A lyga

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
A lyga
2023
Państwo

 Litwa

Dyscyplina

Piłka nożna

Organizator rozgrywek

Narodowe Stowarzyszenie Klubów Piłkarskich

Data założenia

1922 (1990)

Założyciel

Litewski Związek Piłki Nożnej

Poprzednia nazwa

1. Lyga (1990–1991)

Partner TV

LRT Televizija
LRT Lituanica

Rozgrywki
Liczba drużyn

10

Zwycięzca

Mistrz Litwy

Niższy poziom ligowy

Pirma lyga

Puchary

Puchar Litwy
Superpuchar Litwy

Zwycięzcy
Pierwszy zwycięzca

LFLS Kowno (1922)

Obecny zwycięzca

FK Poniewież (2023)

Najwięcej zwycięstw

Žalgiris Wilno (10)

Strona internetowa

A lyga – najwyższa w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek piłkarskich na Litwie, będąca jednocześnie najwyższym szczeblem centralnym (I poziom ligowy), utworzona w 1990 roku i zarządzana przez Narodowe Stowarzyszenie Klubów Piłkarskich (lit. Nacionalinė futbolo klubų asociacija, NFKA), a wcześniej przez Litewski Związek Piłki Nożnej (LFF). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) i przeznaczone są dla 8 najlepszych krajowych klubów piłkarskich. Jej triumfator zostaje Mistrzem Litwy, zaś najsłabsze drużyny są relegowane do I lygi (II ligi litewskiej).

Historia[edytuj | edytuj kod]

Mistrzostwa Litwy w piłce nożnej rozgrywane są od 1990 roku, przed rozpadem ZSRR w 1991. Wcześniej od 1922 roku organizowane mistrzostwa Litwy każdego roku, z wyjątkiem sezonu 1940/1941 z powodu okupacji radzieckiej. Po wkroczeniu wojsk niemieckich dwa sezony odbyły się podczas II wojny światowej. W okresie od 1945 do 1989 roku najsilniejsze kluby Litewskiej SRR – Žalgiris Wilno, Atlantas Kłajpeda i Inkaras Kowno – uczestniczyły w krajowych mistrzostwach ZSRR. W 1990 roku został reaktywowany Litewski Związek Piłki Nożnej i odrodzone mistrzostwa Litwy[1]. Przed rokiem 1999 mistrzostwa odbywały się systemem "jesień-wiosna", a od 1999 odbywają się zgodnie z systemem "wiosna-jesień" w 4 rundy. W 2013 roku liga liczyła 9 drużyn, od 2014 – 10 drużyn, od 2016 – 8 drużyn, a w 2020 6 drużyn[2]. W 2021 liczba drużyn zwiększona do 10.

System rozgrywek[edytuj | edytuj kod]

Obecny format ligi zakładający podział rozgrywek na 4 koła obowiązuje od sezonu 2000.

Rozgrywki składają się z 36 kolejek spotkań rozgrywanych pomiędzy drużynami systemem kołowym. Każda para drużyn rozgrywa ze sobą cztery mecze – dwa w roli gospodarza, dwa jako goście. Od sezonu 2021 w lidze występuje 10 zespołów. W przeszłości liczba ta wynosiła od 6 do 16. Drużyna zwycięska za wygrany mecz otrzymuje 3 punkty (do sezonu 1994/95 2 punkty), 1 za remis oraz 0 za porażkę.

Zajęcie pierwszego miejsca po ostatniej kolejce spotkań oznacza zdobycie tytułu Mistrzów Litwy w piłce nożnej. Mistrz Litwy kwalifikuje się do eliminacji Ligi Mistrzów UEFA. Druga oraz trzecia drużyna zdobywają możliwość gry w Lidze Europy UEFA. Zwycięzca Pucharu Litwy startuje w eliminacjach do Ligi Konferencji Europy UEFA lub, w przypadku, w którym zdobywca krajowego pucharu zajmie pierwsze miejsce w lidze – możliwość gry w eliminacjach do Ligi Konferencji Europy otrzymuje również czwarta drużyna klasyfikacji końcowej. Zajęcie ostatniego miejsca wiąże się ze spadkiem drużyny do I lygi. Przedostatnia drużyna w tabeli walczy w barażach play-off z drugą drużyną I lygi o utrzymanie w najwyższej lidze.

