Helena Krasowska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Helena Krasowska
Ilustracja
Helena Krasowska
Data i miejsce urodzenia

29 kwietnia 1973
Panka, Ukraina

profesor doktor habilitowana nauk humanistycznych[1]
Specjalność: językoznawstwo slawistyczne
Alma Mater

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Rzeszowie

Doktorat

11 października 2004[1] – językoznawstwo
Instytut Slawistyki PAN

Habilitacja

15 kwietnia 2013[1] – językoznawstwo
Instytut Slawistyki PAN

Profesura

8 maja 2023 roku

Badacz, wykładowca
Uczelnia

Instytut Slawistyki PAN

Stanowisko

profesor

uczelnia

Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego

Stanowisko

profesor

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” Odznaka Honorowa „Bene Merito” Brązowy Medal „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas”
Strona internetowa

Helena Krasowska (ur. 29 kwietnia 1973 w Pance na Bukowinie) – polska językoznawczyni, profesor doktor habilitowana nauk humanistycznych o specjalności językoznawstwo slawistyczne[1], profesor instytutu w Instytucie Slawistyki PAN w Warszawie[1][2] oraz wykładowca wizytujący w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego[3].

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Helena Krasowska pochodzi z polskiej rodziny z Bukowiny. W 1996 ukończyła studia magisterskie (filologia polska) w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Rzeszowie[1][a]. W 2004 w Instytucie Slawistyki PAN obroniła pracę doktorską pt. „Język polskich górali na Bukowinie”. W 2013 w tymże instytucie uzyskała stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy pt. „Mniejszość polska na południowo-wschodniej Ukrainie”. W Instytucie Slawistyki PAN pracuje na stanowisku profesora instytutu, w latach 2015–2019 pełniła tam też funkcję zastępcy dyrektora ds. naukowych[1][2]. Wiceprezes Zarządu Fundacji Slawistycznej w latach 2007–2016, od 2016, w Radzie Fundacji Slawistycznej. Od lutego 2019 jest wiceprzewodniczącą Rady Programowej Stacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk w Kijowie[5], a od 13 listopada 2019 jest w składzie Zespołu doradczego ds. Zagranicznych Stacji Naukowych PAN[6]. W 2023 otrzymała tytuł profesora nauk humanistycznych[1][7]. Redaktor naczelny serii wydawniczej Język na Pograniczach[8].

Specjalizuje się w problematyce związanej z dialektologią, socjolingwistyką, etnologią, folklorystyką. Zainteresowania naukowe koncentrują się wokół zagadnień mniejszości narodowych i językowych, biografii językowych, pograniczy kulturowych, pamięci społecznej i jednostkowej, a w szczególności interesuje się Bukowiną Karpacką[2].

Prowadzi badania terenowe na Ukrainie, w Mołdawii, Rumunii oraz Gruzji. Jej projekty naukowe były wspierane przez Fundację na rzecz Nauki Polskiej, Narodowe Centrum Nauki, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, Fundację Lanckorońskich, Fundację „Pomoc Polakom na Wschodzie” oraz Kancelarię Prezesa Rady Ministrów[2].

Jest współorganizatorem Międzynarodowej Naukowo-Praktycznej Konferencji „Współczesne metody nauczania języka polskiego” w Berdiańsku[9] oraz Bukowińskiego Festiwalu Nauki (wspólnie z dr Magdaleną Pokrzyńską)[10][11].

Postanowieniem z dnia 8 maja 2023 roku Prezydent RP Andrzej Duda nadał jej tytuł profesora nauk humanistycznych w dyscyplinie językoznawstwo[12].

Jej dorobek obejmuje m.in. 7 monografii autorskich i 8 współautorskich[2]. Tłumaczy z polskiego na ukraiński poezje. Pisze eseje i wiersze[13].

