Ignacy Giełgud

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ignacy Giełgud
Herb
Giełgud
Rodzina

Giełgudowie

Data i miejsce śmierci

13 czerwca 1807
Gniew

Odznaczenia
Order Orła Białego Order Świętego Stanisława (Rzeczpospolita Obojga Narodów) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)

Ignacy Giełgud herbu własnego (ur. ok. 1755, zm. 13 czerwca 1807 w Gniewie) – strażnik wielki litewski w latach 17891793, członek Sztabu Generalnego Wojska Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1792 roku[1], generał dywizji armii Księstwa Warszawskiego[2], zasłużony działacz polityczny i wojskowy z Litwy.

Był posłem Księstwa Żmudzkiego na Sejm Czteroletni w 1788 roku[3] i członkiem Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej. Gorący zwolennik reform. W l. 1789–1793 pełnił służbę w Kawalerii Narodowej, wpierw jako rotmistrz, a od 1793 jako pułkownik. Był członkiem sprzysiężenia, przygotowującego wybuch powstania kościuszkowskiego na Litwie[4]. 24 kwietnia 1794 wybrany do Rady Najwyższej Rządowej Litewskiej. W randze generała lejtnanta walczył w powstaniu kościuszkowskim 1794 roku mimo członkostwa w Radzie.

Po III rozbiorze Polski wyzwał na pojedynek przebywającego w Warszawie Platona Zubowa, byłego faworyta cesarzowej Katarzyny II.

3 grudnia 1806 marszałek Joachim Murat powierzył mu organizację wojsk w departamencie warszawskim, a następnie, po wyznaczeniu na to stanowisko ks. J. Poniatowskiego, w planowanym departamencie białostockim, który po pokoju w Tylży przypadł jednak Rosji. 20 marca 1807 objął dywizję po rannym Janie Henryku Dąbrowskim i przeprowadził oblężenie Gdańska. Była to decyzja kompromisowa, mająca pogodzić ubiegających się o dowództwo generałów Amilkara Kosińskiego, Henry-Wołodkiewicza i M. Sokolnickiego, tym bardziej, że Giełgud słynął z wysokiej kultury osobistej, taktu i bezinteresowności, umiał jednać sobie ludzi, a ponadto odznaczał się skrupulatnością i inwencją. Zmarł z trudów wojennych i odniesionych ran.

Odznaczony w 1807 Krzyżem Legii Honorowej. W 1792 otrzymał Order Orła Białego i Order Świętego Stanisława.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • H.P. Kosk, Generalicja polska, t. 1 wyd.: Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 1998

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Ciąg dalszy Kalendarzyka narodowego i obcego na rok ... 1792 czyli II część, z konstytycyami od roku 1788 dnia 6 października do roku 1791 dnia 23 grudnia przez daty oznaczonemi, [1792], s. 546.
  2. Henryk P. Kosk, generalicja polska, t. I, Pruszków 1998, s. 151.
  3. Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 320.
  4. Bartłomiej Szyndler, Powstanie kościuszkowskie 1794, Warszawa 1994, s. 116.