III Brygada Jazdy

III Brygada Jazdy
Historia
Państwo	II Rzeczpospolita
Sformowanie	1919
Rozformowanie	1924
Tradycje
Kontynuacja	3 Samodzielna Brygada Kawalerii
Dowódcy
Pierwszy	gen. ppor. Jan Sawicki
Ostatni	płk Józef Tokarzewski
Organizacja
Dyslokacja	Wilno
Rodzaj sił zbrojnych	Wojska lądowe
Rodzaj wojsk	Jazda

III Brygada Jazdy (III BJ) – wielka jednostka jazdy Wojska Polskiego II RP.

Brygada sformowana została w lipcu 1919. W wyprawie kijowskiej 1920 brygada w składzie 2, 5 i 12 pułki ułanów oraz 3 dywizjon artylerii konnej, działała wspólnie z piechotą w kierunku na Żytomierz — Korosteszów — Chwastów, zdobyła Chwastów i weszła do Białej Cerkwi. Dalej uderzała na południe wspólnie z Dywizją Jazdy gen. Karnickiego.

18 kwietnia 1922 roku, po właczeniu w skład Wojska Polskiego formacji zbrojnych Litwy Środkowej, sformowano III BJ w Okręgu Korpusu Nr III.

W okresie pokoju stacjonowała w garnizonie Wilno. W 1924 przemianowana została na 3 Samodzielną Brygadę Kawalerii.

Dowódcy

• gen. ppor. Jan Sawicki
• płk Stefan Strzemieński
• płk Adolf Waraksiewicz
• płk Józef Tokarzewski

Organizacja pokojowa brygady w latach 1921-1924

• Dowództwo III Brygady Jazdy - Wilno
• 4 Pułk Ułanów Zaniemeńskich - od stycznia 1921 roku do października 1922 roku w Parafianowie, od października 1922 roku do 30 kwietnia 1927 roku w Podbrodziu, Nowoświęcianach, Berezweczu oraz szwadron zapasowy od 9 sierpnia 1920 roku do połowy 1921 roku w Chojnicach i od połowy 1921 roku do połowy 1923 roku w Wilnie i następnie w Wołkowysku
• 13 Pułk Ułanów Wileńskich- 1921-1922 rok w rejonie m. Głębokie, od 1922 roku w Nowowilejce
• 23 Pułk Ułanów Grodzieńskich- od jesieni 1921 roku do kwietnia 1927 roku w Wilnie, później w Podbrodziu i od 1935 roku w Postawach
• III Dywizjon Artylerii Konnej - w grudniu 1920 roku w Łucku, w lutym 1921 roku w okolicach Przemyśla, w czerwcu 1922 roku w okolicach Wilna

Obsada personalna brygady w 1923

• dowódca - płk Józef Tokarzewski
• szef sztabu - rtm. Janusz Korczyński
• I oficer sztabu - por. Romuald Stankiewicz
• I oficer sztabu - por. Kazimierz Wyszosław Tomasik
• p.o. dowódcy 4 p.uł. - ppłk Czesław Kozierowski
• p.o. dowódcy 13 p.uł. - tyt. płk Rajmund Brzozowski
• p.o. dowódcy 23 p.uł. - ppłk Aleksander Zelio
• p.o. dowódcy III dak - ppłk Stefan Trzebiński

Bibliografia

• Almanach oficerski, praca zbiorowa, Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, Warszawa 1923
• "Księga jazdy polskiej", pod protektoratem marsz. Edwarda Śmigłego–Rydza. Warszawa 1936. Reprint, Bellona Warszawa 1993
• MirosławM. Giętkowski MirosławM., Artyleria konna Wojska Polskiego 1918-1939, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001, ISBN 83-7174-823-X, OCLC 69505837 .
• Tadeusz Wawrzyński, Akta dowództw dywizji i brygad kawalerii 1919—1939, Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej Nr 5 z 1973
• Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1923
• Henryk Wielecki: Wojsko Polskie 1921-1939. Warszawa: Wydawnictwo Crear, 1992. ISBN 83-900345-0-7.