Najważniejsze publikacje[edytuj | edytuj kod]

  • Bukowina Mała ojczyzna – Pietrowce Dolne, Pruszków: Rachocki i S-ka, 2002[14].
  • Górale polscy na Bukowinie Karpackiej. Studium socjolingwistyczne i leksykalne, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 2006[15]
  • Соціолінгвістика: навчальний посібник (Sotsiolinhvistyka: navchal’nyy posibnyk), Донецьк: Юго-Восток, 2007. (współautorzy: Антошкіна Л., Сигеда П., Сухомлинов О.)[16]
  • Słownik górali polskich na Bukowinie, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 2008 (współautor Zbigniew Greń)[17]
  • Буковина. Благодійна організація святого Bікентія де Поля (Bukovyna. Blahodiyna orhanizatsiya svyatoho Bikentiya de Polya), Краків-Варшава-Сторожинець: Towarzystwo Słowaków w Polsce, 2009. ISBN 978-83-7490-199-4 (współautor: Weronika Jakimowicz)[18]
  • Особливості Буковинського пограниччя: історія культурного полілогу (Osobływosti bukowyns’koho pohranyczczia: istorija kulturnoho polilogu), Донецьк: Юго-Восток 2010. ISBN 978-966-1571-61-6 (współautorzy: Ołeksij Suchomłynow, Petro Syheda)[19]
  • Polacy Berdiańska: dokumenty, fakty, komentarze. Monografia / Поляки Бердянськa: документи, факти, коментарі. Монографія, Wydawnictwo PWSZ w Pile, Piła – Rzeszów – Berdiańsk / Піла – Жешув – Бердянськ 2011. ISBN 978-83-62617-12-8 (współautorzy Andrzej Bonusiak, Edyta Czop, Lech Aleksy Suchomłynow)[20]
  • Mniejszość polska na południowo-wschodniej Ukrainie, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 2012, ISBN 978-83-89191-08-3[21]
  • Sytuacja Polaków na Ukrainie w związku z konfliktem zbrojnym (na przykładzie Bukowiny Karpackiej i Ukrainy Południowo-Wschodniej), Warszawa: Muzeum Niepodległości, 2016[22]
  • The Polish Minority in South-Eastern Ukraine, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, 2017, ISBN 978-83-64031-65-6[23]
  • Polskie media w Berdiańsku. Teksty i analizy, Warszawa-Berdiańsk: Digital Media 2017; ISBN 978-83-945188-2-0 (współautor Lech Aleksy Suchomłynow)[24]
  • Świadectwo zanikającego dziedzictwa. Mowa polska na Bukowinie: Rumunia – Ukraina. Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, 2018. ISBN 978-83-64031-84-7 ISBN 978-83-64031-85-4 (e-book) (Helena Krasowska, Magdalena Pokrzyńska, Lech Aleksy Suchomłynow)[25]
  • Języki mniejszości. Status – prestiż – dwujęzyczność – wielojęzyczność, Warszawa: Studium Europy Wschodniej UW, 2020 ISBN 978-83-61325-80-2[26]
  • Соціолінгвістичний компендіум (Sociolinhwistycznyj kompendium), Kijów: Polska Akademia Nauk 2020. ISBN 978-617-7832-66-8 (współautorzy: Олексій Сухомлинов, Петро Сигеда)[27]
  • Polacy między Donem, Dniestrem a Prutem. Biografie językowe, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2022[28]. ISBN 978-83-66369-48-1 [e-book] ISBN 978-83-66369-49-8 [druk]

Współpraca redakcyjna[edytuj | edytuj kod]

