Henryk Abczyński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Henryk Abczyński
Abecadło
Ilustracja
pułkownik korpusu kontrolerów pułkownik korpusu kontrolerów
Data i miejsce urodzenia

13 marca 1886 lub 1888
Trąbin

Data i miejsce śmierci

27 stycznia 1975
Londyn

Przebieg służby
Siły zbrojne

Błękitna Armia,
Wojsko Polskie,
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego

Jednostki

Misja Wojskowa Francusko-Polska,
Departament Aeronautyki → Dowództwo Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920–1941) Złoty Krzyż Zasługi (II RP, nadany dwukrotnie) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Wielki Komandor Orderu Feniksa (Grecja) Komandor Orderu Gwiazdy Rumunii Oficer Orderu Palm Akademickich (Francja) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)

Henryk Abczyński h. Abdank (ur. 13 marca 1886 lub 1888 w Trąbinie, zm. 27 stycznia 1975 w Londynie) – pułkownik inżynier korpusu kontrolerów Wojska Polskiego, pilot lotnictwa wojskowego II RP i Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodu Abczyńskich herbu Abdank. Urodził się 13 marca 1886[1] lub 1888[2]. Ukończył studia na Politechnice Lwowskiej uzyskując tytuł inżyniera budowy maszyn. Był członkiem Stowarzyszenia Techników w Warszawie (w tym czasie pod koniec 1914 mieszkał pod adresem Eue du Mont Tabor 40 w Paryżu)[3].

Podczas I wojny światowej w stopniu porucznika był członkiem Misji Wojskowej Francusko-Polskiej, utworzonej celem organizacji Armii Polskiej we Francji. W 1917 r. został delegowany do Brazylii przez Komitet Narodowy Polski celem rekrutacji do Armii Hallera.[potrzebny przypis] Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości wstąpił do Wojska Polskiego. Został awansowany do stopnia majora w korpusie kontrolerów ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[4], a następnie do stopnia podpułkownika w korpusie kontrolerów ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923[5]. W 1923 był oficerem Grupy X (do zleceń specjalnych) w Wojskowej Kontroli Generalnej[6]. Z dniem 31 października 1923 roku został przeniesiony w stan nieczynny na okres jednego roku, bez poborów[7]. Z dniem 1 marca 1924 roku, na własną prośbę, został powołany do służby ze stanu nieczynnego[8]. W 1928 był oficerem Departamentu Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych[9]. Został awansowany do stopnia pułkownika w korpusie kontrolerów ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1929[10][11]. W lutym 1929 zasiadł w radzie nadzorczej Towarzystwa „Linie Lotnicze LOT”[12]. 27 kwietnia 1929 został mianowany na stanowisko kierownika utworzonego wówczas Wojskowego Zakładu Zaopatrzenia Aeronautyki[13] w ramach wojsk balonowych[14] i pełnił to stanowisko w kolejnych latach[15]. Odpowiadał za wydanie decyzji o finansowaniu prototypu samolotu RWD-11 (1934)[16]. Od 1935 pełnił funkcję zastępcy szefa Departamentu Aeronautyki Ministerstwa Spraw Wojskowych, przemianowanego w 1936 na Dowództwo Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych, w którym od sierpnia 1938 do marca 1939 pełnił funkcję zastępcy dowódcy do spraw przemysłu i budżetu. Pracował w redakcji kwartalnika „Wiadomości Techniczne Lotnictwa”, wydawanego przez Departament Aeronautyki jako dodatek do „Przeglądu Lotniczego”[17]. Był szefem rady Państwowych Zakładów Lotniczych[18].

Po wybuchu II wojny światowej 1939 i kampanii wrześniowej przedostał się na Zachód. Przebywał w Ośrodku Oficerskim w Cerizay. Od sierpnia 1940 roku przebywał w Stacji Zbornej Oficerów Rothesay[19]. Został oficerem Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii.

Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Zmarł 27 stycznia 1975 w Richmond Hospital. Został pochowany na cmentarzu East Sheen w okręgu Richmond w Londynie.

Ordery i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Rocznik Oficerski 1928.
  2. Mirosław Krajewski: Nowy słownik biograficzny ziemi dobrzyńskiej. T. 1-2. Rypin: Dobrzyńskie Towarzystwo Naukowe, 2014. ISBN 978-83-63043-06-3.
  3. Stowarzyszenie Techników w Warszawie. X. Zmiany w Liście Członków na r. 1914. „Przegląd Techniczny”, Nr 48 i 49 z 9 grudnia 1914. 
  4. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1069.
  5. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 969.
  6. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 28.
  7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 69 z 1 listopada 1923 roku, s. 732.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 22 marca 1924 roku, s. 141.
  9. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 681.
  10. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 293.
  11. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 1 z 1929 r. 4 stycznia 1929 r.
  12. Pierwsze posiedzenie Rady Nadzorczej Towarzystwa „Linie Lotnicze LOT”. „Gazeta Handlowa”, s. 1, Nr 49 z 28 lutego 1929. 
  13. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 27 kwietnia 1929 r.
  14. Wojciech Mazur. OD „KREDYTU 400 MILIONÓW” DO RAMBOUILLET. FRANCJA A ZAOPATRZENIE MATERIAŁOWE LOTNICTWA WOJSKOWEGO II RP (1926–1936). „Rocznik Archiwalno-Historyczny CAW”, s. 110, R. 3. Centralne Archiwum Wojskowe. [zarchiwizowane z adresu 2016-04-21]. 
  15. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 836.
  16. Robert Gujski: RWD-11. [dostęp 2015-04-13].
  17. Stopka redakcyjna. „Wiadomości Techniczne Lotnictwa”, s. 1, Nr z 1933. 
  18. Wojciech Mazur: Myśliwce na sprzedaż. Polityka, 4 listopada 2009. [dostęp 2015-04-13].
  19. Dowództwo Stacji Zbornej Oficerów Rothesay, rozkaz dzienny nr 1, 25 sierpnia 1940 roku, s. 3.
  20. M.P. z 1934 r. nr 259, poz. 337 „za zasługi na polu rozwoju przemysłu lotniczego”.
  21. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 229, 11 listopada 1934. 
  22. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 32.
  23. M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
  24. M.P. z 1939 r. nr 143, poz. 336 „za zasługi na polu lotnictwa cywilnego”.
  25. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 1, s. 5, 19 marca 1937. 
  26. Zarządzenia Prezesa Rady Ministrów. Zezwolenie na przyjęcie i noszenie orderów. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 13, s. 292, 11 listopada 1933. 
  27. Sprawozdanie kpt. lotnictwa inż. Wacława Hanki złożone „Komisji powołanej w związku z wynikiem kampanii wojennej 1939 roku. infolotnicze.pl. [dostęp 2017-09-10].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]