Hasso von Manteuffel
![]() |
Ten artykuł od 2020-03 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. |
![]() | |
![]() | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1908–1945 |
Siły zbrojne | |
Stanowiska |
dowódca: |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
Hasso Eccard Freiherr von Manteuffel (ur. 14 stycznia 1897, zm. 24 września 1978) – niemiecki oficer i polityk XX wieku. Służył w obu wojnach światowych, podczas drugiej był generałem. Posiadał jako jeden z niewielu Krzyż Rycerski z liśćmi dębu, mieczami i brylantami.
Wczesne lata do 1939[edytuj | edytuj kod]
Hasso von Manteuffel urodził się 14 stycznia 1897 w Poczdamie jako syn Eckarda Augusta i Susanne von Manteufflów, w szanowanej arystokratycznej rodzinie[1].
W 1908 roku został kadetem w szkole wojskowej. Podczas I wojny światowej służył w 3. pułku huzarów. W 1916 został promowany z chorążego na porucznika, ranny we Francji 12 października. Pod koniec wojny nosił Krzyż Żelazny I i II klasy. Po wybuchu rewolucji niemieckiej w listopadzie 1918 został wyznaczony do obrony mostu na Renie w Kolonii przeciwko rewolucjonistom, aby zapewnić bezpieczny odwrót armii w Belgii i Francji. Od stycznia 1919 Manteuffel był adiutantem przy Freikorpsie w Berlinie. W maju 1919 ostatecznie dołączył do pułku kawalerii nowej Reichswehry. 1 października 1932 roku został przypisany do 17. Bawarskiego pułku w Bambergu, gdzie służył jako dowódca szwadronu. Dwa lata później został przypisany do Konnego pułku Erfurt.
23 czerwca 1921 poślubił Armgard von Kleist (bratanicę późniejszego fedmarszałka Ewalda von Kleista), z którą miał dwójkę dzieci.
II wojna światowa[edytuj | edytuj kod]
Nie znaleziono wzmianek na temat udziału von Manteuffla w ataku na Polskę (1939) i Francję (1940), natomiast przed wybuchem wojny ze Związkiem Radzieckim 1941 roku (operacja Barbarossa), był dowódcą batalionu w 7 Dywizji Pancernej (zwanej „Dywizją Duchów”). W sierpniu został dowódcą pułku. 1 października awansowany został do stopnia pułkownika i na koniec listopada na czele „Grupy bojowej Manteuffel” dotarł na obrzeża Moskwy. Za zajęcie strategicznie ważnego mostu został 31 grudnia odznaczony Krzyżem Rycerskim Krzyża Żelaznego.
Od lipca 1942 roku służył jako dowódca brygady w 7. Dywizji Pancernej. W następnych miesiącach nadal walczył na froncie wschodnim, a zimą został niespodziewanie odkomenderowany do niemieckiego Afrika Korps w Tunezji, gdzie służył jako dowódca dywizji. 1 maja 1943 odebrał nominację na generała majora. W Afryce Północnej walczył w kotle wokół Tunisu, poważnie zachorował i musiał wrócić do kraju. Po powrocie do zdrowia został ponownie przydzielony do 7. DPanc. nad którą 20 sierpnia objął dowództwo. Dywizja walczyła nadal na froncie wschodnim odnosząc sukcesy. Von Manteuffel brał nawet osobiście udział w walkach jako dowódca czołgu[potrzebny przypis]. Uczestniczył w bitwach o Charków i na łuku kurskim.
W lutym 1944 awansowany do stopnia generała porucznika, przejął Dywizję Grenadierów Pancernych Großdeutschland.
We wrześniu tego roku von Manteuffel, od 1 września generał wojsk pancernych, mianowany został głównodowodzącym 5 Armii Pancernej, która w wyniku złego zaopatrzenia poniosła porażkę. Von Manteufflowi udało się, pomimo dobrze prowadzonego przez gen. George’a S. Pattona ataku, wycofać swoje oddziały tak, że uniknęły zniszczenia.
