Hirohito

Hirohito
裕仁
Imię japońskie
Kanji	裕仁
Transkrypcja Hepburna	Hirohito
	; Cesarz Hirohito (1971)
	Cesarz Japonii
Okres	od 25 grudnia 1926; do 7 stycznia 1989
Poprzednik	Yoshihito
Następca	Akihito
	Dane biograficzne
Data i miejsce urodzenia	29 kwietnia 1901 ; Tokio
Data i miejsce śmierci	7 stycznia 1989 ; Tokio
Ojciec	Yoshihito
Matka	Sadako Kujō
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Hirohito (jap. 裕仁 Hirohito; ur. 29 kwietnia 1901 w Tokio, zm. 7 stycznia 1989 tamże) – 124. cesarz Japonii, panujący w latach 1926–1989. Zgodnie ze zwyczajem, cesarz Japonii po śmierci otrzymuje imię epoki, w czasie której panował. Z tego powodu obecnie nazywany jest cesarzem Shōwa (jap. 昭和天皇 Shōwa tennō).

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Hirohito został regentem w 1921, gdy jego ojciec, Yoshihito, wycofał się z życia publicznego z powodu choroby umysłowej. 25 grudnia 1926, po śmierci Yoshihito, został cesarzem. Jako nazwę okresu jego panowania przyjęto Shōwa (Oświecony Pokój). Był najdłużej panującym cesarzem w historii Japonii.

W początkowych latach rządów Hirohito w Japonii narastały tendencje militarystyczno-nacjonalistyczne, które doprowadziły do działań mających na celu podbój Azji. W 1940 Japonia zawarła pakt z III Rzeszą i Królestwem Włoch i zmilitaryzowała gospodarkę. Hirohito był temu przeciwny, ale realnie nie posiadał dostatecznej władzy, aby przeciwstawić się działaniom kolejnych rządów.

14 sierpnia 1945 zdecydował się na bezprecedensowy krok i nagrał skierowane do Japończyków orędzie radiowe, w którym poinformować miał o zakończeniu walk. Emisji orędzia próbował zapobiec major Kenji Hatanaka, który wraz z grupą spiskowców zdecydował się zająć pałac cesarski, jednak nie udało mu się odnaleźć płyty z nagraniem. 15 sierpnia o godz. 12:00 orędzie Cesarza Hirohito zostało wyemitowane i przeszło do historii jako Przesłanie diamentowego głosu^[1].

Po kapitulacji Japonii zachował godność cesarza, utracił jednak przysługujący mu wcześniej status boski, a jego rola została ograniczona do reprezentacyjnej. Zmarł 7 stycznia 1989 w wieku 87 lat, po 62 latach i 13 dniach panowania.

Działalność naukowa[edytuj | edytuj kod]

Cesarz interesował się biologią morską, specjalizował się w badaniu meduz^[2]. W Pałacu Cesarskim znajdowało się laboratorium, w którym pracował. Pod imieniem „Hirohito” opublikował wiele prac z badań nad gatunkami Hydrozoa^[3]. Jego zainteresowania kontynuowali potomkowie, jego syn, cesarz Akihito jest uznanym specjalistą w dziedzinie ryb babkowatych (Gobiidae)^[4].

Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

Wielka Wstęga Najwyższego Orderu Chryzantemy – Japonia
Wielka Wstęga Kwiatów Paulowni Orderu Wschodzącego Słońca – Japonia
Wielka Wstęga Orderu Świętego Skarbu – Japonia
Order Złotej Kani I klasy – Japonia
Order Kultury – Japonia
Krzyż Wielki z Łańcuchem Orderu Białej Róży – 1942, Finlandia
Order Złotego Runa – Hiszpania
Krzyż Wielki Orderu Świętego Olafa – Norwegia
Order Orła Białego – 1922, Polska^[5]
Order Królewski Serafinów – 1919, Szwecja
Order Rajamitrabhorn – 1963, Tajlandia
Order Podwiązki – 1921, Wielka Brytania
Honorowy Rycerz Krzyża Wielkiego Orderu Łaźni – 1921, Wielka Brytania
Honorowy Rycerz Krzyża Wielkiego Królewskiego Orderu Wiktoriańskiego – 1921, Wielka Brytania
Order Annuncjaty – Włochy
Kawaler Krzyża Wielkiego Udekorowany Wielką Wstęgą Orderu Zasługi Republiki Włoskiej – 1982, Włochy^[6]
Wielki Łańcuch Orderu Sikatuny (Filipiny)

Rodzina cesarska[edytuj | edytuj kod]

Cesarz Taishō
大正天皇
ur. 31 sierpnia 1879
zm. 25 grudnia 1926

Sadako Kujō
九条節子
ur. 25 lipca 1884
zm. 17 maja 1951

Kuniyoshi Ō Kuni no Miya
久邇宮邦彦王
ur. 23 czerwca 1873
zm. 16 VI 1929

Chikako Kuniyoshi Ōhi
邦彦王妃俔子
ur. 19 października 1879
zm. 10 września 1956

Hirohito
裕仁
ur. 29 kwietnia 1901
zm. 7 stycznia 1989

Joō Nagako
良子女王
ur. 6 marca 1903
zm. 16 czerwca 2000

Michiko Shōda 正田美智子 ur. 20 października 1934	Akihito 明仁 ur. 23 grudnia 1933



Naruhito 徳仁親王 ur. 23 lutego 1960	Fumihito 文仁親王 ur. 11 września 1965	Sayako Kuroda 黒田清子 ur. 18 kwietnia 1969

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Bartosz T. Wieliński: Kapitulacja cesarza Hirohito. wyborcza.pl, 2015-08-17. [dostęp 2023-03-30].
↑ Tim Fernholz: Emperor Akihito of Japan is a published expert on tiny fish. qz.com, 2018-10-02. [dostęp 2022-10-13]. (ang.).
↑ Hydrozoa Taxon list. marinespecies.org. [dostęp 2022-10-16]. (ang.).
↑ Shahaf Peleg: The Emperor of Japan, Akihito, Is Still Publishing Scientific Papers in His 80s. openculture.com, 2018-10-05. [dostęp 2022-10-13]. (ang.).
↑ Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 298.
↑ Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana, Decorato di Gran Cordone. quirinale.it, 9 marca 1982. [dostęp 2011-03-25]. (wł.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

EwaE. Pałasz-Rutkowska EwaE., KatarzynaK. Starecka KatarzynaK., Japonia, Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2004, ISBN 83-88542-84-2, OCLC 749335839 .
SusanS. Chira SusanS., Hirohito, 124th Emperor of Japan, Is Dead at 87, nytimes.com, 7 stycznia 1989 [dostęp 2014-01-13] (ang.).

[1] Bartosz T. Wieliński: Kapitulacja cesarza Hirohito. wyborcza.pl, 2015-08-17. [dostęp 2023-03-30].

[2] Tim Fernholz: Emperor Akihito of Japan is a published expert on tiny fish. qz.com, 2018-10-02. [dostęp 2022-10-13]. (ang.).

[3] Hydrozoa Taxon list. marinespecies.org. [dostęp 2022-10-16]. (ang.).

[open-4] Shahaf Peleg: The Emperor of Japan, Akihito, Is Still Publishing Scientific Papers in His 80s. openculture.com, 2018-10-05. [dostęp 2022-10-13]. (ang.).

[5] Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008, s. 298.

[6] Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana, Decorato di Gran Cordone. quirinale.it, 9 marca 1982. [dostęp 2011-03-25]. (wł.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]