Hayao Miyazaki
| |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Prawdziwe imię i nazwisko | Hayao Miyazaki | ||||||||||||||||
| Data i miejsce urodzenia | 5 stycznia 1941 Tokio | ||||||||||||||||
| Zawód | reżyser scenarzysta mangaka | ||||||||||||||||
| Lata aktywności | od 1963 | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
Hayao Miyazaki (jap. 宮崎 駿 Miyazaki Hayao, ur. 5 stycznia 1941) – japoński reżyser filmów anime, rysownik i twórca komiksów (mangaka).
Spis treści
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w tokijskiej dzielnicy Bunkyō, w jej części o nazwie Akebono. Jego ojcem był Katsuji Miyazaki (1915-1993), dyrektor fabryki Miyazaki, produkującej części do samolotów wojskowych, m.in. do myśliwców „Zero”. Jego matka (1912-1983) była surową intelektualistką – jej syn Shirō stwierdził, że Dola w filmie Laputa – podniebny zamek przypomina mu jego matkę pod względem charakteru. Hayao ma trzech braci: najstarszego Aratę (ur. 1939), Yutakę (ur. 1944) i najmłodszego Shirō[1].
Edukacja[edytuj | edytuj kod]
W 1947 r. Hayao rozpoczął naukę w szkole podstawowej w Utsunomiya, stolicy prefektury Tochigi. Pozostał tam do trzeciej klasy, kiedy jego rodzina powróciła do tokijskiej dzielnicy Suginami. Uczęszczał tam do Omiya Suginami Elementary School, a następnie w piątej klasie został przeniesiony do nowo wybudowanej Eifuku Elementary School[2].
W tym czasie jego matka chorowała na gruźlicę, przykuta do łóżka od 1947 do 1955 roku. Pierwsze lata choroby spędziła w szpitalu. Film Mój sąsiad Totoro jest hołdem złożonym jego matce.
W latach 1953-1958, Miyazaki uczęszczał kolejno do Omiya Junior High Shool (niższej szkoły średniej) i Toyotama High School (wyższej szkoły średniej). W trzeciej klasie zobaczył pierwszy kolorowy film anime pt.: Hakuja den i zaczął się interesować tym rodzajem sztuki. Postanowił zostać rysownikiem komiksów. Dotychczas rysował tylko samoloty i statki, nie potrafił natomiast malować ludzi.
W 1959 r. dostał się na Uniwersytet Gakushuin, który ukończył w 1963 r., uzyskując stopnie w naukach politycznych i ekonomii. Na uczelni przyłączył się do młodzieżowego klubu naukowo-literackiego, który był odpowiednikiem obecnych stowarzyszeń wielbicieli komiksów[3].
Praca[edytuj | edytuj kod]
W 1963 roku, Hayao ukończył naukę na Uniwersytecie Gakushuin i znalazł pracę w Tōei Dōga, zajmującej się animacjami. Po trzymiesięcznym treningu mógł zabrać się za swoje pierwsze przedsięwzięcie – Wanwan chūshingura – po którym został przeniesiony do pracy nad pierwszym animowanym serialem telewizyjnym, Wolf Boy Ken. Hayao mieszkał wówczas w dzielnicy Nerima.
W 1964 roku Hayao został głównym sekretarzem związku robotniczego Tōei Dōga (Isao Takahata był wiceprezesem). W tym czasie zaczął spotykać się ze swoją współpracownicą, Akemi Ōta.
Jesienią 1965 roku Hayao zaczął pomagać Takahacie, który przyłączył się do zespołu pracującego nad Taiyō no ōji: Horusu no daibōken. Sądząc, że jest to ostatnia szansa do prac nad tego typu filmem długometrażowym, zanim zostanie on przejęty przez telewizję, Hayao zawarł porozumienie z Takahatą (reżyserem) i Yasuo Otsuka (nadzorcą animacji), że będą pracować razem, dopóki nie ukończą filmu.
Rodzina[edytuj | edytuj kod]
Hayao i Akemi Ōta (pracowała jako główny animator) pobrali się w październiku. Nowożeńcy przenieśli się do Higashi-Murayama (Tokio).
Prace nad Taiyō no ōji: Horusu no daibōken zostały ukończone w 1968 roku. W tym czasie Akemi pracowała nad długometrażowym filmem Puss in Boots, przy którym Hayao był głównym animatorem. Pierwszy syn Akemi i Hayao urodził się w styczniu 1967 r.
W 1969 roku Akemi wsparła kolejny film, w którym Hayao był głównym animatorem – Sora tobu yūreisen.
Ich drugi syn urodził się w kwietniu 1969 roku.
