Helenów (gmina)
| gmina wiejska | |||
| 1867–1954[1] | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Województwo |
1919–39: warszawskie | ||
| Powiat |
1919–48: błoński | ||
| Siedziba | |||
| Szczegółowy podział administracyjny (1952) | |||
| |||
Helenów (od 1973 Brwinów) – dawna gmina wiejska istniejąca do 1954 roku[2] w woj. warszawskim. Nazwa gminy pochodzi od wsi Helenów, jednak siedzibą władz gminy był Brwinów[3][4].
Gmina Helenów powstała w 1867 roku. W okresie międzywojennym gmina należała do powiatu błońskiego w woj. warszawskim. 1 stycznia 1927 roku z części obszaru gminy Helenów[5] utworzono nową gminę Letnisko-Brwinów z siedzibą w Brwinowie[6]. 1 kwietnia 1939 do gminy Helenów przyłączono miejscowości Letnisko Młochówek, willa Zarybie i osada Borowina z gromady Żółwin w gminie Młochów w tymże powiecie[7], tworząc z tych miejscowości nową gromadę Letnisko Młochówek w graniacach gminy Helenów[8].
Po wojnie gmina zachowała przynależność administracyjną. 12 marca 1948 roku zmieniono nazwę powiatu błońskiego na grodziskomazowiecki[9]. 1 lipca 1948 roku z części obszaru gminy Helenów (gromady Podkowa Leśna i Letnisko Młochówek)[10] utworzono nową gminę Podkowa Leśna z siedzibą w Podkowie Leśnej[11].
1 lipca 1952 roku część obszaru gminy Helenów (gromada Sokołów) weszła w skład nowo utworzonej gminy Michałowice, natomiast do gminy Helenów (do gromady Komorów[12]) przyłączono część obszaru zniesionej gminy Skorosze (część gromady Pęcice stanowiącą osiedle Chlebów[13]); gmina Helenów składała się odtąd z 21 gromad: Biskupice, Czubin, Domaniew, Domaniewek, Falęcin, Gąsin, Granica, Grudów, Kanie, Komorów, Komorów-Wille, Koszajec, Kotowice, Krosna, Milęcin, Moszna, Nowa Wieś, Nowa Wieś parc., Otrębusy, Parzniew i Strzeniówka[14].
Gminę zniesiono 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[15]:
Gąsin i Nową Wieś-Parcelę włączono równocześnie do Pruszkowa a Grudów (bez majątku S.G.G.W.) do Milanówka[16].
Jednostki nie przywrócono 1 stycznia 1973 roku po reaktywowaniu gmin[17], utworzono natomiast jej terytorialny odpowiednik, gminę Brwinów.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. warszawskiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
- ↑ Do 28 września 1954 roku
- ↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933
- ↑ Podział administracyjny Rzeczypospolitej Polskiej: Praca zespołowa pod redakcją prof. Stanisława Srokowskiego. Warszawa: Biblioteka Samorządowca Nr 77, 1948
- ↑ wsie Brwinów i Brwinów-Kolonja, folwarki Brwinów, Brwinów Ogrody Słowackiego, Zatrudny i Kępina, cegielnia Leonów oraz parcele (wille) Brwinów Willa, Iglica, Brwinów-Ogrody, Marynin, Borki Węgrzynek, Pszczelin, Janówek B.b. Gutulin i Murawinek
- ↑ Dz.U. z 1930 r. nr 37, poz. 329
- ↑ Dz.U. z 1939 r. nr 18, poz. 121
- ↑ Warszawski Dziennik Wojewódzki. 1939, nr 7, poz. 54
- ↑ Dz.U. z 1948 r. nr 12, poz. 97
- ↑ A także z części obszaru gminy Młochów (część gromady Żółwin)
- ↑ Dz.U. z 1948 r. nr 50, poz. 395
- ↑ Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. 1952, nr 6, poz. 37
- ↑ Dz.U. z 1952 r. nr 26, poz. 177
- ↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
- ↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
- ↑ Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Warszawie. 1954, nr 11
- ↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312