ISM Kroton

ISM Kroton
	Dane podstawowe
Państwo	Polska
Producent	Huta Stalowa Wola
Typ pojazdu	opancerzony transporter minowania narzutowego
Trakcja	gąsienicowa
Załoga	2 osoby
	Historia
Prototypy	1994, 2003
Produkcja	2004-2006
Egzemplarze	⩾6
	Dane techniczne
Silnik	wysokoprężny SWT11/307/1 o mocy 220 kW (300 KM)
Transmisja	mechaniczna
Długość	745 cm
Szerokość	295 cm
Wysokość	291/247 cm w położeniu bojowym / marszowym
Prześwit	40 cm
Masa	14 030 kg bojowa
Moc jedn.	21,38 KM/t
Nacisk jedn.	0,46 kg/cm²
	Osiągi
Prędkość	60 km/h
Zasięg pojazdu	500 km
	Pokonywanie przeszkód
Rowy (szer.)	2,8 m
Ściany (wys.)	1 m
Kąt podjazdu	35°
Przechył boczny	25°
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	4 bloki z 20 kasetami po 5 min (400 min przeciwpancernych kumulacyjnych); 1 karabin maszynowy NSW 12,7 mm (240 nabojów)
	Wyposażenie
	8 wyrzutni granatów dymnych; radiostacja UKF RRC 9500
	Użytkownicy
	Polska
	Multimedia w Wikimedia Commons

Inżynieryjny System Minowania (ISM) Kroton – polski system minowania narzutowego zabudowany na przystosowanym transporterze opancerzonym (TMN), przeznaczony do szybkiego stawiania przeciwpancernych lub przeciwpiechotnych zapór minowych przez pododdziały wojsk inżynieryjnych szczebla taktycznego. Opracowany został na podwoziu transportera opancerzonego SPG-2 (rozwinięcia MT-LB) i był produkowany w Polsce przez Hutę Stalowa Wola.

Prace nad systemem o kryptonimie Kroton rozpoczęto w Wojskowym Instytucie Techniki Inżynieryjnej we Wrocławiu w 1993 roku, w odpowiedzi na wymaganie ze strony Sztabu Generalnego^[2]. Jako podwozie użyto transporter SPG-2 w wersji wydłużonej z siedmioma parami kół, w którym pozostawiono opancerzoną kabinę i przedział silnikowy, a w tylnej części zabudowano cztery obrotowe bloki wyrzutni. Modelowy pojazd zbudowano w 1994 roku, a w 1995 roku zakończono próby kwalifikacyjne^[1]. Plany rozwoju Sił Zbrojnych przewidywały posiadanie 81 takich pojazdów, lecz ze względu na brak funduszy, program w 1997 roku zamrożono^[1]. Publicznie pojazd Kroton został zaprezentowany w 2001 roku na salonie MSPO w Kielcach^[1]. Dopiero w 2002 roku wojsko zamówiło dwa transportery minowania narzutowego partii próbnej^[1]. W stosunku do pojazdu modelowego wprowadzono pewne zmiany, w tym dodano opancerzone rozkładane burty, częściowo chroniące bloki wyrzutni oraz stanowiące podesty dla obsługi podczas przeładowania^[1]. Latem 2003 roku ukończono zmodyfikowany prototyp i skierowano go do prób^[1].

Z uwagi na produkcję zarówno sprzętu do masowego minowania powierzchniowego (narzutowego) jak i samych min kasetowych, Polska nie podpisała międzynarodowej konwencji zakazującej używania tego rodzaju uzbrojenia.

System ten nie został wprowadzony na szerszą skalę – Wojsko Polskie do 2019 roku zakupiło i używało jedynie 6 transporterów TMN (Transporter Minowania Narzutowego) Kroton^[3]. Pierwsze cztery dostarczono w latach 2004-2006^[4].

W 2005 roku HSW opracowała także wersję na podwoziu kołowym Star 1466, z taką samą liczbą czterech bloków miotaczy min^[4].

Wykorzystywane są przede wszystkim miny przeciwpancerne MN-123, opracowane w 2004 roku, zawierające dwustronną głowicę z penetratorem formowanym wybuchowo, mogącą przebić pancerz denny o grubości 60 mm stali. Mina wyposażona jest w zapalnik elektromagnetyczny, w kasecie znajdują się cztery miny z zapalnikiem natychmiastowym i jedna z zapalnikiem o działaniu zwłocznym^[5].

Wyposażenie[edytuj | edytuj kod]

400 min przeciwpancernych lub min przeciwpiechotnych, umożliwiające ustawienie pola minowego o wymiarach np. 60 na 600 metrów w czasie 15 minut^[3];
w 4 zestawach miotaczy min kasetowych po 20 szt w każdym;
każda mina kasetowa zawiera pięć min o działaniu natychmiastowym MN123.1 i/lub zwłocznym MN123.2, miny mogą być wyrzucane na boki (na odległość od 0 do 90 m) i do tyłu pojazdu; masa kasety to 22,8–23 kg;
karabin maszynowy NSW 12,7 mm,
urządzenie wentylacyjne (z filtrami),
urządzenie ogrzewcze,
układ przeciwpożarowy o działaniu ręcznym lub automatycznym,
przyrządy do obserwacji dzienno-nocnej.
sygnalizator rentgenometryczny,
urządzenia łączności wewnętrznej i zewnętrznej,
zestaw do likwidacji skażeń.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u Kiński 2003 ↓, s. 17.
↑ Kiński 2003 ↓, s. 16.
↑ ^a ^b Powtórka z minowania, „Raport - Wojsko Technika Obronność” nr specjalny Raport MSPO Kielce 1, 3 września 2019, s. 32
↑ ^a ^b Andrzej Kiński. Nie tylko moździerze. Nowości HSW S.A. „Nowa Technika Wojskowa”. 5/2006, s. 20, maj 2006. Warszawa: Magnum-X.
↑ Michał Likowski, Wojciech Łuczak. Systemy zapór minowych Belmy. „Raport – Wojsko Technika Obronność”. 03/2019, s. 17-19. Agencja Lotnicza Altair. ISSN 1429-270x.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Strona producenta pojazdu (Huta Stalowa Wola). hsw.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-01)].
Strona producenta min i miotaczy TMN Bydgoskie Zakłady Elektromechaniczne „Belma”
Andrzej Kiński. ISM Kroton wkrótce w linii. „Nowa Technika Wojskowa”. 12/2003, grudzień 2003. Warszawa: Magnum-X.

[CITEREFKiński200317-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u Kiński 2003 ↓, s. 17.

[CITEREFKiński200316-2] Kiński 2003 ↓, s. 16.

[mspo-3] Powtórka z minowania, „Raport - Wojsko Technika Obronność” nr specjalny Raport MSPO Kielce 1, 3 września 2019, s. 32

[hsw-4] Andrzej Kiński. Nie tylko moździerze. Nowości HSW S.A. „Nowa Technika Wojskowa”. 5/2006, s. 20, maj 2006. Warszawa: Magnum-X.

[raport-5] Michał Likowski, Wojciech Łuczak. Systemy zapór minowych Belmy. „Raport – Wojsko Technika Obronność”. 03/2019, s. 17-19. Agencja Lotnicza Altair. ISSN 1429-270x.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]