Honorat Górny

Honorat Górny

Data i miejsce śmierci	1672 Lublin
przeor klasztoru w Lublinie
Okres sprawowania	1655–1664
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	augustianie

Kościół Augustianów w Lublinie

Honorat Górny – siedemnastowieczny polski zakonnik, prowincjał augustianów.

Życiorys

Urodzony w I połowie XVII wieku w województwie lubelskim Honorat Górny pochodzący z rodu Górnych herbu Junosza po raz pierwszy zostaje wspomniany w roku 1655. Wrócił wówczas ze studiów w Rzymie i został obrany nowym przeorem zakonu ojców augustianów w Lublinie. Funkcję tę sprawował w latach 1655–1664. Był poetą, doktorem teologii, tłumaczył żywoty świętych m.in. św. Augustyna, św. Moniki, autorem utworów hagiograficznych, sztuk teatralnych. Przykładem jego twórczości jest „Arka Pociechy Albo Godzinki o Pocieszeniu Nayświętszey Panny Maryi. Wszystkim wiernym osobliwie w Bractwie Paska Rzemiennego Zakonu Braci Eremitow Augustyna Swiętego Pocieszenia P. Maryi będącym. Przez W. O. Honorata Gornego, Doktora Pisma S. tegoż Zakonu wydana á teraz świeżo z Summaryuszem odpustow, pomienionemi Bractwu służących przedrukowana w Krakowie 1702 znowu We Lwowie. w Drukarni Brackiey SSS. Troycy, 1745.”

Potop szwedzki

Okres sprawowanej przez niego funkcji wypada na czas potopu szwedzkiego, który był jedną z największych tragedii w historii Rzeczypospolitej. Mimo iż Lublin był zagrożony atakami zarówno Szwedów, Kozaków, jak i wojsk moskiewskich oraz węgierskich przeor nie uląkł się zbliżającemu niebezpieczeństwu. Gdy wrogie wojska niszczyły kraj w Lublinie dzięki odważnej postawie przeora Górnego, rozwinął się jeden z największy ośrodków augustiańskich w całej Rzeczypospolitej. Wskutek ataków wrogich wojsk i postawy polskich zakonników klasztor wkrótce stał się celem ataków. Wojska szwedzkie, jako iż składały się głównie z wyznawców luteranizmu z wrogim wobec katolicyzmu nastawieniem, przypuścili szturm na klasztor augustiański. W lutym 1656 roku klasztor został spalony i wielu zakonników zostało zamordowanych w trakcie brutalnej napaści. Atak Szwedów nie powstrzymał jednak dalszych działań zakonników dotyczących pełnionej przez nich misji. Z kościoła przyklasztornego skradziono wiele przedmiotów służących do kultu religijnego takich jak szaty, naczynia liturgiczne itp. Następnie zrabowane przez obce wojska przedmioty zostały odkupione przez mieszkańców Lublina. W związku z bohaterską i nieugiętą postawą zakonników pod przewodnictwem przeora Honorata Górnego rada miejska przyznała zakonowi przyległe do gruntu konwentu wzgórze. Król Jan Kazimierz zatwierdził oficjalnie darowiznę rajców miejskich 29 lutego 1658 roku.

Utworzenie Bractwa Pocieszenia

Założone w 1659 roku przez o. Honorata Górnego bractwo miało między innymi za cel realizację odpustu w drugi dzień Świąt Wielkanocnych „Emaus” oraz w dniu Matki Bożej Pocieszenia, którego protektorem był sędzia Trybunału Koronnego Andrzej Mniszek. Wokół zakonu augustianów koncentrowało się życie nie tylko społeczności jurydyki Słomiany Rynek, ale i mieszkańców Lublina. Szczególnie uroczyście obchodzono nieszpory św. Antoniego, na które przybywali przedstawiciele zakonów lubelskich, duchowieństwo świeckie, mecenasi z palestrą Trybunału Koronnego, szlachta i magnateria, cechy z chorągwiami. Uroczystości trwały trzy dni, a kazania głosili m.in. dominikanie, kaznodzieje trybunalscy, bernardyni, prepozyt kościoła Świętego Ducha. Ceremonię ubarwiała grająca orkiestra, wybuchy rac, sztucznych ogni i strzały na wiwat.

Rozbudowa klasztoru po wojnie

Następnie kasztelan lubelski Mikołaj Firlej podarował ogród szpitalowi klasztornemu i w 1661 r. tzw. plac „Wilkowski” przy Słomianym Rynku. W 1663 roku konwent otrzymał również od Stefana Piaseczyńskiego dom pod zamkiem lubelskim i w 1664 r. kamienicę przy ul. Rybnej. Augustianie otrzymali także wiele wsparcia od mieszczan lubelskich w postaci pieniędzy oraz nieruchomości. O. Honorat Górny podjął się rozbudowy w 1667 roku jednoskrzydłowego, murowanego klasztoru z jednoprzestrzennym refektarzem o sklepieniu kolebkowym z lunetami, który został ukończony w tymże samym roku i ozdobiony sztukateriami w typie lubelskim. Sztukaterie w refektarzu reprezentują schyłkowy okres sztukaterii, zostały one oderwane od linii przenikania lunet, podobne ozdabiały sklepienie kościoła.

Ostatnie lata

W 1664 roku za zasługi został mianowany prowincjałem polskim, z kolei funkcję przeora w Lublinie objął po nim o. Mikołaj Czerwiński. Po sześciu latach nieobecności spowodowanej obowiązkami w 1670 roku wrócił do Lublina i ponownie objął funkcję przeora zakonu, kontynuując dalszą rozbudowę klasztoru. W tym czasie podjęto plany budowy nowego kościoła i parterowego zakonnego szpitala założonego na planie trapezu, jednotraktowego, trójdzielnego z sienią na osi. Szpital otrzymał wtedy charakterystyczną południową fasadę flankowaną pilastrami zwróconą ku ulicy, z trójkątnym szczytem ujętym wolutami i zwieńczony tympanonem. Honorat Górny zmarł w Lublinie w 1672 roku.