W marcu mianowany został głównodowodzącym 3 Armii Pancernej i otrzymał zadanie powstrzymywania naporu Armii Czerwonej na wschodzie (walki m.in. pod Szczecinem i nad Odrą). Jednak jego armia znalazła się w trudnym położeniu co spowodowało, że zdecydował się ruszyć na północ od Berlina, z powrotem nad Łabę. Otoczony przez Amerykanów w Meklemburgii 8 maja 1945 złożył broń. W wyniku negocjacji z brytyjskimi generałami w maju von Manteuffel jego żołnierze dostali się do brytyjskiej niewoli. Najpierw przebywał w kilku obozach jenieckich w Wielkiej Brytanii, następnie w niewoli amerykańskiej. W 1947 powrócił do Niemiec.
Lata po wojnie[edytuj | edytuj kod]
Manteuffel przebywał w obozie jenieckim do 1947. Po wyzwoleniu zaczął reprezentować Partię Wolnych Demokratów Niemiec w niemieckim Bundestagu w latach 1953–1957.
W 1959 został oskarżony o zbrodnie wojenne. W 1944 postawił przed sądem wojennym żołnierza za tchórzostwo wobec wroga. Żołnierz ten pełniąc nocną wartę widział uprowadzenie dwóch towarzyszy, ale ani nie interweniował ani nie zameldował o zdarzeniu. Sąd wojenny orzekł egzekucje przez rozstrzelanie. Von Manteuffel skazany został na 2 lata więzienia. Po dwóch miesiącach został na wniosek prezydenta Theodora Heussa uwolniony.
W 1968 zaproszony został do odwiedzenia amerykańskiej Akademii Wojskowej w West Point. Ponadto odwiedził na zaproszenie amerykańskiego szefa Sztabu Generalnego generała Williama Westmorelanda Pentagon, a na życzenie prezydenta Dwighta D. Eisenhowera Biały Dom.
Pod koniec lat 60. był niemieckim konsultantem do amerykańskich filmów wojennych. Zmarł w 1978 podczas podróży wakacyjnej w Austrii i został pochowany w Niemczech.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Manteuffel, von, Hasso Eccard. TracesOfWar. [dostęp 2021-07-22]. (ang.).
- Grey Brownlow, Donald (1975), Panzer Baron: the military exploits of General Hasso von Manteuffel, North Quincy: The Christopher Publishing House. ISBN 0-8158-0325-7.
- von Manteuffel, Hasso (styczeń 2000), The 7th Panzer Division: An Illustrated History of Rommel’s „Ghost Division” 1938-1945, Schiffer Publishing. ISBN 0-7643-1208-1.
- Berger, Florian, Mit Eichenlaub und Schwertern. Die höchstdekorierten Soldaten des Zweiten Weltkrieges, Selbstverlag Florian Berger, 2006. ISBN 3-9501307-0-5.
- Fellgiebel, Walther-Peer. Die Träger des Ritterkreuzes des Eisernen Kreuzes 1939–1945 Friedburg, Germany: Podzun-Pallas, 2000. ISBN 3-7909-0284-5.
- Meyer, Georg,Manteuffel, Hasso von In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Band 16, Duncker & Humblot, Berlin 1990, S. 92.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Hasso von Manteuffel na stronie deutsche-biographie.de (niem.)
- Oficerowie Armii Cesarstwa Niemieckiego
- Oficerowie Reichswehry
- Generałowie Wehrmachtu
- Uczestnicy I wojny światowej (Cesarstwo Niemieckie)
- Niemieccy uczestnicy walk na froncie wschodnim w II wojnie światowej
- Niemieccy uczestnicy walk na froncie zachodnim w II wojnie światowej
- Niemieccy uczestnicy kampanii afrykańskiej 1940–1943
- Niemieccy jeńcy wojenni w niewoli amerykańskiej w II wojnie światowej
- Niemieccy jeńcy wojenni w niewoli brytyjskiej w II wojnie światowej
- Deputowani Bundestagu
- Politycy FDP
- Odznaczeni Krzyżem Rycerskim Krzyża Żelaznego z Liśćmi Dębu, Mieczami i Brylantami
- Odznaczeni Krzyżem Żelaznym
- Odznaczeni Krzyżem Honorowym (III Rzesza)
- Odznaczeni Medalem za Kampanię Zimową na Wschodzie 1941/1942
- Odznaczeni Orderem Michała Walecznego
- Ludzie urodzeni w Poczdamie
- Urodzeni w 1897
- Zmarli w 1978