Ignacy Bobrowski (wojskowy)
| Data i miejsce urodzenia |
12 lutego 1890 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1 listopada 1965 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
Dowództwo Szkół Junackich |
| Stanowiska |
dowódca szkół |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
Ignacy Bobrowski (ur. 12 lutego[a] 1890 w Hurnowiczach, zm. 1 listopada 1965 w Londynie) – podpułkownik piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 12 lutego 1890 w majątku Hurnowicze, w ówczesnym powiecie wileńskim guberni wileńskiej, w rodzinie „dziedzicznej szlachty” jako syn Wacława i Wiktorii z Romanowskich[3][2]. W 1909 ukończył szkołę realną w Mińsku[3]. Był katolikiem[2]. Jako uczeń brał udział w pracach konspiracyjnego koła samokształceniowego i Bratniej Pomocy oraz „Sokole”[3]. W 1910 rozpoczął studia w Konstantynowskim Instytucie Geodezji w Moskwie, a później przeniósł się do Moskiewskiego Instytutu Handlowego[3]. W trakcie studiów kontynuował działalność w „Sokole” jako zastępca harcmistrza[3]. W 1914 wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej w Moskwie i pełnił funkcję zastępcy Rudolfa Dreszera[b]. W 1915 został mianowany przez Aleksandra Sulkiewicza komendantem moskiewskiego Okręgu POW[3].
1 czerwca 1916 został wcielony do armii rosyjskiej i skierowany do 3 Tyfliskiej Szkoły Chorążych[3][1][2]. 1 listopada 1916, po ukończeniu szkoły, został mianowany chorążym i pozostawiony w szkole, w charakterze instruktora[3][1][2]. W 1918 jako wiceprezes Polskiej Centrali Wojskowej na Kaukazie brał udział w organizacji Polskiej Oddzielnej Brygady, a jako delegat polskich formacji wojskowych był członkiem rządu Zakaukaskiej Demokratycznej Republiki Federacyjnej, a następnie Demokratycznej Republiki Gruzji[3]. W Brygadzie Kaukaskiej pełnił funkcję dowódcy 1 kompanii i kursu oficerskiego[3]. Po likwidacji Brygady Kaukaskiej (26 lipca 1918) przybył z częścią oddziału statkiem do Odessy, gdzie z rozkazu Niemców został rozbrojony przez Ukraińców i wysłany do Kijowa[3][4]. Z Kijowa, z rozkazu Leopolda Lisa-Kuli, udał się do Mińska, gdzie działał w Polskiej Organizacji Wojskowej[3].
1 marca 1919 został przyjęty do Wojska Polskiego z byłych 1, 2 i 3 Korpusów Polskich i armii rosyjskiej, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia podporucznika ze starszeństwem od dnia 23 lipca 1916, zaliczony do I Rezerwy armii, powołany do czynnej służby na czas wojny, aż do demobilizacji i przydzielony z dniem 12 lutego 1919 do Rezerwy Oficerów WP[5][6]. 7 czerwca 1919 został przeniesiony do Oddziału II Naczelnego Dowództwa WP i przydzielony do Ekspozytury Oddziału II w Wilnie[7][3]. Wiosną 1920 został przydzielony do sztabu Grupy płk. Małachowskiego, a następnie wrócił do Wilna, gdzie wziął udział w organizacji samoobrony[3]. Latem tego roku razem z wileńskim batalionem ochotniczym został wcielony do 201 pułku piechoty i wyznaczony na stanowisko dowódcy I batalionu[3]. 19 sierpnia 1920 został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 w stopniu kapitana, w piechocie, w grupie oficerów byłych Korpusów Wschodnich i byłej armii rosyjskiej[8]. Wyróżnił się 22 i 23 września 1920 w bitwie o Grodno[3]. 1 czerwca 1921 były dowódca Dywizji Ochotniczej, podpułkownik Adam Koc sporządził „wniosek na odznaczenie orderem«Virtuti Militari»”, w którym napisał:
W czasie walk o Grodno kpt. Bobrowski swym bohaterskim i umiejętnym prowadzeniem baonu przyczynia się wybitnie do powodzenia akcji. 22.IX. w niesłychanie brawurowym ataku, prowadzonym osobiście, rozbija zgrupowanego i umocnionego na przedpolu I i II fortu Grodzieńskiego nieprzyjaciela biorąc licznych jeńców i karabiny maszynowe. W świetnie prowadzonym pościgu dociera aż do linii rzeki Niemna. Błyskawiczna akcja kpt. Bobrowskiego odciąża własne prawe skrzydło związane w ciężkich walkach z przeważającymi siłami nieprzyjaciela, któren usiłował odrzucić lewe skrzydło Dywizji Górskiej. 23.IX. kpt. Bobrowski po bohatersku prowadzi atak 2ej kompanii na silnie umocniony i odrutowany fort Nr I – dając przykład olbrzymiej odwagi i żołnierskiego poświęcenia[3].
