Holmsund
63°42′05″N 20°22′02″E/63,701389 20,367222 Tartak w Holmsund (2012) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Region | |
| Gmina | |
| Powierzchnia |
7,75[1] km² |
| Populacja (2018) • liczba ludności • gęstość |
|
| Nr kierunkowy |
(+46) 90 |
| Kod pocztowy |
913 xx |
Położenie na mapie Västerbotten  | |
Położenie na mapie Szwecji  | |
| 63°42′05″N 20°22′02″E/63,701389 20,367222
| |
Holmsund – miejscowość (tätort) w północnej Szwecji, w regionie administracyjnym (län) Västerbotten. Druga pod względem zaludnienia miejscowość (tätort) gminy Umeå.
W 2015 roku Holmsund liczył 5962 mieszkańców[2].
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Holmsund położony jest w prowincji historycznej (landskap) Västerbotten, na półwyspie Lövön u ujścia rzeki Umeälven do cieśniny Kvarken Północny (część Zatoki Botnickiej), około 15 km na południe od Umeå.
Około 1 km na zachód od półwyspu Lövön i Holmsund leży wyspa Obbolaön z położoną na niej miejscowością Obbola. Oba tätorty oraz niewielka wyspa Holmen połączone są ze sobą mostem przebiegającym nad Österfjärden, stanowiącym jedną z dwóch odnóg ujścia rzeki Umeälven. Most (Obbolabron), o długości 1381 m, został otwarty w 1989 roku[3].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Historia Holmsund sięga połowy XIX w., kiedy wokół założonego w 1848 roku punktu przeładunku spławianego rzeką Umeälven drewna i zbudowanego w 1857 roku pierwszego tartaku parowego (Sandviks ångsåg) z czasem rozwinęła się osada przemysłowa. Okres swojej świetności zakłady przemysłu drzewnego i Holmsund przeżyły po 1945 roku, korzystając z powojennej koniunktury[4].
Najstarsza część miejscowości, obszar Västerbacken, została zachowana i jako obszar zabytkowy znajduje się pod ochroną. Na zachowaną zabudowę Västerbacken składają się pochodzące z 2. połowy XIX w. mieszkania robotników, budynek kościoła, plebanii i szkoły, położone w miejscu dawnego punktu przeładunku drewna w rejonie obecnego portu[5].
Przynależność administracyjna[edytuj | edytuj kod]
W 1894 roku Djupviken, stanowiące obecnie część Holmsund, nadano status municipalsamhälle (Djupvikens municipalsamhälle) w ramach gminy wiejskiej Umeå (Umeå landskommun). W 1918 roku utworzono gminę wiejską Holmsund (Holmsunds landskommun), w której skład weszło Djupviken. W 1933 roku utworzono Holmsunds municipalsamhälle, w skład którego włączono m.in. Djupviken. W 1947 roku gmina wiejska Holmsund (w jej skład wchodziło też Obbola municipalsamhälle, utworzone w 1939 roku) została przekształcona w köping (Holmsunds köping). W wyniku reformy administracyjnej w 1971 roku utworzono gminę Holmsund (Holmsunds kommun), która w 1974 roku została włączona w skład obecnej gminy Umeå[6].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Liczba ludności tätortu Holmsund w latach 1960–2015[7]:
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
Holmsund był ośrodkiem przemysłu drzewnego. Historia miejscowości od 2. połowy XIX w. związana była z działającymi tam tartakami. Pod koniec 2012 roku koncern Svenska Cellulosa AB SCA Timber wydał oficjalny komunikat o zamknięciu swoich zakładów w Holmsund, co nastąpiło latem 2013 roku[8][9].
Komunikacja i transport[edytuj | edytuj kod]
Transport morski[edytuj | edytuj kod]
W 1920 roku do Holmsund przeniesiono port morski Umeå (Umeå hamn). Współcześnie jest to jeden z największych portów w północnej Skandynawii[10]. Od 1 stycznia 2015 roku port w Holmsund oraz port w Vaasa są zarządzane przez spółkę Kvarkenhamnar AB (Kvarken Ports Ltd.), której właścicielami są gmina Umeå i miasto Vaasa[11].
Z Holmsund odchodzi regularne połączenie promowe do Vaasa w Finlandii.
Drogi[edytuj | edytuj kod]
W Holmsund kończy się szwedzki odcinek, biegnącej z Norwegii przez północną Szwecję do Finlandii, trasy europejskiej E12. Odcinek przez Zatokę Botnicką (Holmsund – Vaasa) obsługiwany jest przez połączenie promowe.
Koleje[edytuj | edytuj kod]
W 1921 roku, w związku z przeniesieniem portu Umeå do Holmsund, oddano do użytku (oficjalnie otwartą w 1922 roku) linię kolejową łączącą Holmsund z Umeå (i dalej z Vännäs). Odcinek Holmsund – Umeå obsługuje od 1968 roku jedynie ruch towarowy. W 1992 roku linia została zelektryfikowana[12].
Osoby związane z Holmsund[edytuj | edytuj kod]
W Holmsund dorastała piosenkarka Lisa Miskovsky.
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Statistiska tätorter 2018; befolkning, landareal, befolkningstäthet. Statistikmyndigheten SCB, 2020-03-20. [dostęp 2020-09-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-03-24)]. (szw.).
- ↑ Statistiska centralbyrån: Tätorter 2015; befolkning, landareal, andel som överlappas av fritidshusområden. [dostęp 2017-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-07)]. (szw.).
- ↑ Ume Älvdal: Holmens besöksområde. [dostęp 2017-03-27]. (szw.).
- ↑ Umeå kommun: Holmsunds och Obollas historia. [dostęp 2017-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-26)]. (szw.).
- ↑ Länsstyrelsen Västerbotten: Västerbacken. [dostęp 2017-03-27]. (szw.).
- ↑ Ume Älvdal: Holmsunds besöksområde. [dostęp 2017-03-27]. (szw.).
- ↑ Statistiska centralbyrån: Landareal per tätort, folkmängd och invånare per kvadratkilometer. Vart femte år 1960 - 2015. [dostęp 2017-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-20)]. (szw.).
- ↑ SCA: SCA stänger sågverken i Vilhelmina och Holmsund. [dostęp 2017-12-10]. (szw.).
- ↑ Västerbottens-Kuriren: Slutet på en epok. [dostęp 2017-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-12-08)]. (szw.).
- ↑ Kvarken Ports: Umeå hamn. [dostęp 2017-03-27]. (szw.).
- ↑ Kvarken Ports: Nu har vi startat. [dostęp 2017-03-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-12-26)]. (szw.).
- ↑ Järnväg.net: Vännes-Umeå-Holmsund. [dostęp 2017-03-27]. (szw.).