IBM 5100

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

IBM 5100 był pierwszym podejściem firmy IBM do komputerów mniejszych niż mainframe i mieszczących się na biurku. Jego następca, IBM PC(IBM 5150) często uważany jest błędnie za pierwszy komputer osobisty[1]. Również jego prototyp(SCAMP) został nazwany pierwszym komputerem osobistym przez PC Magazine[2]. Jako komputer, IBM 5100 był także pełnym systemem komputerowym - zawierał monitor, klawiaturę, jednostkę centralną oraz napęd pamięci masowej. Jest także jednym z pierwszych tzw. przenośnych komputerów[3].

IBM 5100

Dzieli on także wiele cech wspólnych z pierwszymi IBM PC. Pierwszy IBM PC podobnie można było zakupić tylko w wersji z pamięcią operacyjną na taśmach, gdzie istniejące oprogramowanie pozwalało głównie na używanie BASICa. Wyświetlacz również był tylko tekstowy jak w wielu pierwszych IBM PC, a zachwalaną cechą była klawiatura. Takie IBM PC były sprzedawane aż do 1987 roku, pomimo że znacznie wcześniej zakończono sprzedaż IBM 5100[3][4][5].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Prototyp SCAMP[edytuj | edytuj kod]

W 1973 roku Bill Lowe przyczynił się do stworzenia prototypu inżynieryjnego o nazwie SCAMP (Special Computer APL Machine Portable), stworzonego przez dra Paula Friedla i zespół w Centrum Naukowym IBM Los Gatos. SCAMP został nazwany w PC Magazine jako "pierwszy na świecie komputer osobisty". Inżynierski prototyp i model projektu zostały wykorzystane wewnętrznie przez Lowe'a we wczesnych próbach wykazania możliwości stworzenia komputera dla jednego użytkownika[6][7][8].

Procesor[edytuj | edytuj kod]

IBM 5100 jest oparty na 16-bitowym module procesorowym o nazwie PALM (Put All Logic in Microcode). Podręcznik informacyjny IBM 5100 odwoływał się również do modułu PALM jako kontrolera. PALM może bezpośrednio adresować 64 KiB pamięci. Niektóre konfiguracje IBM 5100 miały wykonywalny ROS (ROM) i pamięć RAM o łącznej wartości ponad 64 KiB, więc zastosowano prosty schemat przełączania banków. Rzeczywiste interpretery APL i BASIC były przechowywane w oddzielnej przestrzeni adresowej języka ROS, którą PALM traktuje jako urządzenie peryferyjne. Ceny wahały się od 11 000 $ (model 16k) do 20 000 $ (64 000)[9].

Wyświetlacz[edytuj | edytuj kod]

5100 ma wewnętrzny kineskopowy wyświetlacz (przekątna 5 ") i wyświetla 16 linii po 64 znaki, IBM udostępnił przełącznik opcji, aby umożliwić użytkownikowi wyświetlenie wszystkich 64 znaków w każdym wierszu lub tylko w lewo lub w prawo 32 znaki (przeplatane spacjami) Był również przełącznik do wyświetlania pierwszych 512 bajtów pamięci głównej w systemie szesnastkowym dla celów diagnostycznych[10][11].

Monitor zewnętrzny[edytuj | edytuj kod]

Poprzez gniazdo BNC umożliwał podłączenie monitora zewnętrznego[12]. [13]

Pamięć masowa[edytuj | edytuj kod]

Magnetyczne napędy taśmowe QIC, które wykorzystują standardowe wkłady DC300 do przechowywania 204 kilobajtów. Jeden dysk został zainstalowany w maszynie, a drugi (model 5106) można dodać w dołączonym pudełku. Format danych obejmował kilka typów i był zapisany w rekordach 512 bajtowych[14][10].

Wersje i języki programowania[edytuj | edytuj kod]

IBM 5100, wersja z widocznymi oznaczeniami klawiszy do APLa

IBM 5100 miał wbudowaną obsługę języka APL, jako dodatek do BASICa lub samodzielnie. Ze względu na to, że do premiery w 1975 roku język był używany głównie na komputerach mainframe, IBM 5100 miał wbudowany emulator S/360. Zasadniczo był po prostu wersją biurkową IBM S/360 który uruchamiał tylko APL, albo tylko APL i BASIC, lub sam BASIC[3].

Zastosowanie w biznesie[edytuj | edytuj kod]

IBM 5100 – zdjęcie z „Informatyki” rocznik 1977

Już wówczas próbowano stosować ten komputer i jego ulepszoną wersję (IBM 5110) do informatyzacji biznesu. Niektórzy użytkownicy na poprawę błędów w napisanym wówczas oprogramowaniu, czekali nawet kilka lat, gdy już kupili sobie pierwszego IBM PC. Z drugiej strony programiści zarabiali spore pieniądze na pisaniu aplikacji, w BASICu na te maszyny[15].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. IBM 5100 - The First IBM PC - Is Released in 1975 [online], cedmagic.com [dostęp 2018-09-21].
  2. Friedl, Paul J., "SCAMP: The Missing Link in the PCs Past", PC Magazine, PC 2, No. 6, November, 1983, strony 190-197
  3. a b c IBM 5100 computer [online], www.oldcomputers.net [dostęp 2018-09-21].
  4. IBM 5150 Personal Computer [online], www.oldcomputers.net [dostęp 2018-09-21].
  5. IBM 5100 [online], oldcomputermuseum.com [dostęp 2018-09-21].
  6. PC Mag - Google Books [online], books.google.com [dostęp 2018-09-21].
  7. Friedl, Paul J., "SCAMP: The Missing Link in the PCs Past", PC Magazine, PC 2, No. 6, November, 1983, pp.190-197
  8. Atkinson, P, (2013) DELETE: A Design History of Computer Vapourware, London: Bloomsbury Publishing.
  9. IBM 5100 (1975) | UltimatePeter.com [online], ultimatepeter.com [dostęp 2018-09-21] (ang.).
  10. a b IBM 5100 [online], ed-thelen.org [dostęp 2018-09-21].
  11. The Hidden Front Panel of the IBM 5100 [online], alt.folklore.computers.narkive.com [dostęp 2018-09-21].
  12. IBM 5100 [online], vintagecomputer.com [dostęp 2018-09-21] (ang.).
  13. IBM 5100 (1975) | Oldcomputr.com [online], www.oldcomputr.com [dostęp 2018-09-21] (ang.).
  14. DC100 Tape [online], www.hp9825.com [dostęp 2018-09-21].
  15. IBM 5110 computer [online], www.oldcomputers.net [dostęp 2018-09-21].