IX Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego we Lwowie
| gimnazjum / liceum ogólnokształcące | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
ul. Chocimska 6 |
| Data założenia |
1921 (pierw. 1898) |
| Patron | |
IX Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego we Lwowie – polska szkoła z siedzibą we Lwowie w okresie II Rzeczypospolitej, od 1938 o statusie gimnazjum i liceum ogólnokształcącego.
a.jpg)
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwotnie w okresie zaboru austriackiego 24 czerwca 1898 została utworzona filia C. K. IV Gimnazjum we Lwowie, działająca od 1 września 1898 pod nazwą „Oddział równorzędny VI gimnazjum”[1][2]. Decyzja była podyktowana przepełnieniem liczby uczniów IV Gimnazjum, wobec czego dokonano wydzielenia wszystkich oddziałów „b” z klas i utworzenia z nich oddziałów równorzędnych, początkowo prowadzonych osobno w siedzibie gimnazjum[3]. Wobec dalszego wzrostu liczby uczniów uczących się w gmachu IV Gimnazjum (w roku szkolnym 1908/1909 było 1217 uczniów) w 1909 została najęta od dra Zakreisa kamienica przy ulicy Chocimskiego 6, w której została umieszczona filia IV Gimnazjum[4]. Nowe położenie – w lokalizacji dzielnicy kolejowej – przyczyniło się do rozwoju tej placówki, która przerosła liczebnie oddział macierzysty (w 1911 uczęszczało do niej 1493 gimnazjalistów)[4]. Z uwagi na to najmowano inne lokale przy ul. Chocimskiej w bezpośredniej bliskości pierwotnej kamienicy[4].
W 1914 z oddziałów równorzędnych została utworzono filia IV Gimnazjum[5]. Podczas I wojny światowej 1914-1918 pomieszczenia gimnazjum był zajmowany przez wojsko[6]. 2 lutego 1918 w zajściach we Lwowie zginął uczeń szkoły Marian Czerkas[7][8].
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości władze II Rzeczypospolitej zezwoliły 29 kwietnia 1920 na przekształcenie filii w samoistne w „Gimnazjum państwowe (IX) im. Jana Kochanowskiego”[1], które od 1921 funkcjonowało jako samodzielna jednostka[2][6][5]. Do powstania szkoły przyczynił się wówczas kurator lwowski, Stanisław Sobiński[9].
W szkole prowadzono osiem klas[1]. Na początku lat 20. gimnazjum funkcjonowało nadal w trzech budynkach, będących własnością dra Zakreisa[10]. W latach 20. i do 1939 szkoła nadal mieściła się przy ul. Chocimskiej 6[1][11] (obecna ulica Hotyńśka)[12]. Gimnazjum działało w typie humanistycznym[2]. W 1926 w gimnazjum prowadzono osiem klas w 18 oddziałach, w których uczyło się 732 uczniów wyłącznie płci męskiej[2].
Zarządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Wojciecha Świętosławskiego z 23 lutego 1937 „IX Państwowe Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego we Lwowie” zostało przekształcone w „IX Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego we Lwowie” (państwową szkołę średnią ogólnokształcącą, złożoną z czteroletniego gimnazjum i dwuletniego liceum), a po wejściu w życie tzw. reformy jędrzejewiczowskiej szkoła miała charakter męski, a wydział liceum ogólnokształcącego był prowadzony w typie humanistycznym[13].
Dyrektorzy[edytuj | edytuj kod]
- Karol Rawer (1989-1903, kierownik)[2][14]
- Mieczysław Jamrógiewicz (IX 1901 – zastępczo, 1903-1909, kierownik)[2][15]
- Wojciech Grzegorzewicz (1909-1910)[2][16][17]
- Władysław Dropiowski (1911-1919)[18][2][16]
- Wojciech Grzegorzewicz (1919-1929)[16]
- Włodzimierz Bursztyński (1929-1939)[19][5].