  • Kazimierz Feleszko, Bukowina moja miłość. Język polski na Bukowinie karpackiej do 1945 roku (red. Andrzej Żor, współpraca Helena Krasowska, t. 1). Warszawa: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk. 2002.
  • Kazimierz Feleszko, Bukowina moja miłość. Język polski na Bukowinie karpackiej do 1945 roku. Słownik (red. Ewa Rzetelska-Feleszko, współpraca Helena Krasowska, t. 2). Warszawa: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, 2003, ISBN 83-89191-10-5.
  • Bukowina. Tradycje i współczesność, wyd. Związek Polaków w Rumunii, Piła-Czerniowce-Suczawa 2006, s. 303, red. Helena Krasowska, Zbigniew Kowalski, Jurij Makar, Władysław Strutyński.
  • Bukowina. Integracja społeczno-kulturowa na pograniczu. Warszawa- Wrocław-Zielona Góra-Piła 2010, wyd. Instytut Slawistyki PAN, Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego, Instytut Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego, Pilski Dom Kultury. ISBN 978-83-89191-97-7, red. Helena Krasowska, Eugeniusz Kłosek, Magdalena Pokrzyńska, Zbigniew Kowalski[29]
  • Polonezii în Moldova, Istorie şi contemporaneitate: culegere de studii şi documente (Polacy w Mołdawii. Historia i współczesność: zbiór artykułów i dokumentów. Chișinău – Poznań – Warszawa 2015, wyd. Cartdidact ISBN 978-9975-3033-5-4, red. Lilia Zabolotnaia, Ilona Czamańska, Helena Krasowska[30]
  • Bukowina. Inni wśród Swoich. Warszawa-Zielona Góra-Piła 2017, wyd. Instytut Slawistyki PAN, Wydział Pedagogiki, Psychologii i Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego, Centrum KulturyFabryka Emocji w Pile, ISBN 978-83-64031-59-5 ISBN 978-83-64031-60-1 (e-book), red. Helena Krasowska, Radu Florian Bruja, Magdalena Pokrzyńska)[31]
  • Bukowina. Wspólne dziedzictwo kulturowe i językowe, Warszawa – Zielona Góra – Piła 2020, wyd. Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, Fundacja Slawistyczna, Muzeum Etnograficzne w Zielonej Górze Ochli, Regionalne Centrum Kultury – Fabryka Emocji w Pile, 2020. ISBN 978-83-66369-34-4, red. Helena Krasowska, Magdalena Pokrzyńska, Ewa Wróblewska-Trochimiuk[32]

Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia[edytuj | edytuj kod]

Odznaczenia państwowe

Nagrody

  • Nagroda Przeglądu Wschodniego (2012)[41]
  • Nagroda i Medal Zygmunta Glogera w XXIV edycji Konkursu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wyróżnienie za prowadzenie i popularyzację badań nad wielokulturowością w Europie Środkowo-Wschodniej (2013)[42]
  • Nagroda Zarządu Polskiego Kulturalno-Oświatowego Towarzystwa „Odrodzenie” w Berdiańsku za promowanie dialogu międzykulturowego w Europie Środkowo-Wschodniej.(2019)[43]
  • Nagroda Komitetu Językoznawstwa PAN za wybitne osiągnięcie naukowe w zakresie językoznawstwa w roku 2018 w kategorii prac zespołowych za „Świadectwo zanikającego języka. Mowa polska na Bukowinie: Rumunia-Ukraina”, dla: Helena Krasowska, Magdalena Pokrzyńska, Lech Aleksy Suchomłynow (2019)[44]
  • Nagroda Zespołowa Rektora Uniwersytetu Warszawskiego, za  wydanie w minionym roku akademickim ważnej książki autorskiej znaczącej dla dorobku naukowego Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego (2023)[45]

