Herb Czech
 Herb wielki | |
| Warianty | |
 Herb mały | |
 Flaga prezydencka Czech | |
| Informacje | |
| W oryginale |
Státní znak České republiky |
|---|---|
| Wprowadzono |
1 stycznia 1993 |
Czechy mają dwa herby państwowe: wielki i mały. Zwyczaj posiadania dwóch herbów wywodzi się z tradycji heraldycznej.
Mały Herb Czech ma w godle srebrnego (białego), wspiętego na tylnych łapach lwa z charakterystycznym podwójnym ogonem, w złotej koronie i o podobnie złotych pazurach. Godło umieszczone jest w czerwonym polu. Jest to tradycyjny herb Czech właściwych.
Wielki Herb Czech podzielony jest na cztery pola. W pierwszym i czwartym występuje srebrny dwuogoniasty lew w koronie – symbol Czech właściwych, w drugim niebieskim orzeł (właściwie orlica[1]) w srebrno-czerwoną szachownicę – Herb Moraw, a w trzecim, na złotym tle, czarny orzeł (orlica[1]) ze srebrnym półksiężycem – Herb Śląska.
Herby mały i wielki Czech w obecnym układzie wprowadzono 13 marca 1990 r.[2] Obowiązujące opracowanie graficzne przyjęto 17 grudnia 1992 r. z mocą od 1 stycznia 1993 r.[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Lew jako symbol Czech swą genezą sięga XIII wieku, kiedy pojawił się jako symbol dynastii Przemyślidów. Do tego czasu oficjalnym godłem państwa była czarna orlica (pojawiła się ona jeszcze w heraldyce w czasie II wojny światowej w Kraju Sudetów, a obecnie w herbie Kraju środkowoczeskiego). Ponieważ władcy średniowieczni usiłowali zanegować pozycję Przemyślidów, ci w szczególny sposób eksponowali swój nowy herb, którym stał się srebrny lew – w rezultacie symbol dynastii stopniowo przekształcił się w godło narodowe. Nie wiadomo jednak co spowodowało, że w XIII wieku panujący zdecydowali się na zmianę herbu – opowiadają o tym różne legendy, jednak żadna nie znalazła potwierdzenia w źródłach.
Po upadku komunizmu, Czesi wrócili ponownie do swojego dawnego godła. Odbyła się wówczas gorąca debata parlamentarna co do kształtu nowego godła. W szczególności dyskutowano atrybuty seksualne lwa, które zgodnie ze sztuką heraldyczną powinny być równie walecznie przedstawione, jak i inne członki zwierza. Autorem obecnego herbu i sztandaru prezydenckiego jest Jiří Louda.
Herb na fladze prezydenckiej[edytuj | edytuj kod]
Oprócz flagi państwowej istnieje jeszcze flaga prezydencka, która zawiera herb i motto Pravda vítězí (Prawda zwycięża).
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Czarna orlica, średniowieczny symbol Czech
Herb Królestwa Czech do 1918 roku
Herb krajów Korony Czeskiej z czasów ŚCRNN
Średni herb Czechosłowacji
Wielki herb Czechosłowacji
Mniejszy herb Protektoratu Czech i Moraw (1938–1945)
Większy Herb Protektoratu Czech i Moraw
Herb Okręgu Rzeszy Kraj Sudetów (1940–1945)
Herb Czechosłowacji 1945–1960, w latach 1918–1938 używany jako mały herb państwa czechosłowackiego
Herb CSRS (1960–1990)
Herb mały Czech (1990–1992)
Herb wielki Czech (1990–1992)
Obecny mały herb Czech (od 1993)
Obecny wielki herb Czech (od 1993)
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
.svg)
Lew czeski w Polsce[edytuj | edytuj kod]
W XIV wieku Księstwo Wrocławskie, podobnie jak inne księstwa rządzone przez Piastów Śląskich stały się lennem Królestwa Czeskiego. Obecnie niektóre miasta w Polsce (głównie na Dolnym Śląsku) mają w swoich herbach symbole białego lwa.
Herb Wrocławia
Herb Bystrzycy Kłodzkiej
Herb Kątów Wrocławskich
Herb Kłodzka
Herb Lądka-Zdroju
Herb Głubczyc
Herb Prudnika
Lew czeski w Niemczech[edytuj | edytuj kod]
Miasta na Łużycach.
Herb Görlitz
Herb powiatu Görlitz
Herb Gubina
Herb Kamieńca
Herb Löbau
Herb powiatu Spree-Neiße
Herb Spremberga
Herb Żytawy
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b W heraldyce czeskiej orlica (cz. orlice) ma jedną głowę, natomiast orzeł (cz. orel) posiada dwie głowy – zobacz w:Orlice,Orel
- ↑ ustawa konstytucyjna Czeskiej Rady Narodowej z dnia 13 marca 1990 r. o symbolach państwowych Republiki Czeskiej (č. 67/1990 Sb.)
- ↑ ustawa Czeskiej Rady Narodowej z dnia 17 grudnia 1992 r. o symbolach państwowych Republiki Czeskiej (č. 3/1993 Sb.)
