Ildikó Enyedi

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ildikó Enyedi
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

15 listopada 1955
Budapeszt

Zawód

reżyserka, scenarzystka

Współmałżonek

Wilhelm Droste (od 1989)

Lata aktywności

od 1979

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Węgierskiego Zasługi (cywilny)

Ildikó Enyedi (ur. 15 listopada 1955 w Budapeszcie) – węgierska reżyserka i scenarzystka filmowa.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Jej ojciec György był geografem i ekonomistą. W 1974 studiowała na uniwersytecie w Montpellier, później w latach 1975–1978 na Uniwersytecie Ekonomicznym im. Karola Marksa, a w latach 1979–1984 na Akademii Teatralno-Filmowej w Budapeszcie[1]. W latach 1978–1984 należała do grupy artystycznej Indigo[1][2], a następnie pracowała z Balázs Béla Stúdió – jedynym niezależnym studiem filmowym w państwach bloku wschodniego, w którym też zrealizowała swoje pierwsze filmy[2][3]. Początkowo tworzyła filmy krótkometrażowe[4].

Zdobyła Złotą Kamerę za najlepszy debiut reżyserski na 42. MFF w Cannes za film Mój wiek XX (1989)[5]. Film ten był również węgierskim kandydatem do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego podczas 62. ceremonii rozdania Nagród Akademii Filmowej, jednakże nie otrzymał nominacji[6], a także znalazł się na liście 53 najlepszych węgierskich filmów XX wieku[7][8].

W 1991 otrzymała nagrodę Béli Balázsa[1], a dwa lata później zdobyła główną nagrodę Europejskiego Festiwalu Filmów Dokumentalnych w Neubrandenburgu[1]. W 1989 zasiadała w jury na MFF w San Sebastián[9], w 1992 – 42. MFF w Berlinie[10], w 2007 – MFF w Moskwie[11], a w 2017 – 74. MFF w Wenecji[12].

W 2017 zdobyła Złotego Niedźwiedzia na 67. Berlinale za film Dusza i ciało[13]. Film ten został również węgierskim kandydatem do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego podczas 90. ceremonii rozdania Nagród Akademii Filmowej[14][15]. W 2018 przewodniczyła jury na MFF w Sofii[16][17].

W 2019 rozpoczęła pracę nad kolejnym filmem, The Story of My Wife[18]. Pod koniec 2020 roku film był w postprodukcji[19]. Ostatecznie premiera filmu odbyła się 23 września 2021[20], choć już w lipcu został on pokazany na festiwalu w Cannes[21]. Produkcja ukazała się w Polsce pod tytułem Historia mojej żony i jest ekranizacją powieści Milána Füsta[22].

W 1989 poślubiła Wilhelma Drostego[1], niemieckiego politologa i publicystę, z którym ma dwoje dzieci[23]: córkę Júlię (ur. 1990)[1] i syna Györgya[24]. W 2002 odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Zasługi[25]. Przez wiele lat wykładała na Akademii Teatralno-Filmowej w Budapeszcie[25].

Przewodniczyła obradom jury sekcji "Cinéfondation" na 76. MFF w Cannes (2023)[26].

Filmografia[edytuj | edytuj kod]

Na podstawie[4]:

Filmy pełnometrażowe[edytuj | edytuj kod]

Filmy i seriale telewizyjne[edytuj | edytuj kod]

  • Téli hadjárat (1991)
  • Ország és irodalom (1999)
  • Mi volt ez az egész? (dokumentalny, 2004)
  • Terápia (od 2012) – węgierska wersja izraelskiego serialu BeTipul

Filmy krótkometrażowe[edytuj | edytuj kod]

