Huragan Dorian

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Huragan Dorian
Huragan 5. kategorii
w skali Saffira-Simpsona
Ilustracja
Huragan Dorian o szczytowej intensywności podczas uderzenia w Bahamy (1 września)
Typ

Huragan

Początek

24 sierpnia 2019

Koniec

10 września 2019

Najwyższa prędkość wiatru

295 km/h

Najniższe ciśnienie

910 hPa

Ofiary śmiertelne

84 osoby

Straty materialne

>7 mld USD

Dotknięte kraje

Małe Antyle, Portoryko, Bahamy, Stany Zjednoczone, Kanada

Plan
Trasa huraganu Dorian

Huragan Doriancyklon tropikalny z 5. (najwyższą) kategorią w skali Saffira-Simpsona[1]. W atlantyckim sezonie huraganów (2019) był to piąty niż, czwarty sztorm tropikalny z nazwą własną[2], drugi huragan oraz pierwszy duży huragan (major hurricane)[a][3].

Huragan spowodował potężne zniszczenia na wyspach Wielka Bahama i Wielkie Abaco, gdzie co najmniej 70 000 osób zostało pozbawionych dachu nad głową[4]. Był to najsilniejszy huragan w historii, jaki uderzył w Bahamy, państwo zamieszkane przez blisko 390 000 mieszkańców[4].

Przebieg trasy huraganu[edytuj | edytuj kod]

24 sierpnia z fali tropikalnej na środkowym Atlantyku rozwinął się tropikalny sztorm Dorian[5][6]. Między 26 a 28 sierpnia sztorm dotarł na terytoria Wysp Karaibskich[7], które w 2017 roku zostały zdewastowane przez huragany Irma i Maria[8]. Czołowi urzędnicy rządowi Portoryka stwierdzili, że wyspa została przygotowana na nadejście sztormu. Oficjele państwowi zapewniali, że posiadają wystarczający sprzęt na zapobieżenie skutkom żywiołu, jednak burmistrzowie, szczególnie w zachodnim regionie kraju oznajmili, że brakowało tam agregatów prądotwórczych oraz właściwie przygotowanych schronów[9]. W San Juan zginął mężczyzna, który spadł z drabiny przygotowując się na przyjście huraganu[10]. Niszczycielskie wiatry dotknęły głównie Wyspy Dziewicze, gdzie ich porywy osiągnęły prędkość 179 km/h[11]. Kierując się w stronę Małych Antyli niż stopniowo nabrał na sile, gdzie 27 sierpnia przyniósł wraz z porywistym wiatrem obfite opady deszczu[12], zanim 28 sierpnia stał się huraganem[13].

Dorian uderza w wyspy Abaco jako huragan 5. kategorii (1 września)

Po nastąpieniu gwałtownej intensyfikacji 30 sierpnia Dorian osiągnął kategorię 4. w skali Saffira-Simpsona[14]. 1 września Dorian był już kategorii 5., a prędkość 1-minutowych wiatrów ciągłych wyniosła 295 km/h, czym wyrównany został rekord wszech czasów najsilniejszego atlantyckiego huraganu, jaki dotarł do brzegu – taką samą prędkość wiatru ciągłego osiągnął huragan Labor Day (1935), zanim zaczęto nadawać sztormom nazwy[15]. Minimalne centralne ciśnienie niżu wyniosło 910 hPa, co było 9. wynikiem od 1980 roku wśród huraganów z najniższym ciśnieniem zmierzonym w oku huraganu[16]. 1 września Dorian, przy maksymalnej intensywności, dotarł do brzegu Bahamów uderzając w ławę koralową Elbow Cay, a kilka godzin później nawiedził wyspę Wielka Bahama[17]. Tym samym był to najsilniejszy znany niż tropikalny, jaki uderzył w archipelag Bahamów[17].