Nominacje

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Praca magisterska pt. „Język polski na Bukowinie” napisana pod kierunkiem prof. Leszka Bernarczuka[4].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Prof. dr hab. Helena Krasowska, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2021-02-19].[martwy link]
  2. a b c d e Dr hab. Helena Krasowska, prof. IS PAN [online], Instytut Slawistyki PAN [dostęp 2021-02-16].
  3. Wykładowcy wizytujący [online], Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego [dostęp 2021-02-16].
  4. Helena Krasowska. O mnie [online], krasowska.org.pl [dostęp 2021-02-16].
  5. Decyzja Prezesa 15/2019 w sprawie powołania Rady Programowej przy jednostce działającej pod nazwą Przedstawicielstwo „Polska Akademia Nauk” w Kijowie [online].
  6. Decyzje Prezesa 61/2019 w sprawie powołania Zespołu Doradczego ds Zagranicznych Stacji Naukowych PAN [online].
  7. Monitor Polski 2023 r. poz. 571 [online], monitorpolski.gov.pl [dostęp 2023-08-12].
  8. Język na Pograniczach (Borderland Languages). [dostęp 2021-02-16].
  9. Współczesne metody nauczania języka polskiego – konferencja glottodydaktyczna Instytutu Slawistyki PAN i Fundacji Slawistycznej, Berdiańsk (2019). [dostęp 2021-02-16].
  10. Bukowiński Festiwal Nauki (2015). [dostęp 2021-02-16].
  11. Bukowiński Festiwal Nauki – edycja specjalna (2020). [dostęp 2021-02-16].
  12. Monitor Polski 2023 r. poz. 571 [online], monitorpolski.gov.pl [dostęp 2023-12-13].
  13. Helena Krasowska. Strona WWW [online], krasowska.org.pl [dostęp 2021-02-16].
  14. Helena Krasowska, Bukowina Mała ojczyzna – Pietrowce Dolne, Pruszków: Rachocki i S-ka, 2002 [dostęp 2021-02-16] (pol.).
  15. Helena Krasowska, Górale polscy na Bukowinie Karpackiej. Studium socjolingwistyczne i leksykalne, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 2006 [dostęp 2021-02-16] (pol.).
  16. Антошкіна Л. i inni, Соціолінгвістика: навчальний посібник, Донецьк: Юго-Восток, 2007 [dostęp 2021-02-16] (ukr.).
  17. Słownik górali polskich na Bukowinie – Instytut Slawistyki PAN [online], rcin.org.pl [dostęp 2021-02-25] (pol.).
  18. Helena Krasowska, Weronika Jakimowicz, Буковина. Благодійна організація святого Bікентія де Поля, Краків-Варшава-Сторожинець: Towarzystwo Słowaków w Polsce, 2009 [dostęp 2021-02-16] (ukr.).
  19. Helena Krasowska, Ołeksij Suchomłynow, Petro Syheda, Особливості Буковинського пограниччя: історія культурного полілогу, Донецьк: Юго-Восток, 2010 [dostęp 2021-02-16] (ukr.).
  20. Nowa książka wynikiem współpracy międzynarodowej >> Bukowina Wieloetniczna [online], bukowina.org.ua [dostęp 2021-02-25].
  21. Helena Krasowska, Mniejszość polska na południowo-wschodniej Ukrainie, Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 2012, ISBN 978-83-89191-08-3 [dostęp 2021-02-16] (pol.).
  22. Helena Krasowska, Sytuacja Polaków na Ukrainie w związku z konfliktem zbrojnym (na przykładzie Bukowiny Karpackiej i Ukrainy Południowo-Wschodniej), Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 2016 [dostęp 2021-02-16] (pol.).
  23. Helena Krasowska, The Polish Minority in South-Eastern Ukraine, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, 2017, ISBN 978-83-64031-65-6 [dostęp 2021-02-16] (ang.).
  24. Helena Krasowska, Lech Aleksy Suchomłynow, Polskie media w Berdiańsku. Teksty i analizy, Warszawa-Berdiańsk: Digital Media, 2017, ISBN 978-83-945188-2-0 [dostęp 2021-02-16] (pol.).
  25. Helena Krasowska, Magdalena Pokrzyńska, Lech Aleksy Suchomłynow, Świadectwo zanikającego dziedzictwa. Mowa polska na Bukowinie: Rumunia – Ukraina, Warszawa: Instytut Slawistyki PAN, 2018 [dostęp 2021-02-16] (pol.).
