Staroszczur

Staroszczur
	Hadromys
	O. Thomas, 1911
	Okres istnienia: pliocen-dziś
	; Przedstawiciel rodzaju – staroszczur reliktowy (H. humei) na ilustracji autorstwa J.G. Keulemansa z 1886 roku
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Supramyomorpha
Infrarząd	myszokształtne
Nadrodzina	myszowe
Rodzina	myszowate
Podrodzina	myszy
Plemię	incertae sedis
Rodzaj	staroszczur
	Typ nomenklatoryczny
	Mus humei O. Thomas, 1886
Gatunki
	3 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	3 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Staroszczur^[2] (Hadromys) – rodzaj ssaków z podrodziny myszy (Murinae) w obrębie rodziny myszowatych (Muridae).

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowej Azji^[3]^[4]^[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 98–140 mm, długość ogona 114–138 mm, długość ucha 14–22 mm, długość tylnej stopy 23–28 mm; masa ciała 41–77 g^[4]^[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1911 roku angielski zoolog Oldfield Thomas na łamach The journal of the Bombay Natural History Society^[1]. Na gatunek typowy Thomas wyznaczył (oryginalne oznaczenie) staroszczura reliktowego (H. humei).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Hadromys: gr. ἁδρος hadros ‘gruby, tęgi’^[7]; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[8].

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Gryzonie z tego rodzaju są znane z zapisu kopalnego od pliocenu^[5]. Wymarły gryzoń Prohadromys varavudhi, który żył w Tajlandii, może reprezentować bezpośrednich przodków tego rodzaju^[5]. Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[9]^[6]^[3]^[2]:

Hadromys humei (O. Thomas, 1886) – staroszczur reliktowy
Hadromys yunnanensis Yang & Wang, 1987 – staroszczur junnański

Opisano również gatunek wymarły w pliocenie na terenie dzisiejszego Pakistanu^[10]:

Hadromys loujacobsi Musser, 1987

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b O. Thomas. A new Murine genus and species from Sind, with diagnoses op three other new genera based on previously known species of "Mus.". „The journal of the Bombay Natural History Society”. 20, s. 999, 1911. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 268. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 524–526. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 883–884. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
↑ ^a ^b ^c D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Hadromys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-13].
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 337–338. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 115.
↑ Jaeger 1959 ↓, s. 160.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-13]. (ang.).
↑ G.G. Musser. The occurrence of Hadromys (Rodentia: Muridae) in Early Pleistocene Siwalik Strata in northern Pakistan and its bearing on biogeographic affinities between Indian and northeastern African murine faunas. „American Museum Novitates”. 2883, s. 12, 1987. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

E.C. Jaeger: Source-book of biological names and terms. Wyd. 3 (Revised second printing). Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316. (ang.).

[Thomas-1] O. Thomas. A new Murine genus and species from Sind, with diagnoses op three other new genera based on previously known species of "Mus.". „The journal of the Bombay Natural History Society”. 20, s. 999, 1911. (ang.).

[Cichocki&inni-2] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 268. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-3] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 524–526. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Denys&inni-4] Ch. Denys, P. Taylor & K. Aplin. Opisy gatunków Muridae: Ch. Denys, P. Taylor, C. Burgin, K. Aplin, P.-H. Fabre, R. Haslauer, J. Woinarski, B. Breed & J. Menzies: Family Muridae (True Mice and Rats, Gerbils and relatives). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 883–884. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).

[Wilson&Reeder-5] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Hadromys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-13].

[amw-6] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 337–338. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=155_115]-7] Jaeger 1959 ↓, s. 115.

[CITEREFJaeger1959[https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=wu.89043220607&seq=200_160]-8] Jaeger 1959 ↓, s. 160.

[mdd-9] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-13]. (ang.).

[Musser-10] G.G. Musser. The occurrence of Hadromys (Rodentia: Muridae) in Early Pleistocene Siwalik Strata in northern Pakistan and its bearing on biogeographic affinities between Indian and northeastern African murine faunas. „American Museum Novitates”. 2883, s. 12, 1987. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]