Nocne zdjęcie satelitarne huraganu Dorian przemieszczającego się wzdłuż wybrzeży Georgii i Karoliny Płd. (4 września)

Po dotarciu Doriana do Bahamów prędkość przemieszczenia się niżu spadła, który przez blisko dobę pozostawał właściwie w jednym miejscu, będąc nieznacznie na północ od wyspy Wielka Bahama; 2 września osłabł pas wysokiego ciśnienia, który wcześniej kierował huragan na zachód[17][18]. 3 września zarówno proces upwellingu zimnej wody jak i cykl wymiany ściany chmur wokół oka huraganu spowodowały osłabienie Doriana do kategorii 2[17]. W godzinach porannych tego samego dnia Dorian zaczął powolnie się przesuwać w kierunku północnym i północno-zachodnim, równolegle do wschodniego wybrzeża Florydy[17]. 5 września huragan przeniósł się nad cieplejsze wody i zakończył swój cykl wymiany ścian wokół oka, odzyskując kategorię 3[17]. W pierwszych godzinach 6 września Dorian osłabł do kategorii 1., ponieważ wzrosła jego prędkość i skręcił na północny wschód[17]. Tego samego dnia Dorian, będąc huraganem kategorii 1., uderzył w przylądek Hatteras[19][17].

7 września sztorm Dorian, jako cyklon post-tropikalny, dotarł do kanadyjskiej prowincji Nowa Szkocja, gdzie przewrócił drzewa oraz spowodował odcięcie zasilania dla ponad 450 000 osób. Tego samego dnia, przy prędkości wiatrów wynoszącej 160 km/h, uderzył w miasto Halifax[20]. Następnie niż przemieścił się na północny wschód w kierunku Nowej Fundlandii; wczesnym popołudniem uderzył w zachodnią część wyspy. W tej części prowincji odnotowano odcięcie zasilania, a przesuwając się wzdłuż wybrzeża na północ sztorm systematycznie słabł[21]. Następnie Dorian opuścił obszar Kanady Atlantyckiej[22]. Ostatni przekaz Amerykańskie National Hurricane Center wydało 9 września[23].

Poszkodowani i ofiary[edytuj | edytuj kod]

Agenci U.S. Customs and Border Protection dostarczający paczki z pomocą humanitarną dla mieszkańców Bahamów

11 września władze Bahamów poinformowały, że po przejściu huraganu Dorian blisko 2,5 tys. mieszkańców tego państwa zarejestrowanych zostało jako zaginione. Carl Smith, przedstawiciel krajowej agencji zarządzania kryzysowego, zastrzegł, że w tej liczbie mogły być uwzględnione też te osoby, które schroniły się w ośrodkach ewakuacyjnych[24]. Według danych potwierdzonych przez tamtejsze władze liczba ofiar śmiertelnych po przejściu żywiołu wyniosła 70 osób – 64 na wyspie Abaco i 10 na wyspie Wielka Bahama[25][26]. Huragan spowodował śmierć mieszkańców również w Stanach Zjednoczonych: 6 na Florydzie[27], 3 w Karolinie Północnej[28] oraz 1 na Portoryko[10].

Na Bahamach huragan Dorian spowodował zniszczenia, które zostały oszacowane na poziomie 7 mld USD[29].