W czerwcu 1921 pełnił służbę w Dowództwie Wojska Litwy Środkowej[3]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 129. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9][10]. W tym czasie jego oddziałem macierzystym był 85 pułk piechoty[9]. W ramach osadnictwa wojskowego otrzymał działkę o powierzchni 5 ha pod Wilnem[3]. W kwietniu 1923 został przeniesiony z 76 pułku piechoty w Grodnie do 13 pułku piechoty w Pułtusku na stanowisko dowódcy III batalionu[11][12]. 31 marca 1924 prezydent RP nadał mu stopień majora ze starszeństwem z dnia 1 lipca 1923 i 53. lokatą w korpusie oficerów piechoty[13][14][15]. Po awansie został zatwierdzony na stanowisku dowódcy III baonu[16][17]. W marcu 1926 został zatwierdzony na stanowisku oficera Przysposobienia Wojskowego w 13 pp[18]. W maju 1926 wziął udział w zamachu stanu po stronie marszałka Józefa Piłsudskiego[3]. W trakcie walk w Warszawie został ranny[3]. W listopadzie 1927 został przeniesiony do kadry oficerów piechoty z równoczesnym przydziałem do 8 Dywizji Piechoty w Modlinie na stanowisko oficera Przysposobienia Wojskowego[19][20]. Z dniem 30 czerwca 1929 został przydzielony do dyspozycji szefa Samodzielnego Wydziału Wojskowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych na przeciąg trzech miesięcy[21]. W grudniu 1929 został przeniesiony z 8 DP do 7 Okręgowego Urzędu Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Poznaniu na stanowisko kierownika[22]. 2 grudnia 1930 prezydent RP nadał mu stopień podpułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1931 i 3. lokatą w korpusie oficerów piechoty[23][24]. W sierpniu 1931 został przeniesiony do 73 pułku piechoty w Katowicach na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[25][26]. W marcu 1935 został wyznaczony na stanowisko pełniącego obowiązki dowódcy 73 pp[27]. 8 listopada 1935 inspektor armii, gen. dyw. Leon Berbecki wystawił mu następującą opinię za okres służby w 73 pp: „Wyrobiony i opanowany. Wypadek samochodowy wpłynął ujemnie. Powinien na parę lat odejść na spokojniejsze stanowisko. Koncepcja jasna i logiczna. Zdrowie nadwerężone wypadkiem samochodowym. Po ostatecznym wyzdrowieniu może się wyrobić na dcę pułku”[28]. W sierpniu 1935 został przeniesiony do Dowództwa Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie na stanowisko kierownika Okręgowego Urzędu WFiPW[29]. W 1939 pełnił służbę w Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Warszawie na stanowisku głównego inspektora[30].
