I Republika Afganistanu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Republika Afganistanu
جمهوری افغانستان
پادشاهي جمهوری افغانستان
1973–1978
Flaga
Godło Afganistanu
Flaga Godło
Położenie Afganistanu
Język urzędowy

paszto, perski

Stolica

Kabul

Ustrój polityczny

republika

Głowa państwa

prezydent Mohammad Daud Chan

Waluta

afgani (AFA)

Obalenie monarchii

1973

Przekształcenie w republikę socjalistyczną

1978

Religia dominująca

islam

Mapa Afganistanu

Republika Afganistanu (pst. جمهوری افغانستان, prs. پادشاهي جمهوری افغانستان) – historyczne państwo położone w Azji Środkowej, na terenie obecnego Afganistanu, istniejące w latach 1973–1978.

Na początku lat 70. susze wywołały poważny kryzys gospodarczy w Afganistanie. Król Muhammad Zahir Chan nie potrafił mu sprostać i w lipcu 1973 roku został obalony przez młodych oficerów, którzy proklamowali republikę. Prezydentem republiki został kuzyn króla, generał Muhammad Daud Chan. W 1977 roku Daud zatwierdził nową konstytucję, wprowadzającą prezydencką formę rządów i system jednopartyjny, z Partią Rewolucji Narodowej (założoną w 1974 roku) jako jedyną legalną partią. Jednocześnie zdelegalizowano wszystkie partie polityczne. Do więzień masowo trafiali również byli sojusznicy Dauda[1]. Doszło też do zabójstw politycznych, a celem jednego z nich padł Mir Akbar Chajbar, którego śmierć była bezpośrednią przyczyną obalenia Dauda[2]. Do późnych lat 70. Afganistan zachowywał neutralność w zimnej wojnie, przyjmując pomoc z obu stron.

 Osobny artykuł: rewolucja kwietniowa.

W 1978 roku Daud został obalony w tzw. rewolucji kwietniowej przez Ludowo-Demokratyczną Partię Afganistanu (której część należała do rządu Dauda w początkowym okresie jego istnienia) oraz armię. Na czele puczu stanął Nur Mohammed Taraki. Zostało utworzone nowe państwo, Demokratyczna Republika Afganistanu, które związało się politycznie i gospodarczo ze Związkiem Radzieckim.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Jakub Tyszkiewicz, Edward Czapiewski Historia powszechna. Wiek XX, wyd. 2010 r., s. 722-724
  2. Gladstone, Cary (2001). Afghanistan Revisited. Nova Publishers. s. 116. ISBN 978-1590334218.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]