Nowe wyzwania[edytuj | edytuj kod]
W 1971 roku Hayao odszedł od Tōei Dōga i przeszedł wraz z Takahatą i Yōichim Kotabe do A-pro.
W lipcu 1973 roku zespół Miyazaki/Takahata/Otabe odszedł od A-pro i przeszedł do Zuiyo Pictures. W sierpniu Hayao poleciał do Szwajcarii w poszukiwaniu inspiracji do produkcji Arupusu no shōjo Haiji.
W 1975 roku Hayao wyjechał w poszukiwaniu scenerii, tym razem do Argentyny – w celu przygotowania Haha wo tazunete sanzenri.
W 1980 roku został głównym instruktorem dla nowych animatorów w Telecom. Zarządzał wtedy pracami nad 145. i 155. odcinkiem serialu telewizyjnego Lupin III pod pseudonimem jego firmy – Telecom.
Prace nad filmem Nausicaä z Doliny Wiatru rozpoczęły się w 1983. W maju Takahata został producentem filmowym, Topcraft zostało wybrane na miejsce powstania filmu. Najmłodszy brat Hayao, Shirō pracował dla Hakuhōdo (drugiej co do wielkości agencji reklamowej w Japonii), tak więc fakt współpracy Hakuhōdo i Tokumy nad owym przedsięwzięciem nie wydaje się zaskakujący. W sierpniu zmarła matka Hayao, miała 71 lat. Prace nad Nausicą zostały rozpoczęte w następnym miesiącu.
Własne studio[edytuj | edytuj kod]
W kwietniu 1984 roku Miyazaki, Takahata i Suzuki założyli własne studio w Suginami-ku w Tokio.
Każdy kolejny film, według słów Miyazakiego, jest jego ostatnim (po Księżniczce Mononoke). Fani na całym świecie mają nadzieję, że twórca będzie ciągle wracał do prac nad kolejnymi animacjami.
Miyazaki dzisiaj[edytuj | edytuj kod]
Najnowszy film Hayao Miyazakiego, a jest nim Zrywa się wiatr (jap. 風立ちぬ Kaze tachinu)[4], opowiada historię japońskiego inżyniera Jirō Horikoshiego[4], projektanta Mitsubishi A5M i jego następcy Mitsubishi A6M „Zero” - samolotów wykorzystywanych przez lotnictwo floty japońskiej w walkach podczas II wojny światowej. Nominowany do Oscara w kategorii najlepszy film animowany oraz najlepiej zarabiający film roku 2013 w Japonii (przyniósł dochód rzędu 11,6 miliarda jenów)[5] Miał swoją premierę 20 lipca 2013 r. (polska premiera była zaplanowana na 29 sierpnia 2014 r.[6]).
Miał być to ostatni film Hayao Miyazakiego, ale w 2015 reżyser na prośbę fanów zaczął pracę nad nowym filmem, Boro The Caterpillar[7]. Premiera ma się odbyć w 2019.
Filmografia[edytuj | edytuj kod]
Produkcje Studia Ghibli, reżyserowane przez Hayao Miyazakiego:
- 1984: Nausicaä z Doliny Wiatru (Kaze no tani no Naushika)
- 1986: Laputa – podniebny zamek (Tenkū no shiro Rapyuta)
- 1988: Mój sąsiad Totoro (Tonari no Totoro)
- 1989: Podniebna poczta Kiki (Majo no takkyūbin)
- 1992: Szkarłatny pilot (Kurenai no buta)
- 1995: On Your Mark
- 1997: Księżniczka Mononoke (Mononoke hime)
- 2001: Spirited Away: W krainie bogów (Sen to Chihiro no kamikakushi)
- 2004: Ruchomy zamek Hauru (Hauru no ugoku shiro)
- 2008: Ponyo
- 2013: Zrywa się wiatr (Kaze tachinu)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Hayao Miyazaki Biography (ang.). nausicaa.net. [dostęp 2013-10-11].
- ↑ Hayao Miyazaki (ang.). CBS Interactive Inc, 2015. [dostęp 2015-05-08].
- ↑ Steven Feldman: Hayao Miyazaki Biography (ang.). [dostęp 2015-05-08].
- ↑ a b recenzja Kaze tachinu na Tanuki.pl. [dostęp 2014-08-23].
- ↑ JAPAN'S TOP 10 FILMS 2013 (ang.). [dostęp 2014-08-23].
- ↑ „Zrywa się wiatr”- przedpremierowy pokaz w kinie Nowe Horyzonty. [dostęp 2014-08-23].
- ↑ Hayao Miyazaki out of retirement for new film, Boro The Caterpillar. [dostęp 2017-02-27].
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Hayao Miyazaki w bazie IMDb (ang.)
| |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
