Helvella cupuliformis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Helvella cupuliformis
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

kustrzebniaki

Rząd

kustrzebkowce

Rodzina

piestrzycowate

Rodzaj

piestrzyca

Gatunek

Helvella cupuliformis

Nazwa systematyczna
Helvella cupuliformis Dissing & Nannf.
Svensk bot. Tidskr. 60: 326 (1966)

Helvella cupuliformis Dissing & Nannf. – gatunek grzybów z rodziny piestrzycowatych (Helvellaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji: Helvella, Helvellaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi (według Index Fungorum)[1].

Synonimy:

  • Cyathipodia cupuliformis (Dissing & Nannf.) J. Breitenb. & F. Kränzl. 1981
  • Helvella cupuliformis var. badia Häffner 1987
  • Helvella cupuliformis var. crassa W.Y. Zhuang 2004
  • Helvella cupuliformis Dissing & Nannf. 1966 var. cupuliformis[2].

Holotyp: UPS, Fungi Exs. Suec. 3264[1].

Po raz pierwszy gatunek ten wyodrębniono w 1966 r. w Szwecji[1].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Kapelusz

O średnicy 0,5–3,5 cm, kształtem przypominający filiżankę lub dysk, czasami starsze okazy są całkiem płaskie. Powierzchnia górna gładka, o barwie słabo lub silnie szarobrązowej. Powierzchnia dolna zazwyczaj biaława, czasami blado szarobrązowa i gęsto pokryta drobnymi wyrostkami[3].

Trzon

Wysokość 2–30 mm długości (w stanie dojrzałym zazwyczaj jest krótszy), średnica 2–8 mm, kształt mniej więcej walcowaty, czasami ze szczelinami przy podstawie. Jest podobnie jak dolna strona kapelusza gęsto i drobno pokryty wyrostkami, ale starsze okazy bywają łyse[3]

Cechy mikroskopowe

Zarodniki o rozmiarach 16–21 × 11–13 μm, elipsoidalne, gładkie. W świeżych znajduje się jedna gutula. Wstawki o brązowawej i ziarnistej zawartości, kształcie cylindrycznym do prawie maczugowatego i szerokości 4–8 μm. Powierzchniowe strzępki są różnie ubarwione; od bezbarwnych do brązowawych (z pigmentem wewnątrz komórek). Często są septowane. Komórki końcowe są jajowate[3].

Gatunki podobne

Podobna jest piestrzyca popielata (Helvella macropus), ale ma ciemniejszy i zazwyczaj dłuższy trzon, odróżnia się także budową zarodników – są one elipsoidalne, a nie wrzecionowate[3].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

W Ameryce Północnej jest szeroko rozprzestrzeniona[3], w Europie również; występuje od Hiszpanii po około 66° stopień szerokości geograficznej na Półwyspie Skandynawskim. Zanotowano występowanie tego gatunku także w Indiach i Chinach[4]. W Polsce po raz pierwszy występowanie tego gatunku podali M.A Chmiel i A. Ronikier w 2007 r.[5]

Grzyb naziemny, prawdopodobnie mykoryzowy. Rośnie samotnie lub gromadnie na ziemi lub w mchu pod drzewami liściastymi (zwłaszcza dębami). Pojawia się od wczesnego lata do jesieni[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2017-12-21] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2017-12-21] (ang.).
  3. a b c d e f Michael Kuo, Helvella cupuliformis [online], Mushroom Expert [dostęp 2017-12-21].
  4. Występowanie Helvella cupuliformis na świecie (mapa). Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].
  5. M.A. Chmiel, A. Ronikier, Materiały do znajomości Ascomycetes Tatr, „Fragm. Flor. Geobot. Polonica”, 14 (1), 2007, s. 183–194.