  • Flirt (Hipnózis) (1980)
  • A néző (1981)
  • Rózsalovag (1984)
  • Invázió (1985)
  • Új könyvek (1985)
  • Lidércek (1988)
  • Első szerelem (2008)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f Péter Hermann, Antal Pásztor: Magyar és nemzetközi ki kicsoda 1994. Budapest: Biográf, 1994, s. 263. ISBN 978-963-7943-27-0. (węg.).
  2. a b Enyedi Ildikó. mafab.hu. [dostęp 2017-11-28]. (węg.).
  3. Enyedi, Ildikó. berliner-kuenstlerprogramm.de. [dostęp 2017-11-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-11)]. (ang.).
  4. a b Enyedi Ildikó. port.hu. [dostęp 2017-11-28]. (węg.).
  5. Festival de Cannes 1989 – All Awards. festival-cannes.com. [dostęp 2017-11-27]. (ang.).
  6. Foreign Language Film Submissions to the 62nd Academy Awards held in 1990 to get an Oscar Nomination in the Best Non-English Movie Category. imdb.com. [dostęp 2017-11-29]. (ang.).
  7. 53 magyar film – Enyedi Ildikó: Az én XX. századom – vendég: Máthé Tibor operatőr. mma.hu, 2014-01-14. [dostęp 2018-12-01]. (węg.).
  8. 53 magyar film. mma-tv.hu. [dostęp 2018-12-01]. (węg.).
  9. Awards and Jury Members – 1989. 37th Edition. sansebastianfestival.com. [dostęp 2017-12-06]. (ang. • hiszp. • bask.).
  10. Juries 1992. berlinale.de. [dostęp 2017-11-28]. (ang.).
  11. 2007 год. moscowfilmfestival.ru. [dostęp 2017-11-28]. (ros. • ang.).
  12. The International Juries of Venezia 74. labiennale.org, 2017-08-30. [dostęp 2017-12-05]. (ang.).
  13. Prizes & Honours 2017. berlinale.de. [dostęp 2017-11-28]. (ang.).
  14. Zsófia Angyal: Enyedi Ildikó filmjével megyünk az Oscar-versenyre. origo.hu, 2017-09-05. [dostęp 2017-11-28]. (węg.).
  15. Fabien Lemercier: On Body and Soul to be the Hungarian candidate for the Oscars. cineuropa.org, 2017-09-06. [dostęp 2017-11-28]. (ang.).
  16. Jury 2018. siff.bg. [dostęp 2018-10-25]. (ang. • bułg.).
  17. Ildikó Enyedi - Chairman of the International Jury at the the 22nd Sofia Film Fest!. siff.bg, 2018-01-17. [dostęp 2018-10-25]. (ang. • bułg.).
  18. Fabien Lemercier: Ildikó Enyedi shooting The Story of My Wife. cineuropa.org, 2019-04-09. [dostęp 2020-07-10]. (ang.).
  19. Denes Varga: Ildikó Enyedi Completes Hungarian/Italian/French/Dutch The Story of My Wife. filmneweurope.com, 2020-12-04. [dostęp 2021-05-20]. (ang.).
  20. A feleségem története. mafab.hu. [dostęp 2023-11-24]. (węg.).
  21. A Feleségem története (The Story of My Wife): Ildikó Enyedi from a man’s point of view. festival-cannes.com, 2021-07-14. [dostęp 2023-11-24]. (ang.).
  22. Janusz Wróblewski: „Historia mojej żony”. Jak pozwolić życiu płynąć. polityka.pl, 2022-03-18. [dostęp 2023-11-24].
  23. Die ungarische Autorin und Regisseurin Ildikó Enyedi. welt.de, 2017-02-18. [dostęp 2017-12-05]. (niem.).
  24. András Bajtai: Ebbe az ismert íróba szeretett bele Enyedi Ildikó – 28 éve imádják egymást. femina.hu, 2017-06-12. [dostęp 2017-12-05]. (węg.).
  25. a b Enyedi Ildikó Balázs Béla-díjas filmrendező, forgatókönyvíró, érdemes művész 60 éves. mtva.hu. [dostęp 2017-11-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-01)]. (węg.).
  26. FNE at Cannes 2023: Hungarian Filmmaker Ildikó Enyedi to Preside over Cannes’ Short Film and La Cinef Juries. Film New Europe, 25.04.2023. [dostęp 2023-06-22]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]