Hans Hahn
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
profesor nauk matematycznych | |
Specjalność: analiza matematyczna, topologia | |
Alma Mater | |
Profesura |
1921 |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia |
Hans Hahn (ur. 27 września 1879 w Wiedniu, zm. 24 lipca 1934 tamże[1]) – austriacki matematyk i filozof. Rozwijał topologię i analizę, zwłaszcza rzeczywistą, funkcjonalną i rachunek wariacyjny. W filozofii reprezentował pozytywizm logiczny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Uczył się w Technische Hochschule w Wiedniu, doktoryzował się w 1902 na Uniwersytecie Wiedeńskim. Studiował też w Strasburgu, Monachium i w Getyndze, wykładał w Innsbrucku i Wiedniu. W 1921 został mianowany profesorem na Uniwersytecie Wiedeńskim. Był promotorem m.in. Mengera (w 1924), Hurewicza (w 1926) i Gödla (w 1929),
Wśród matematycznych osiągnięć Hahna, do najbardziej znanych należą:
- twierdzenie Hahna-Banacha (które opublikował w 1927, dwa lata przed Banachem);
- twierdzenie Banacha-Steinhausa (które udowodnił niezależnie od Banacha i Steinhausa, choć po nich);
- twierdzenie Hahna o rozkładzie dla miar ze znakiem;
- twierdzenie Hahna-Mazurkiewicza charakteryzujące ciągłe obrazy odcinka;
- twierdzenie o zanurzaniu grup abelowych liniowo uporządkowanych w grupę addytywną ciała rzeczywiście domkniętego.
Hahn był również zainteresowany filozofią pozytywizmu logicznego i brał aktywny udział w dyskusjach i działalności Koła Wiedeńskiego[a].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Opublikował m.in. programowy artykuł: Hans Hahn, Znaczenie naukowej koncepcji świata, w szczególności dla matematyki i fizyki, polski przekład w: Artur Koterski (red.), Naukowa koncepcja świata. Koło Wiedeńskie, wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk, 2010. s. 141-153. ISBN 978-83-7453-892-3.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Hahn Hans, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-12-20] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- John J. O’Connor; Edmund F. Robertson: Hans Hahn w MacTutor History of Mathematics archive (ang.)
- Austriaccy matematycy XX wieku
- Analiza funkcjonalna – naukowcy
- Topolodzy
- Austriaccy filozofowie XX wieku
- Filozofowie niemieckojęzyczni
- Filozofowie analityczni
- Austriaccy filozofowie nauki
- Ludzie upamiętnieni nazwami twierdzeń
- Ludzie urodzeni w Wiedniu
- Urodzeni w 1879
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu w Getyndze
- Wykładowcy Uniwersytetu Wiedeńskiego
- Wykładowcy Uniwersytetu Leopolda i Franciszka w Innsbrucku
- Zmarli w 1934