Helena Kantakuzena

Helena Kantakuzena

"
cesarzowa Trapezuntu
Okres	od 1459 do 1461
Jako żona	Dawida II Komnena
Dane biograficzne
Dynastia	Kantakuzenów
Ojciec	Demetriusz Kantakuzen
Mąż	Dawid II Wielki Komnen
Dzieci	Bazyli, Manuel, 1 lub 5 innych synów, Jerzy, Anna, córka o nieznanym imieniu

Helena Kantakuzena – druga żona Dawida II Komnena, ostatnia cesarzowa Trapezuntu 1459-1461.

Życiorys

Była córką Demetriusza Kantakuzena. Została drugą żoną Dawida II Komnena, po śmierci Marii z Gotii (zm. 1459). Po Upadku Trapezuntu Helena podzieliła los swojego męża. 15 sierpnia 1461 roku opuściła wraz z nim Trapezunt i udała się do Stambułu. Tam małżonkowie razem z dziećmi korzystali z sułtańskiej emerytury. W marcu 1463 roku jego dawny przyjaciel Dawida - Jerzy Amirutzes doniósł władzom, że były cesarz otrzymał list od swojej bratanicy. Mehmed Zdobywca uznał to za zdradę. 1 listopada 1463 mąż Heleny - Dawid został ścięty z rozkazu Mehmeda II razem z bratem, siedmioma synami i bratankiem Aleksym w więzieniu Siedmiu Wież w Konstantynopolu. Jedynie ich najmłodszy syn Jerzy jako jedyny został oszczędzony. Później uciekł do Gruzji. Owdowiała cesarzowa Helena Kantakuzena początkowo zamieszkała w jednej ze swoich willi. Potem została ukarana przez sułtana za pochowanie swojego męża i synów, których ciała zostały zostawione na pożarcie psom. Resztę życia spędziła w skrajnej biedzie.

Potomstwo

Razem mieli następujące dzieci:

• Bazylego (ściętego w 1463),
• Manuela (ściętego w 1463),
• jednego lub pięciu innych synów (ściętych w 1463)
• Jerzego (1460 – zm. po 1463),
• Annę (1447 – zm. po 1463), żonę Zagana Paszy, a następnie Sinana,
• córkę o nieznanym imieniu, żonę Mamia Gurieli (która jako jedyna na pewno przeżyła swojego ojca).

Bibliografia

• Michał Kozłowski, Trapezunt - ostatni bizantyński bastion [1]
• Małgorzata Dąbrowska, Dawid II Komnen [w:] Encyklopedia kultury bizantyńskiej, redakcja Oktawiusz Jurewicz, Warszawa 2002, s. 135.
• Małgorzata Dąbrowska: Żona Dawida z Trapezuntu. [zarchiwizowane z tego adresu].
• Franz Babinger, Z dziejów imperium Osmanów. Sułtan Mehmed Zdobywca i jego czasy, przeł. T. Zabłudowski, Warszawa 1977, s.171, 192-196, 197, 201-204, 218, 225-226, 238, 310, 323-324, 353, 514.
• Steven Runciman, Upadek Konstantynopola 1453, przeł. A. Dębicki, wyd.2, Warszawa 1994, s. 156-159, 166.