pochodzi od dwóch wyrazów: greckiego gymnos (nagi) oraz łacińskiego calix (kielich). Występują one na obszarze Ameryki Południowej. Przedstawiciele tego rodzaju można spotkać w Argentynie, Urugwaju, Paragwaju, Boliwii i częściowo w Brazylii. W Polsce niektóre gatunki są uprawiane jako rośliny doniczkowe.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
Są to sukulenty małych rozmiarów. Osiągają rozmiar około 4–15 cm. Kwiaty wyrastają w pobliżu wierzchołka i mają zróżnicowane barwy: od białej i żółtej, przez różową do purpurowej. Rurka kwiatowa pokryta jest łuskami, nie ma cierni i włosków.
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
- Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)
Należy do rodziny kaktusowatych (Cactaceae) Juss., która jest jednym z kladów w obrębie rzędu goździkowców (Caryophyllales) i klasy roślin okrytonasiennych[2]. W obrębie kaktusowatych należy do plemienia Trichocereeae, podrodziny Cactoideae[5].
- Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa goździkowe (Caryophyllidae Takht.), nadrząd Caryophyllanae Takht., rząd goździkowce (Caryophyllales Perleb), podrząd Cactineae Bessey in C.K. Adams, rodzina kaktusowate (Cactaceae Juss.), rodzaj Gymnocalycium Pfeiff[6].
- Gatunki (wybór)[7]
- Gymnocalycium alboareolatum Rausch
- Gymnocalycium amerhauseri H.Till
- Gymnocalycium andreae (Boed.) Backeb. & F.M.Knuth
- Gymnocalycium anisitsii (K.Schum.) Britton & Rose
- Gymnocalycium baldianum (Speg.) Speg.
- Gymnocalycium bayrianum Till ex H.Till
- Gymnocalycium bodenbenderianum (Hosseus ex A.Berger) A.Berger
- Gymnocalycium bruchii (Speg.) Hosseus
- Gymnocalycium calochlorum (Boed.) Y.Itô
- Gymnocalycium capillense (Schick) Hosseus
- Gymnocalycium castellanosii Backeb.
- Gymnocalycium chacoense Amerh.
- Gymnocalycium chiquitanum Cárdenas
- Gymnocalycium coloradense F.Berger
- Gymnocalycium denudatum (Link & Otto) Pfeiff. ex Mittler ]
- Gymnocalycium dubniorum Halda & Milt
- Gymnocalycium erinaceum J.G.Lamb.
- Gymnocalycium erolesii Neuhuber & C.A.L.Bercht
- Gymnocalycium eurypleurum F.Ritter
- Gymnocalycium eytianum Cárdenas
- Gymnocalycium fischeri Halda & al.
- Gymnocalycium frankianum Rausch ex H.Till & Amerh.
- Gymnocalycium gaponii Neuhuber
- Gymnocalycium gibbosum (Haw.) Pfeiff. ex Mittler
- Gymnocalycium horstii Buining
- Gymnocalycium hossei (F.Haage) A.Berger
- Gymnocalycium hybopleurum (K.Schum.) Backeb.
- Gymnocalycium hyptiacanthum (Lem.) Britton & Rose
- Gymnocalycium intertextum Backeb. ex H.Till
- Gymnocalycium jochumii Neuhuber
- Gymnocalycium kieslingii O.Ferrari
- Gymnocalycium kroenleinii R.Kiesling, Rausch & O.Ferrari
- Gymnocalycium kuehhasii Neuhuber & R.Sperling
- Gymnocalycium leptanthum (Speg.) Speg.
- Gymnocalycium marsoneri Fric ex Y.Itô
- Gymnocalycium mazanense (Backeb.) Backeb.
- Gymnocalycium mesopotamicum R.Kiesling
- Gymnocalycium mihanovichii (Fric ex Gürke) Britton & Rose
- Gymnocalycium miltii Halda, Kupcák, Lukasik & Sladk.
- Gymnocalycium monvillei (Lem.) Pfeiff. ex Britton & Rose
- Gymnocalycium mostii (Gürke) Britton & Rose
- Gymnocalycium mucidum Oehme
- Gymnocalycium nataliae Neuhuber
- Gymnocalycium neuhuberi H.Till & W.Till
- Gymnocalycium ochoterenae Backeb.
- Gymnocalycium oenanthemum Backeb.
- Gymnocalycium paediophilum F.Ritter
- Gymnocalycium papschii H.Till
- Gymnocalycium paraguayense (K.Schum.) Hosseus
- Gymnocalycium parvulum (Speg.) Speg.
- Gymnocalycium pediophylum Schütz
- Gymnocalycium pflanzii (Vaupel) Werderm.
- Gymnocalycium platense (Speg.) Britton & Rose
- Gymnocalycium poeschlii Neuhuber
- Gymnocalycium pugionacanthum Backeb. ex H.Till
- Gymnocalycium quehlianum (F.Haage ex Quehl) Vaupel ex Hosseus
- Gymnocalycium ragonesei A.Cast.
- Gymnocalycium raineri H.Till
- Gymnocalycium rauschii H.Till & W.Till
- Gymnocalycium reductum (Link) Pfeiff. & Otto
- Gymnocalycium riteranum Rausch
- Gymnocalycium ritterianum Rausch
- Gymnocalycium robustum R.Kiesling, O.Ferrari & Metzing
- Gymnocalycium rosae H.Till
- Gymnocalycium saglionis (Cels) Britton & Rose
- Gymnocalycium schickendantzii (F.A.C.Weber) Britton & Rose
- Gymnocalycium schroederianum Osten
- Gymnocalycium spegazzinii Britton & Rose
- Gymnocalycium stenopleurum F.Ritter
- Gymnocalycium striglianum Jeggle ex H.Till
- Gymnocalycium stuckertii (Speg.) Britton & Rose
- Gymnocalycium taningaense Piltz
- Gymnocalycium uebelmannianum Rausch
- Gymnocalycium walteri H.Till
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-07] (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].
- ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-01-10].
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-02-24].
- ↑ James L. Reveal System of Classification. PBIO 250 Lecture Notes: Plant Taxonomy. Department of Plant Biology, University of Maryland, 1999 Systematyka rodzaju Gymnocalycium według Reveala
- ↑ The Plant List. Gymnocalycium. [dostęp 2011-02-24].