Illinois

Illinois State of Illinois
— stan —
21. stan od 3 grudnia 1818
Pieczęć Flaga
Dewiza: State sovereignty, national union
Państwo	Stany Zjednoczone
Stolica	Springfield
Kod ISO 3166-2	US-IL
Gubernator	Bruce Rauner (R)
Powierzchnia	149 995 km²
Populacja (2017) • liczba ludności	12 802 023
• gęstość	86,27 os./km²
Strefa czasowa	UTC-06:00 UTC-05:00
Języki urzędowe	angielski
Położenie na mapie USA
Strona internetowa
Portal Stany Zjednoczone

Piramida wieku

Rozmieszczenie ludności w Illinois

Illinois (wymowa:/ˌɪlɪˈnɔɪ/ IL-i-noy) – stan w Stanach Zjednoczonych, leżący w części regionu Midwest nazywanej regionem Wielkich Jezior.

W 2000 roku angielskiego jako języka ojczystego używało 80,8% społeczeństwa, hiszpańskiego 10,9%, a polskiego 1,6% (około 185 749 osób). Ludzie komunikujący się w innych językach stanowili w tymże roku 6,7%. W stanie tym żyje drugie co do wielkości w USA skupisko Polaków (około miliona).

Historia

• 1673 – dotarli tu francuscy odkrywcy o. Jacques Marquette i Louis Joliet
• 1699 – Francuzi odkryli indiańskie przedkolonialne miasto Cahokia
• 1763 – Illinois przeszedł na własność Wielkiej Brytanii
• 1809 – powstało Terytorium Illinois z gubernatorem Ninianem Edwardsem
• 1812 – w czasie wojny z Indianami nastąpiła ewakuacja niewielkiego Fortu Dearborn (dzisiaj w centrum Chicago), ale załoga została zmasakrowana w pobliżu przez Indian ze szczepu Potawatomi
• 1818 – Illinois jako 21. stan dołączyło do Unii
• 1825 – otwarcie kanału Erie
• 1837 – Chicago otrzymało prawa miejskie. Liczy 4 tys. mieszkańców
• 1845 – Galena, krajowy ośrodek wydobycia ołowiu, stała się największym miastem stanu
• 1858 – w szeregu debat publicznych zdobył popularność adwokat ze Springfield, Abraham Lincoln
• 1865 – pogrzeb Lincolna w Springfield
• 1871 – Wielki Pożar w Chicago pochłonął większość miasta
• 1893 – Wystawa Światowa w Chicago zmieniła oblicze miasta
• 1900 – rzeka Chicago zmieniła swój bieg i zamiast nieść zanieczyszczenia metropolii do Jeziora Michigan, niosło je odtąd do Mississippi i Zatoki Meksykańskiej
• 1942 – 2 grudnia na University of Chicago dokonano pierwszej reakcji atomowej
• 1968 – studenckie zamieszki w Chicago
• 1974 – zakończono budowę Sears Tower, wówczas najwyższego budynku na świecie
• 1992 – kanały komunikacyjne pod miastem zalane zostały wodami rzeki Chicago
• 2001 – Boeing przeniósł siedzibę z Seattle do Chicago

Geografia

Typowa geografia kamiennych wąwozów zalesionych koryt rzek w Illinois, Shawnee National Forest

• Klimat: kontynentalno-morski
• Główne rzeki: Missisipi, Ohio, Illinois, Wabash, Rock, La Moine
• Liczba parków stanowych: 187
• Stolica stanu: Springfield.

Demografia

Illinois ma 11 539 545 mieszkańców (2005). Najpowszechniej używanymi językami są:

• język angielski – 78,62%
• język hiszpański – 12,57%
• język polski – 1,67%
• język tagalski – 0,67%.

Religia

Dane z 2014 r.:

• protestantyzm – 43%:
  • baptyści – 12%,
  • bezdenominacyjni – 6%,
  • luteranie – 6%,
  • pozostali – 19% (w tym: metodyści, kalwini, zielonoświątkowcy, campbellici, ruch uświęceniowy, anglikanie, pietyści, adwentyści dnia siódmego i amisze),
• katolicyzm – 28%,
• brak religii – 22% (w tym: 4% agnostycy i 3% ateiści),
• inne religie – 7% (w tym: islam, judaizm, prawosławie, mormoni, buddyzm, świadkowie Jehowy, hinduizm, unitarianizm i bahaizm).

Symbole stanu

• Dewiza: Stanowa suwerenność – narodowa jedność
• Przydomek: Prairie State (The Land of Lincoln)
• Znaczenie przydomku: Stan Prerii (Ziemia Lincolna)
• Symbole: kwiat: fiołek; ptak: kardynał; drzewo: dąb biały.

Podział administracyjny

Stan Illinois podzielony jest na 102 hrabstwa, z których największym, zarówno pod względem ludności, jak i powierzchni, jest hrabstwo Cook, na terenie którego położona jest większość aglomeracji Chicago. Stolicą stanu jest miasto Springfield, położone w środkowej części stanu, w hrabstwie Sangamon. Największym miastem jest Chicago, położone w północno-wschodniej części stanu, nad jeziorem Michigan. Pozostałe duże miasta to: Aurora, Rockford, Naperville, Joliet i Peoria.

Gospodarka

Przemysł i bogactwa naturalne

• wydobywczy – ołów, węgiel
• metalowy, spożywczy, przetwórczy, maszynowy, elektroniczny

Rolnictwo i hodowla

• uprawy – kukurydza, soja, pszenica
• hodowla – bydło mleczne, drób

Handel

• giełda – Chicago Mercantile Exchange
• port pełnomorski – Calumet Harbor w Chicago

Uczelnie

• Uniwersytet Chicagowski
• Uniwersytet Illinois w Urbanie i Champaign
• Uniwersytet Illinois w Chicago
• Northwestern University
• Northeastern University
• Uniwersytet Loyoli w Chicago
• DePaul University

Interesujące miejsca

• cmentarzysko Indian Dickson Mounds w pobliżu Lewistown
• dom Abrahama Lincolna w Springfield
• Oak Park, miasteczko, w którym 25 domów wzniósł Frank Lloyd Wright
• budynek kapitolu stanowego w Springfield
• w Chicago: Art Institute of Chicago, Shedd Aquarium, Adler Planetarium, Muzeum Historii Naturalnej w Chicago, Museum of Science & Industry, Bicentennial Park, Grant Park z Buckingham Fountain, Water Tower, Lincoln Zoo, kampusy uniwersyteckie Uniwersytetu Chicagowskiego i Northwestern University