Henryk Wyrzykowski

Henryk Wyrzykowski

Henryk Wyrzykowski (1938)
Data i miejsce urodzenia	12 stycznia 1884 Częstochowa
Data i miejsce śmierci	19 kwietnia 1949 Warszawa
Poseł II i III kadencji Sejmu (II RP)
Okres	od 1928 do 1935
Przynależność polityczna	PSL „Wyzwolenie”
Poseł do KRN, na Sejm Ustawodawczy (1947–1952)
Okres	od 1946 do 19 kwietnia 1949
Przynależność polityczna	PSL

Grób Henryka Wyrzykowskiego na cmentarzu Powązkowskim

Henryk Wyrzykowski (ur. 12 stycznia 1884 w Częstochowie, zm. 19 kwietnia 1949 w Warszawie) – działacz ruchu ludowego, dziennikarz, poseł na sejm

Życiorys

Urodził się w rodzinie inteligenckiej. Swoją edukację rozpoczął w wieku 7 lat w Częstochowie w szkole początkowej, naukę kontynuował w filologicznym Gimnazjum Męskim, które ukończył w 1900. Związał się z młodzieżowym ruchem niepodległościowym, kilkakrotnie aresztowany przez władze rosyjskie. W 1901 za przewożenie nielegalnej literatury został zesłany na Syberię, do guberni kurskiej. Po kilkuletnim pobycie i powrocie nawiązał działalność z Socjaldemokracją Królestwa Polskiego i Litwy, którą kontynuował do 1911. Podczas I wojny światowej włączył się do działalności związanej z niesieniem pomocy materialnej rodzinom legionistów Piłsudskiego. W tym czasie zbliżył się programowo do ludowców. W 1917 był współzałożycielem Zjednoczenia Ludowego (PZL), które reprezentował w Radzie Stanów Królestwa Polskiego. W 1918 został wybrany do Komisji Sejmowej. W wyniku rozłamu w PZL przeszedł w 1918 do Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast”. W 1920 wszedł w skład jego Zarządu Głównego, zasiadając równocześnie, do 1923, w Radzie Naczelnej. W 1922, kandydując z listy wyborczej PSL „Piast”, został posłem na sejm. W 1923 przeszedł do Polskiego Stronnictwa Ludowego „Jedność Ludowa”, w którym jako członek Zarządu Głównego pełnił funkcje sekretarza, a od 1925 wiceprezesa. W sejmie należał do Klubu Związku Polskich Stronnictw Ludowych „Wyzwolenie” i „Jedność Ludowa”. Po przejściu do Polskiego Stronnictwa Ludowego „Wyzwolenie”, w latach 1926–1931 był członkiem Zarządu Głównego, a w wyborach parlamentarnych z okręgu wyborczego nr 14 w 1928 i w 1930, otrzymał ponownie mandat poselski. Po zjeździe zjednoczeniowym ruchu ludowego został członkiem powstałego wówczas Stronnictwa Ludowego (SL), pełniąc w nim w latach 1933–1935 funkcję członka Głównej Komisji Rewizyjnej, zasiadając jednocześnie w Radzie Naczelnej SL. W 1938, po kolejnych wyborach, wraz z Aleksandrem Bogusławskim i Janem Taborem podjęli nieudaną próbę reaktywowania Stronnictwa Chłopskiego. Po II wojnie światowej, w latach 1945–1949, działał w Stronnictwie Ludowym, w latach 1946–1949 był członkiem Rady Naczelnej. Z jego listy w latach 1946–1947 wypełniał mandat posła do Krajowej Rady Narodowej, a następnie Sejmu Ustawodawczego. 12 sierpnia 1946 został powołany na stanowisko Naczelnego Dyrektora Państwowego Banku Rolnego w Warszawie.

Oprócz działalności politycznej, Henryk Wyrzykowski od grudnia 1917 do lipca 1918 zajmował się redagowaniem „Zorzy”, w latach 1918–1924 wydawał i redagował w Warszawie „Gazetę Ludową”, współwydając równocześnie „Ludowca”, „Politykę” i „Kuriera Ludowego”. Podczas rokowań pokojowych w Rydze, w latach 1920–1921 był korespondentem „Kuriera Lwowskiego” i „Dziennika Gdańskiego”.

Zmarł w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 131-6-18).

Bibliografia

• Mirosław Zwoliński, Słownik biograficzny regionu częstochowskiego, Częstochowa 1997.