  26. Helena Krasowska, Języki mniejszości. Status – prestiż – dwujęzyczność – wielojęzyczność, Warszawa: Studium Europy Wschodniej UW, 2020, ISBN 978-83-613258-0-2 [dostęp 2021-02-16] (pol.).
  27. Helena Krasowska, Ołeksij Suchomłynow, Petro Syheda, Sociolinhwistycznyj kompendium, Kijów: Instytut Slawistyki PAN, 2020 [dostęp 2021-02-16] (ukr.).
  28. Helena Krasowska, Polacy między Donem, Dniestrem a Prutem. Biografie językowe, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk, 2022, ISBN 978-83-66369-48-1 [dostęp 2022-07-30] (pol.).
  29. Helena Krasowska Eugeniusz Kłosek, Magdalena Pokrzyńska, Zbigniew Kowalski, Bukowina. Integracja społeczno-kulturowa na pograniczu, Warszawa- Wrocław-Zielona Góra-Piła: Instytut Slawistyki PAN-Katedra Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego-Instytut Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego- Pilski Dom Kultury, 2010 [dostęp 2021-02-16] (pol.).
  30. Lilia Zabolotnaia, Ilona Czamańska, Helena Krasowska, Polonezii în Moldova, Istorie şi contemporaneitate: culegere de studii şi documente, Chișinău – Poznań – Warszawa: Cartdidact, 2015 [dostęp 2021-03-14] (rum. • ukr. • pol.).
  31. Radu Florian Bruja, Helena Krasowska, Magdalena Pokrzyńska, Bukowina. Inni wśród Swoich, Warszawa-Zielona Góra-Piła: Instytut Slawistyki PAN, Wydział Pedagogiki, Psychologii i Socjologii Uniwersytetu Zielonogórskiego, Centrum Kultury – Fabryka Emocji w Pile, 2017 [dostęp 2021-02-16] (pol.).
  32. Helena Krasowska, Magdalena Pokrzyńska, Ewa Wróblewska-Trochimiuk, Bukowina. Wspólne dziedzictwo kulturowe i językowe, Warszawa – Zielona Góra – Piła: Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk – Fundacja Slawistyczna – Muzeum Etnograficzne w Zielonej Górze – Ochli – Regionalne Centrum Kultury – Fabryka Emocji w Pile, 2020 [dostęp 2021-02-16] (pol. • ros. • ukr.).
  33. Publikacja o Polakach w Berdiańsku [online], puss.pila.pl [dostęp 2021-03-09] (pol.).
  34. odznaka honorowa Zasłużony dla Kultury Polskiej (2011). [dostęp 2021-02-16].
  35. Medal Polonia Semper Fidelis [online] [dostęp 2021-02-16] (pol.).
  36. Nagrody dla członków „Odrodzeniа” w Berdiańsku [online] [dostęp 2021-02-16] (pol.).
  37. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 4 grudnia 2018 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2019 r. poz. 158).
  38. Medale Gloria Artis [online] [dostęp 2021-02-16] (pol.).
  39. Decyzja nr 71 Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 8 lipca 2021 r. w sprawie nadania Odznaki Honorowej „Bene merito”.
  40. Szef MEiN wręczył medale „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas” – Ministerstwo Edukacji i Nauki – Portal Gov.pl [online], Ministerstwo Edukacji i Nauki [dostęp 2023-06-01] (pol.).
  41. Nagroda Przeglądu Wschodniego (2012). [dostęp 2021-02-16].
  42. Nagroda i Medal Zygmunta Glogera (2013). [dostęp 2021-02-16].
  43. Wyróżnienia Odrodzenia za promowanie dialogu międzykulturowego (2019). [dostęp 2021-02-16].
  44. Nagroda KJ PAN. Edycja 2.(2019). [dostęp 2021-02-16].
  45. Pracownicy naukowi Studium Europy Wschodniej ponownie w gronie uhonorowanych przez Rektora UW. – Studium Europy Wschodniej UW [online] [dostęp 2023-12-12] (pol.).
  46. Nominowani Nagroda im. Jerzego Giedroycia 2014 (2014). [dostęp 2021-02-16].
  47. Nominacje do Nagrody im. Jerzego Giedroycia. [dostęp 2021-02-16].
  48. Nominacje do Nagrody im. Jerzego Giedroycia [online], www.umcs.pl [dostęp 2023-10-01] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]