Holowniki projektu H-800/IV
| Kraj budowy | |
|---|---|
| Użytkownicy | |
| Stocznia | |
| Wejście do służby |
1970–1971 |
| Wycofanie |
2005 |
| Zbudowane okręty |
2 |
| Okręty w służbie |
0 |
| Dane taktyczno-techniczne[1] | |
| Wyporność |
standardowa: 185 ton |
| Długość |
25,6 metra |
| Szerokość |
6,64 metra |
| Zanurzenie |
3,65 metra |
| Napęd |
silnik wysokoprężny o mocy 590 kW, 1 śruba |
| Prędkość |
11 węzłów |
| Zasięg |
1500 Mm przy prędkości 9 węzłów |
| Załoga |
17 |
Holowniki projektu H-800/IV – typ polskich holowników z okresu zimnej wojny, składający się z dwóch jednostek. Okręty zostały zbudowane w Gdyńskiej Stoczni Remontowej w Gdyni i zostały wcielone w skład Marynarki Wojennej w latach 1970–1971. Jednostki zostały skreślone z listy floty po blisko 35-letnim czasie użytkowania w 2005 roku.
Projekt i budowa
[edytuj | edytuj kod]Powstanie jednostek projektu H-800/IV[a] spowodowane było z zapotrzebowaniem Marynarki Wojennej na nowe holowniki, co związane było ze znacznym wzrostem ilości okrętów[1]. W drugiej połowie lat 60. XX wieku w Gdyńskiej Stoczni Remontowej opracowano projekt holownika z silnikiem o mocy 800 KM nazwany H-800, budowany następnie na potrzeby cywilne[1]. Marynarka Wojenna zamówiła w stoczni dwie takie jednostki, których zmodyfikowany projekt został nazwany H-800/IV (twórcą był inż. Paweł Wieczorek)[1]. Z założenia jednostki przeznaczone były do holowania okrętów MW i tarcz artyleryjskich oraz udziału w akcjach ratowniczo-gaśniczych[1].
Oba holowniki zostały zamówione i zbudowane w Gdyńskiej Stoczni Remontowej[1][3]. Nieznane są daty położenia ich stępek ani wodowania.
| Okręt | Stocznia | Położenie stępki | Wodowanie | Wejście do służby | Los |
|---|---|---|---|---|---|
| H-1 | Gdynia | ? | ? | 30 grudnia 1970 | wycofany 28 lutego 2005 |
| H-2 | 28 lutego 1971 | wycofany 31 maja 2005 |
Dane taktyczno-techniczne
[edytuj | edytuj kod]Okręty były holownikami portowo-redowymi o długości całkowitej 25,6 metra (23,16 metra między pionami), szerokości 6,64 metra i zanurzeniu maksymalnym 3,65 metra (na rufie)[1][3]. Wysokość boczna wynosiła 3,55 metra[1]. Wyporność standardowa wynosiła 185 ton, a pełna 215 ton[1][3]. Siłownię jednostek stanowił silnik wysokoprężny SKL Magdeburg 6NVD48 o mocy 590 kW (800 KM) przy 345 obr./min, napędzający poprzez linię wałów pojedynczą śrubę napędową umieszczoną w dyszy Korta[1][3]. Prędkość maksymalna okrętów wynosiła 11 węzłów, a zasięg 1500 Mm przy prędkości 9 węzłów[1][3]. Uciąg na palu miał wartość 12 Ton[1][3]. Energię elektryczną zapewniały dwa zespoły prądotwórcze[1].
Kadłuby jednostek podzielone były na pięć przedziałów wodoszczelnych: I - skrajnik dziobowy; II - pomieszczenia załogi (dwa sześcioosobowe pomieszczenia mieszkalne, trzyosobowe pomieszczenie mieszkalne i dwuosobowe pomieszczenie mieszkalne); III - siłownia, IV - magazyn oraz V - skrajnik rufowy z maszyną sterową[1]. W umieszczonej na pokładzie nadbudówce znajdowały się: kabina radiowa, kuchnia i jadalnia, blok sanitarny, magazyn prowiantu oraz szyb maszynowy (na dolnej kondygnacji)[1]. Na pokładzie nawigacyjnym nadbudówki znajdowało się główne stanowisko dowodzenia, magazyn oraz szyb maszynowy przechodzący w komin[1]. Na szczycie (pokładzie namiarowym) znajdował się maszt oraz działko wodno-pianowe, a za tylną ścianą nadbudówki na pokładzie głównym umieszczony był specjalny hak holowniczy[1]. Jednostki wyposażone były w radar nawigacyjny SRN[1][3].
Załoga pojedynczego holownika składała się z 17 osób[1][3].
Służba
[edytuj | edytuj kod]H-1 i H-2 zostały wcielone w skład Marynarki Wojennej w latach 1970–1971[1][4]. H-1 otrzymał przydział do 43. Dywizjonu Pomocniczych Jednostek Pływających Komendy Portu Wojennego Hel w ramach 9. Flotylli Obrony Wybrzeża, natomiast H-2 zasilił 42 Dywizjon Pomocniczych Jednostek Pływających Komendy Portu Wojennego Świnoujście (8 Flotylla Obrony Wybrzeża)[1][3]. W ciągu całego okresu służby oba holowniki wykonywały liczne zadania: asystowały okrętom na redach, wprowadzały je do portów i pomagały w manewrowaniu, a także uczestniczyły w akcjach ratowniczych i transportowaniu zaopatrzenia[3]. W czerwcu 1975 roku obie jednostki wzięły udział w ćwiczeniach o kryptonimie Posejdon-75, a w maju 1983 roku w wielkich ćwiczeniach sił Marynarki Wojennej o kryptonimie Reda-83[5][6]. Holowniki zostały skreślone z listy floty w 2005 roku, po blisko 35-letnim okresie intensywnej eksploatacji[3][7].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Jarosław Ciślak: Polska Marynarka Wojenna 1995: okręty, samoloty i śmigłowce, uzbrojenie, organizacja. Warszawa: Lampart & Bellona, 1995, seria: Ilustrowana Encyklopedia Techniki Wojskowej. 6. ISBN 83-86776-08-0.
- Jane’s Fighting Ships 1990–91. Richard Sharpe (red.). London: Jane’s Defence Data, 1990. ISBN 0-7106-0904-3. (ang.).
- Witold Koszela: Okręty Floty Polskiej. T. II. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-68-9.
- Robert Rochowicz. Ostatnia parada MW PRL. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 5-6 (204), 2021. Magnum-X. ISSN 1426-529X.
- Robert Rochowicz. Reda-83 – kiedyś to były ćwiczenia. „Morze, Statki i Okręty”. Nr 7-8 (1999), 2020. Magnum-X. ISSN 1426-529X.
- Mieczysław Serafin: Polska Marynarka Wojenna 1945-2007. Kronika wydarzeń. Gdynia: Zespół Redakcyjno-Wydawniczy Marynarki Wojennej, 2008. ISBN 978-83-88698-03-3.