Nauczyciele[edytuj | edytuj kod]
Uczniowie i absolwenci[edytuj | edytuj kod]
- Absolwenci
- Adolf Gawalewicz – prawnik, pisarz (1935)
- Bolesław Jałowy – histolog, dermatolog (1925)
- Stefan Mękarski – żołnierz, polityk, publicysta (1913)
- Bronisław Nadolski – polonista, historyk literatury (1923)
- Jan Rogowski – nauczyciel, żołnierz (1913)
- Michał Seredyński – nauczyciel, oficer
- Adam Schmuck – geograf i meteorolog (1924)
- Zbigniew Stuchly – biolog, wojskowy
- Uczniowie
- Tadeusz Biliński – fotograf
- Artur Karaczewski – polityk
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Ważniejsze daty z dziejów zakładu. W: Sprawozdanie Dyrekcji Gimnazjum Państwowego IX Imienia Jana Kochanowskiego we Lwowie za rok szkolny 1921. Lwów: 1921, s. 2.
- ↑ a b c d e f g h Zygmunt Zagórowski: Spis nauczycieli szkół wyższych, średnich, zawodowych, seminarjów nauczycielskich oraz wykaz zakładów naukowych i władz szkolnych. Rocznik II. Warszawa-Lwów: Książnica-Atlas, 1926, s. 140.
- ↑ Kucharski. IV Gimnazjum 1928 ↓, s. 13.
- ↑ a b c Kucharski. IV Gimnazjum 1928 ↓, s. 15.
- ↑ a b c Zbysław Popławski: Gimnazja na odłączonych ziemiach Małopolski Wschodniej. lwow.com.pl. [dostęp 2018-12-01].
- ↑ a b Kucharski. IV Gimnazjum 1928 ↓, s. 15–16.
- ↑ Nekrologja. „Kurjer Lwowski”. Nr 60, s. 5, 6 lutego 1918.
- ↑ Krwawe zajścia we Lwowie. „Nowości Illustrowane”. Nr 7, s. 3, 16 lutego 1918.
- ↑ Kucharski. IV Gimnazjum 1928 ↓, s. 16.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Gimnazjum Państwowego IX Imienia Jana Kochanowskiego we Lwowie za rok szkolny 1921. Lwów: 1921, s. 6.
- ↑ Ilustrowany informator miasta Lwowa ze spisem miejscowości województwa lwowskiego na rok 1939. Kraków: 1939, s. 17.
- ↑ Nazwy ulic Lwowa. lwow.com.pl. [dostęp 2020-03-25].
- ↑ Państwowe licea i gimnazja w Okręgu Szkolnym Lwowskim. „Dziennik Urzędowy Kuratorjum Okręgu Szkolnego Lwowskiego”. Nr 6, s. 262, 30 czerwca 1938.
- ↑ Kucharski. IV Gimnazjum 1928 ↓, s. 21.
- ↑ Kucharski. IV Gimnazjum 1928 ↓, s. 21–22.
- ↑ a b c Kucharski. IV Gimnazjum 1928 ↓, s. 22.
- ↑ Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum w Tłumaczu za rok szkolny 1929/30. Tłumacz: 1930, s. 3.
- ↑ Sprawozdanie Kierownictwa Oddziału Równorzędnego C. K. IV Gimnazyum we Lwowie za rok szkolny 1914. Lwów: 1914, s. 25.
- ↑ Sprawozdanie dyrekcji za rok szkolny 1929/30. Państwowe Gimnazjum IX im. Jana Kochanowskiego we Lwowie. Lwów: 1930, s. 13, 16.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Władysław Kucharski: Przegląd historyczny 50-lecia Gimnazjum IV im. Jana Długosza we Lwowie. W: Księga pamiątkowa 50-lecia Gimnazjum im. Jana Długosza we Lwowie. Władysław Kucharski (red.). Lwów: 1928, s. 7–120.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Sprawozdanie szkolne gimnazjum za rok 1913/1914 zdigitalizowane i opublikowane w Podkarpackiej Bibliotece Cyfrowej
- Sprawozdanie szkolne gimnazjum za rok 1920/1921 zdigitalizowane i opublikowane w Podkarpackiej Bibliotece Cyfrowej
- Sprawozdanie szkolne gimnazjum za rok 1929/1930 zdigitalizowane i opublikowane w Podkarpackiej Bibliotece Cyfrowej