W przypadku zdobycia tej samej liczby punktów, klasyfikacja końcowa ustalana jest w oparciu o wynik dwumeczu pomiędzy drużynami, w następnej kolejności w przypadku remisu – różnicą bramek w pojedynku bezpośrednim, następnie ogólnym bilansem bramkowym osiągniętym w sezonie, większą liczbą bramek zdobytych oraz w ostateczności losowaniem.

Skład ligi w sezonie 2022[edytuj | edytuj kod]

Uczestnicy poprzedniej edycji
ŽAL Žalgiris Wilno złoto Wilno 1
SŪD Sūduva Mariampol Mariampol 2
KAU Žalgiris Kowno Kowno 3
PAN FK Panevėžys Poniewież 4
HEG FC Hegelmann Kowno 5
RIT FK Riteriai Troki 6
BAN Banga Gorżdy Gorżdy 7
DZI Džiugas Telsze Telsze 8
 Spadek z A lygi 2021
DFK DFK Dainava Olita 9
NEV Nevėžis Kiejdany Kiejdany 10
 Awans z I lygi 2021
SIA FA Šiauliai Szawle 1
JON FK Jonava Janów 2

Oznaczenia:

  • kolumna pierwsza – skróty nazw drużyn,
  • kolumna trzecia – siedziba klubu,
  • kolumna czwarta – miejsce zajęte w poprzednim sezonie.

Lista sezonów[edytuj | edytuj kod]

Statystyka[edytuj | edytuj kod]

Tabela medalowa[edytuj | edytuj kod]

Mistrzostwo Litwy zostało do tej pory zdobyte przez 14 różnych drużyn. 8 z nich zostało mistrzami od wprowadzenia obecnych zasad rozgrywek od sezonu 1990.

Stan po zakończeniu sezonu 2023.

Lp. Klub Miejsca na podium Zwycięskie sezony
1. Žalgiris Wilno 10 13 4 1991, 1991/92, 1998/99, 2013, 2014, 2015, 2016, 2020, 2021, 2022
2. FBK Kowno 8 2 1 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2006, 2007
3. Ekranas Poniewież 7 4 5 1992/93, 2005, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012
4. Kovas Kowno 6 4 1 1924, 1925, 1926, 1933, 1935, 1936
5. KSS Kłajpeda 6 3 0 1928, 1929, 1930, 1931, 1937, 1937/38
6. LFLS Kowno 5 6 2 1922, 1923, 1927, 1932, 1942
7. Sūduva Mariampol 3 4 5 2017, 2018, 2019
8. Kareda Szawle 2 2 1 1996/97, 1997/98
9. Inkaras Kowno 2 0 1 1994/95, 1995/96
10. LGSF Kowno 1 1 4 1938/39
11. FK Poniewież 1 0 1 2023
ROMAR Możejki 1 0 1 1993/94
Sirijus Kłajpeda 1 0 1 1990
14. MSK Kowno 1 0 0 1934
Tauras Kowno 1 0 0 1942/43
16. Atlantas Kłajpeda 0 3 5
17. Riteriai Wilno 0 2 3
18. MSK Panevėžys 0 2 0
19. LDS Szawle 0 1 3
Vėtra Wilno 0 1 3
21. Žalgiris Kowno 0 1 2
22. KSK Kultus Kowno 0 1 1
Panerys Wilno 0 1 1
Sportverein Pojegi 0 1 1
Kruoja Pokroje 0 1 0
Lietuvos Makabi Wilno 0 1 0
Sportverein Szawle 0 1 0
28. Freya Kłajpeda 0 0 3
29. Gubernija Szawle 0 0 2
30. Banga Kowno 0 0 1
FA Szawle 0 0 1
KSS Telsze 0 0 1
LFLS Wilno 0 0 1
LFLS-2 Kowno 0 0 1
LGSF Wilno 0 0 1
Makabi Szawle 0 0 1
MTV Szawle 0 0 1
Spielvereinigung Kłajpeda 0 0 1
Sveikata Kibarty 0 0 1
Šaulys Wiłkomierz 0 0 1
Švyturys Kłajpeda 0 0 1

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Lithuania 1990 – RSSSF.
  2. Rafał Kobza: Oficjalnie: A Lyga 2020 wystartuje z 6 drużynami!. baltyckifutbol.pl, 2020-02-26. [dostęp 2020-02-28]. (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]