Kraj Ofiary śmiertelne
 Bahamy 74
 Stany Zjednoczone 9
 Portoryko 1
Razem 84

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. Amerykańska jednostka National Hurricane Center (oddział NOAA i NWS) klasyfikuje huragany od kategorii 3. wzwyż jako duże huragany (ang. major hurricanes).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. NASA / National Hurricane Center (źródło): Huragan Dorian otrzymuje najwyższą kategorię. urania.edu.pl, 2019-09-01. [dostęp 2019-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-09)].
  2. Renee Duff: Tropical Storm Dorian to intensify as it moves over the Caribbean. accuweather.com, 2019-08-27. [dostęp 2019-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-25)]. (ang.).
  3. Courtney Spamer, Alex Sosnowski: Dorian to strengthen through Labor Day weekend, make US landfall as major hurricane. accuweather.com, 2019-09-04. [dostęp 2019-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-09)]. (ang.).
  4. a b Ray Sanchez: 'There is nothing here': The future is uncertain for 70,000 in the Bahamas left homeless by Dorian. cnn.com, 2019-09-08. [dostęp 2019-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-09)]. (ang.).
  5. Associated Press: Tropical Storm Dorian forms in Atlantic: See forecast track into next week. nola.com, 2019-08-24. [dostęp 2019-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-09)]. (ang.).
  6. Alex Sosnowski: Tropical Storm Dorian forms east of Lesser Antilles. upi.com, 2019-08-24. [dostęp 2019-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-09)]. (ang.).
  7. Alessandro Annunziato, Pamela Probst, Chiara Proietti, Marzia Santini, Annett Wania, Alessandra Zampieri, Tom De Groeve: Hurricane Dorian in the Bahamas and USA. gdacs.org, 2019-09-02. s. 2. [dostęp 2019-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-10)]. (ang.).
  8. Patricia Mazzei, Adeel Hassan: Powerful Storm Moves Through the Caribbean. nytimes.com, 2019-08-27. [dostęp 2019-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-09)]. (ang.).
  9. Associated Press: Storm Dorian heads for Puerto Rico amid fears of flooding. cnbc.com, 2019-08-28. [dostęp 2019-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-10)]. (ang.).
  10. a b Hurricane Dorian grazes Puerto Rico. bbc.com, 2019-08-29. [dostęp 2019-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-10)]. (ang.).
  11. Royal Navy Takes On Hurricane Dorian. warfare.today, 2019-09-06. [dostęp 2019-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-10)]. (ang.).
  12. Renee Duff: Tropical Storm Dorian to intensify as it moves over the Caribbean. accuweather.com, 2019-08-27. [dostęp 2019-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-27)]. (ang.).
  13. John Leslie, John Bateman: Hurricane Dorian 2019. nesdis.noaa.gov, 2019-09-06. [dostęp 2019-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-10)]. (ang.).
  14. Redakcja „The New York Times”: Hurricane Dorian Updates: Storm Forecasts Swerve as Florida Weighs Evacuations. nytimes.com, 2019-08-31. [dostęp 2019-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-31)]. (ang.).
  15. Ramon Espinosa: Hurricane Dorian Intensifies To Dangerous Category 5 Storm. huffpost.com, 2019-09-01. [dostęp 2019-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-10)]. (ang.).
  16. Jim Coleman: Hurricane Dorian: Records set or tied so far. palmbeachpost.com, 2019-09-03. [dostęp 2019-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-10)]. (ang.).
  17. a b c d e f g h Hurricane Dorian, September 6, 2019. weather.gov, 2019-09-06. [dostęp 2019-09-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-10)]. (ang.).
  18. Brian K Sullivan, Matthew Bristow: U.S. East Coast Braces for Dorian Chaos as Bahamas Battered. bloomberg.com, 2019-09-02. [dostęp 2019-09-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-11)]. (ang.).
  19. Hurricane Dorian 09.06.19 Analysis. hubinternational.com, 2019-09-06. s. 2. [dostęp 2019-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-12)]. (ang.).
  20. Storm Dorian: Widespread power cuts as winds batter Nova Scotia. bbc.com, 2019-09-08. [dostęp 2019-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-12)]. (ang.).
  21. John McPhee: Cleanup, school closures continue in wake of Dorian's destruction in Atlantic Canada. thepacket.ca, 2019-09-09. [dostęp 2019-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-12)]. (ang.).
  22. Morgan Lowrie: 100-foot wave recorded off the coast of Newfoundland during Dorian. atlantic.ctvnews.ca, 2019-09-11. [dostęp 2019-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-12)]. (ang.).
  23. Post-Tropical Cyclone Dorian at 52.1°N – 53.4°W. star.nesdis.noaa.gov, 2019-09-09. [dostęp 2019-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-12)]. (ang.).
  24. Źródło: PAP: Ponad dwa tysiące zaginionych po przejściu huraganu. tvn24.pl, 2019-09-12. [dostęp 2019-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-12)].
  25. Caroline Linton: Hurricane Dorian in the Bahamas: "There are many deaths and many still missing," Prime Minister says. cbsnews.com, 2019-09-11. [dostęp 2019-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-12)]. (ang.).
  26. Po przejściu huraganu Dorian ok. 2,5 tys. osób zaginionych. polsatnews.pl, 2019-09-12. [dostęp 2019-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-12)].
  27. Kevin Connolly: 6 Florida Deaths Linked to Hurricane Dorian. mynews13.com, 2019-09-05. [dostęp 2019-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-12)]. (ang.).
  28. Hayley Fowler: Number of hurricane-related deaths in NC rises to 3, governor says. charlotteobserver.com, 2019-09-09. [dostęp 2019-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-12)]. (ang.).
  29. Jorge Fitz-Gibbon: Hurricane Dorian causes $7B in property damage to Bahamas. nypost.com, 2019-09-05. [dostęp 2019-09-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-09-12)]. (ang.).