Ibisodziób
| Ibidorhyncha struthersii[1] | |
| Vigors, 1832 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Parvordo | |
| Nadrodzina | |
| Rodzina | |
| Podrodzina |
Ibidorhynchidae |
| Rodzaj |
Ibidorhyncha[2] |
| Gatunek |
ibisodziób |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
 siedliska całoroczne tylko poza sezonem lęgowym | |
Ibisodziób (Ibidorhyncha struthersii) – gatunek średniej wielkości ptaka będący jedynym przedstawicielem podrodziny ibisodziobów (Ibidorhynchinae) w rodzinie ostrygojadów (Haematopodidae).
Zasięg występowania
[edytuj | edytuj kod]Ibisodzioby występują od południowo-wschodniego Kazachstanu na południe po Kaszmir i na wschód przez północno-zachodnie Chiny, Tybet i północno-wschodnie Indie po wschodnio-centralne i północno-wschodnie Chiny[4].
Taksonomia
[edytuj | edytuj kod]Ibisodziób jest jedynym przedstawicielem podrodziny ibisodziobów (Ibidorhynchinae) w rodzinie ostrygojadów (Haematopodidae)[5]; w niektórych ujęciach systematycznych podrodzina ta traktowana jest jako odrębna rodzina Ibidorhynchidae[6][7].
Jest to gatunek monotypowy[6][7].
Nazwa rodzajowa: gr. ιβις ibis, ιβιδος ibidos – ibis; ῥυγχος rhunkhos – dziób[8]. Epitet gatunkowy honoruje dr. Johna Struthersa (żyjącego w XIX wieku), szkockiego lekarza, kolekcjonera[9].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Długość ciała wynosi 39–41 cm; masa ciała 270–320 g; długość dzioba 68–82 mm; rozpiętość skrzydeł ok. 74 cm[4]. Jest ptakiem smukłym o długich nogach i zakrzywionym dziobie przystosowanym do wydobywania pokarmu spod kamieni. Ubarwiony jest z wierzchu na szaro, brzuch jest biały, nogi i dziób są czerwone, przy czym nogi są znacznie bardziej jaskrawe.
Ekologia
[edytuj | edytuj kod]Ibisodzioby zamieszkują okolice górskich rzek[4]. Gniazdo ma postać niewielkiego wgłębienia na plaży. Samice składają zawsze cztery jaja.
Status
[edytuj | edytuj kod]IUCN uznaje ibisodzioba za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność światowej populacji nie została oszacowana. Globalny trend liczebności nie jest znany[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ibidorhyncha struthersii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Ibidorhyncha, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-01-16] (ang.).
- ↑ a b BirdLife International, Ibidorhyncha struthersii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2016-1 [dostęp 2016-10-06] (ang.).
- ↑ a b c Knystautas, A.J. & Kirwan, G.M.: Ibisbill (Ibidorhyncha struthersii). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (11 czerwca 2016)].
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Ibidorhynchinae Bonaparte 1856 – ibisodzioby (wersja: 2022-09-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-01-22].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2025-01-22]. (ang.).
- ↑ a b HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 9 [online], październik 2024 [dostęp 2025-01-22].
- ↑ Jobling 2021 ↓, s. Ibidorhyncha.
- ↑ Jobling 2021 ↓, s. struthersii.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- James A. Jobling: The Key to Scientific Names. [w:] Birds of the World [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2021. (ang.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).