Przejdź do zawartości

Ibisodziób

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ibisodziób
Ibidorhyncha struthersii[1]
Vigors, 1832
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

siewkowce

Parvordo

Charadriida

Nadrodzina

Haematopodoidea

Rodzina

ostrygojady

Podrodzina

Ibidorhynchidae
Bonaparte, 1856

Rodzaj

Ibidorhyncha[2]
Vigors, 1832

Gatunek

ibisodziób

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     siedliska całoroczne

     tylko poza sezonem lęgowym

Ibisodziób (Ibidorhyncha struthersii) – gatunek średniej wielkości ptaka będący jedynym przedstawicielem podrodziny ibisodziobów (Ibidorhynchinae) w rodzinie ostrygojadów (Haematopodidae).

Zasięg występowania

[edytuj | edytuj kod]

Ibisodzioby występują od południowo-wschodniego Kazachstanu na południe po Kaszmir i na wschód przez północno-zachodnie Chiny, Tybet i północno-wschodnie Indie po wschodnio-centralne i północno-wschodnie Chiny[4].

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Ibisodziób jest jedynym przedstawicielem podrodziny ibisodziobów (Ibidorhynchinae) w rodzinie ostrygojadów (Haematopodidae)[5]; w niektórych ujęciach systematycznych podrodzina ta traktowana jest jako odrębna rodzina Ibidorhynchidae[6][7].

Jest to gatunek monotypowy[6][7].

Nazwa rodzajowa: gr. ιβις ibis, ιβιδος ibidos – ibis; ῥυγχος rhunkhos – dziób[8]. Epitet gatunkowy honoruje dr. Johna Struthersa (żyjącego w XIX wieku), szkockiego lekarza, kolekcjonera[9].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała wynosi 39–41 cm; masa ciała 270–320 g; długość dzioba 68–82 mm; rozpiętość skrzydeł ok. 74 cm[4]. Jest ptakiem smukłym o długich nogach i zakrzywionym dziobie przystosowanym do wydobywania pokarmu spod kamieni. Ubarwiony jest z wierzchu na szaro, brzuch jest biały, nogi i dziób są czerwone, przy czym nogi są znacznie bardziej jaskrawe.

Ekologia

[edytuj | edytuj kod]

Ibisodzioby zamieszkują okolice górskich rzek[4]. Gniazdo ma postać niewielkiego wgłębienia na plaży. Samice składają zawsze cztery jaja.

Status

[edytuj | edytuj kod]

IUCN uznaje ibisodzioba za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność światowej populacji nie została oszacowana. Globalny trend liczebności nie jest znany[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ibidorhyncha struthersii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Ibidorhyncha, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2011-01-16] (ang.).
  3. a b BirdLife International, Ibidorhyncha struthersii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2016-1 [dostęp 2016-10-06] (ang.).
  4. a b c Knystautas, A.J. & Kirwan, G.M.: Ibisbill (Ibidorhyncha struthersii). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2016. [zarchiwizowane z tego adresu (11 czerwca 2016)].
  5. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Ibidorhynchinae Bonaparte 1856 – ibisodzioby (wersja: 2022-09-25). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-01-22].
  6. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v14.2). [dostęp 2025-01-22]. (ang.).
  7. a b HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 9 [online], październik 2024 [dostęp 2025-01-22].
  8. Jobling 2021 ↓, s. Ibidorhyncha.
  9. Jobling 2021 ↓, s. struthersii.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • James A. Jobling: The Key to Scientific Names. [w:] Birds of the World [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2021. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]