Huta Silesia
 Walcownia Huty Silesia, niemiecka pocztówka, ok. 1910 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Siedziba |
Świętochłowice |
| Adres |
ul. Chorzowska 117 |
| Data założenia |
1847 |
| Data likwidacji |
2000 (zakończenie działalności) |
Położenie na mapie Świętochłowic  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
 50°18′17,8″N 18°53′29,3″E/50,304944 18,891472
| |
Huta Silesia – huta cynku w Świętochłowicach w dzielnicy Lipiny, założona w 1847 roku, działała do 2000 roku.
Powstała w 1847 jako Huta Konstancja. W 1852 obok wybudowano Hutę Gabor. Obie huty w roku 1857 przeszły na własność pol. Śląskiej Spółki Akcyjnej dla Górnictwa i Hutnictwa Cynkowego we Wrocławiu. W latach sześćdziesiątych XIX wieku nastąpiła dalsza rozbudowa hut i wówczas otrzymały nazwę Zakłady Cynkowe „Silesia”. W 1859 uruchomiono walcownię cynku o napędzie parowym. W latach 1885–1895 wybudowano walcownię blachy cynkowej, która przed I wojną światową była największym tego typu zakładem na kontynencie europejskim[1]. W 1961 doszło do połączenia Zakładów Cynkowych „Silesia” w Lipinach i Zakładów Cynkowych „Wełnowiec” w Katowicach, dawna Huta „Hohenlohe”, w Zakłady Cynkowe „Silesia” w Katowicach, od 1984 Zakłady Metalurgiczne „Silesia”. W latach 1998–2000 zakład w Lipinach zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej, a produkcję głównego wyrobu – stopów odlewniczych przeniesiono do walcowni w Wełnowcu[1]. W 2001 nieczynny zakład kupiło przedsiębiorstwo MetalCo, gdzie prowadzi przetwarzanie skupowanych odpadów cynkowych[2].
Do dziś zachowała się jedynie zachodnia część kompleksu, czyli zespół zabudowań walcowni z urządzeniami. Do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego wpisano zespół walcowni cynku na terenie zakładu metalurgicznego Silesia, tj. walcownię z 1858 roku, pralnię i rozdzielnię z 1 połowy XIX wieku, kotłownię i warsztat mechaniczny z 2. połowy XIX wieku[3] – jest to najlepiej zachowany zespół historycznych zabudowań związanych z przetwórstwem cynku na terenie Polski[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Marian Sadłowski. Zabytkowa walcownia blach cynkowych w Lipinach. „Kwartalnik Historii Nauki i Techniki”. 31/2, s. 626-627, 1986. ISSN 0023-589X.
- ↑ Bernard Kucz. 20 lat pracy na dobrą opinię. Rozm. przepr. Bernard Nowacki. „Fakty. Magazyn Gospodarczy”. 6 (48) (Listopad/Grudzień), s. 56, 2010.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 114 [dostęp 2019-03-26].
- ↑ Świętochłowice – Gminna Ewidencja Zabytków. Wykaz obiektów i obszarów ujętych w Gminnej Ewidencji Zabytków. Urząd Miejski w Świętochłowicach. Wydział Gospodarki Przestrzennej i Architektury, 2013, s. 3.