Po kampanii wrześniowej 1939 został uwięziony przez sowietów[31]. Jesienią 1941, po uwolnieniu, został przyjęty do Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR[31]. Od stycznia do maja 1942 był dowódcą 27 pułku piechoty[32]. Następnie (do 10 marca 1945) pełnił służbę w Armii Polskiej na Wschodzie na stanowisku dowódcy Szkół Junackich[33][34][35][36]. Powierzone mu dowództwo miało swoją siedzibę w Beshit, a następnie w Qastina i Barbara na terytorium ówczesnego Brytyjskiego Mandatu Palestyny[37]. Podlegały mu wszystkie szkoły i gimnazja junackie oraz Szkoła Młodszych Ochotniczek[37]. Później pełnił funkcję komendanta polskiego ośrodka Barletta-Trani we Włoszech[31].
Po zakończeniu wojny i demobilizacji pozostał w Wielkiej Brytanii na emigracji[31]. Awansował na pułkownika w korpusie oficerów piechoty[31]. Zmarł 1 listopada 1965 w Londynie i został pochowany na cmentarzu Gunnersbury[31].
Był żonaty z Zofią Julią z Bohdanowiczów (ur. 1897), z którą miał czworo dzieci: Halinę (ur. 1915), Zbigniewa (1921–1943), żołnierza Armii Krajowej, Andrzeja Krzysztofa, ps. „Marek” (1925–2002), plutonowego podchorążego Armii Krajowej, ożenionego z Marią Pełczyńską, i Agatę Wandę, ps. „Agusia” (1927–1944), sanitariuszkę[3][38][39]. Andrzej Krzysztof i Agata Wanda Bobrowscy służyli w Oddziale Osłonowym Wojskowych Zakładów Wydawniczych i walczyli w powstaniu warszawskim[38][39].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 5168 – 28 lutego 1922[3][40]
- Krzyż Niepodległości – 6 czerwca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[41][42]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 10 listopada 1938 „za zasługi w służbie wojskowej”[43][44]
- Krzyż Walecznych trzykrotnie[45][46]
- Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928 „w uznaniu zasług położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”[47][48]
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej – 3 marca 1926[49][45]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[3]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[3]
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Według źródeł rosyjskich Ignacy Bobrowski urodził się 30 stycznia 1890 według starego stylu[1][2]. Jeżeli podana data jest prawidłowa to Ignacy Bobrowski według kalendarza gregoriańskiego urodził się 30 stycznia?/11 lutego 1890. Zobacz daty nowego i starego porządku.
- ↑ Ignacy Bobrowski podał, że wstąpił do Związku Walki Czynnej, natomiast Rudolf stwierdził, że w latach „1915–1916 prowadziłem szkołę wojskową w Moskwie z ramienia P.O.W.”[3]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Бобровский Игнатий Вацлавович. Офицеры русской императорской армии. [dostęp 2025-08-09]. (ros.).
- ↑ a b c d e Послужной список прапорщика Бобровского. Управление Министерства обороны Российской Федерации по увековечению памяти погибших при защите Отечества. [dostęp 2025-08-09]. (ros.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z Bobrowski Ignacy. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.46-3680 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2025-08-08].
- ↑ Bagiński 1921 ↓, s. 416.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 27 z 11 marca 1919, poz. 859.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 29 z 15 marca 1919, poz. 923.
- ↑ Dz. Rozk. Wojsk. Nr 70 z 26 czerwca 1919, poz. 2259.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 25 sierpnia 1920, s. 782.
- ↑ a b Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 39.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 405.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 24 z 27 kwietnia 1923, s. 272.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 161.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924, s. 169.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 348.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 172.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 153.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 55 z 22 maja 1925, s. 267.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 11 marca 1926. Dodatek „Obsada personalna przysposobienia wojskowego”, s. 3.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927, s. 301.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 120.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929, s. 208.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23 grudnia 1929, s. 382.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 16 z 3 grudnia 1930, s. 327.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 12, w marcu 1939 zajmował 1. lokatę.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 3 sierpnia 1931, s. 233.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 601.
- ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 12.
- ↑ Opinie podpułkowników piechoty. [w:] Referat Personalny GISZ, sygn. 701/1/120, s. 344 [on-line]. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce. [dostęp 2025-08-17].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 31 sierpnia 1935, s. 96.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 444.
- ↑ a b c d e f Ignacy Bobrowski (1890–1965). Fundacja Obchodów 100 Rocznicy Odzyskania Przez Polskę Niepodległości. [dostęp 2025-08-08].
- ↑ Wawer 2001 ↓, s. 264.
- ↑ Draus 1993 ↓, s. 142.
- ↑ Draus 2021 ↓, s. 68.
- ↑ SMO 1972 ↓, s. 21, tu do października 1944.
- ↑ Żaroń 1981 ↓, s. 275.
- ↑ a b Draus 2021 ↓, s. 69.
- ↑ a b Andrzej Krzysztof Bobrowski. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2025-08-08].
- ↑ a b Agata vel Agnieszka Bobrowska. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2025-08-08].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 marca 1922, s. 226.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 361.
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 592.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 6.
- ↑ a b Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 23.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 12.
- ↑ Monitor Polski nr 260, poz. 634. 1928-11-10. [dostęp 2025-08-08].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928, s. 405.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 3 marca 1926, s. 70.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2025-07-28].
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych piechoty. 5 czerwca 1935. Warszawa: Departament Piechoty Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1935.
- Książka pamiątkowa szkół młodszych ochotniczek. Londyn: Związek Szkół Młodszych Ochotniczek, 1972.
- Henryk Bagiński: Wojsko Polskie na Wschodzie 1914-1920. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1921.
- Jan Draus. Szkoły i studia na włoskim szlaku 2 Korpusu Polskiego. „Dzieje Najnowsze”. 2, 2021. Warszawa.
- Jan Draus: Oświata i nauka polska na Bliskim i Środkowym Wschodzie 1939–1950. Lublin: Tow. Nauk. Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 1993.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Zbigniew Wawer: Znowu w polskim mundurze. Armia Polska w ZSRR sierpień 1941 – marzec 1942. Warszawa: Zbigniew Wawer Frod. Film. i Międzynarodowa Szkoła Menadżerów sp.z.o.o., 2001. ISBN 83-86891-71-8.
- Piotr Żaroń: Armia Polska w ZSRR, na Bliskim i Środkowym Wschodzie. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1981.
- Członkowie Bratniej Pomocy
- Członkowie Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”
- Członkowie Polskiej Organizacji Wojskowej
- Dowódcy batalionów 13 Pułku Piechoty (II RP)
- Dowódcy 73 Pułku Piechoty (II RP)
- Kierownicy okręgowych urzędów wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (trzykrotnie)
- Odznaczeni Krzyżem Zasługi Wojsk Litwy Środkowej
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie dowództwa 8 Dywizji Piechoty (II RP)
- Oficerowie Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR 1941–1942
- Oficerowie wywiadu i kontrwywiadu II Rzeczypospolitej
- Osadnicy wojskowi II Rzeczypospolitej
- Pochowani na Cmentarzu Gunnersbury w Londynie
- Podpułkownicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Polacy – oficerowie Imperium Rosyjskiego
- Polacy – żołnierze Armii Imperium Rosyjskiego w I wojnie światowej
- Pułkownicy mianowani przez władze RP na uchodźstwie po 1947
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy walk przewrotu majowego 1926 (strona Józefa Piłsudskiego)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1890
- Wojskowi Litwy Środkowej
- Zastępcy dowódcy 73 Pułku Piechoty (II RP)
- Zmarli w 1965
- Żołnierze Dywizji Ochotniczej (wojna polsko-bolszewicka)
- Żołnierze Wojska Polskiego na emigracji w Wielkiej Brytanii po II wojnie światowej