Illinois

Illinois
State of Illinois
Flaga stanowa Illinois Pieczęć stanowa Illinois
Przydomek: Stan prerii (The Prairie State), Stan Lincolna (Land of Lincoln)
Dewiza: State sovereignty, national union
Państwo	Stany Zjednoczone
Stolica	Springfield
Język urzędowy	angielski
Mieszkańcy	Illinoisan
Gubernator	Pat Quinn (D)
Największe miasto	Chicago
Powierzchnia  • ogółem  • lądowa  • wodna  • % wodna	na 25. miejscu 149 998 km² 143 968 km² 6030 km² 4,0 %
Szerokość Długość Wzniesienie  • najwyższe  • średnie  • najniższe	340 km 630 km   376 m 182 m 85 m
Szerokość geograficzna	36°58′N – 42°30′N
Długość geograficzna	87°30′W – 91°30′W
Populacja (2000)	na 5. miejscu 12 919 642 2013 [1]
Gęstość (2000)	na 11. miejscu 86,27 os./km²
Piramida wieku
Wejście do Unii  • kolejność  • data	21 3 grudnia 1818
Strefa czasowa Czas letni	UTC-6:00 UTC-5:00
ISO 3166-2	US-IL
Multimedia w Wikimedia Commons
Informacje turystyczne w Wikipodróżach
Strona internetowa
Portal Stany Zjednoczone

Rozmieszczenie ludności w Illinois

Illinois (wymowa:/ˌɪlɪˈnɔɪ/ IL-i-noy) – stan w USA położony w środkowych Stanach Zjednoczonych, stanowi drugie co do wielkości skupisko Polaków (około miliona).

W 2000 roku języka angielskiego jako języka ojczystego używało 80,8% społeczeństwa, języka hiszpańskiego 10,9% a języka polskiego 1,6% (około 185 749 osób). Ludzie komunikujący się w innych językach stanowili w 2000 roku 6,7%.

Historia

• 1673 roku docierają tu francuscy odkrywcy o. Jacques Marquette i Louis Joliet.
• 1699 – zostaje przez Francuzów odkryte indiańskie przedkolonialne miasto Cahokia
• 1763 – Illinois przechodzi na własność Wielkiej Brytanii
• 1809 – powstaje Terytorium Illinois z gubernatorem Ninianem Edwardsem
• 1812 – w czasie wojny z Indianami następuje ewakuacja niewielkiego Fortu Dearborn (dzisiaj w centrum Chicago), ale załoga zostaje zmasakrowana w pobliżu przez Indian ze szczepu Potawatomi
• 1818 – Illinois jako 21. stan dołączyło do Unii.
• 1825 – otwarcie kanału Erie
• 1837 – Chicago otrzymuje prawa miejskie. Liczy 4 tys. mieszkańców
• 1845 – Galena, krajowy ośrodek wydobycia ołowiu, staje się największym miastem stanu
• 1858 – w szeregu debat publicznych zdobywa popularność adwokat ze Springfield, Abraham Lincoln
• 1865 – pogrzeb Lincolna w Springfield
• 1871 – Wielki Pożar w Chicago pochłonął większość miasta
• 1893 – Wystawa Światowa w Chicago zmienia oblicze miasta
• 1900 – rzeka Chicago zmienia swój bieg i zamiast nieść zanieczyszczenia metropolii do Jeziora Michigan, niesie je odtąd do Mississippi i Zatoki Meksykańskiej
• 1942 – 2 grudnia na University of Chicago dokonano pierwszej reakcji atomowej
• 1968 – studenckie zamieszki w Chicago
• 1974 – zakończono budowę Sears Tower – wówczas najwyższego budynku na świecie
• 1992 – kanały komunikacyjne pod miastem zalane zostały wodami rzeki Chicago
• 2001 – Boeing przeprowadził się z Seattle do Chicago
• 2011 – wrestler CM Punk, pochodzący z Chicago, zdobył pas WWE Champion

Geografia

Typowa geografia kamiennych wąwozów zalesionych koryt rzek w Illinois, Shawnee National Forest

• Klimat: kontynentalno-morski
• Główne rzeki: Missisipi, Ohio, Illinois, Wabash, Rock, La Moine
• Liczba parków stanowych: 187
• Stolica stanu: Springfield.

Demografia

Illinois ma 11 539 545 mieszkańców (2005). Najpowszechniej używanymi językami są:

• język angielski – 78,62%,
• język hiszpański – 12,57%,
• język polski – 1,67%,
• język tagalski – 0,67%.

Religia

• protestantyzm – 45%
  • bezdenominacyjni (533,5 tys.)
  • Kościoły Chrystusowe (324 tys.)
  • Zjednoczony Kościół Metodystyczny (314,5 tys.)
  • Południowa Konwencja Baptystów (283,5 tys.)
  • Kościół Luterański Synodu Missouri (243,2 tys.)
  • Kościół Ewangelicko-Luterański w Ameryce (222,7 tys.)
  • Zbory Boże (119,7 tys.)
  • Narodowa Konwencja Baptystyczna USA (103,5 tys.)
  • Kościół Prezbiteriański USA (101,3 tys.)
• katolicyzm – 32% (3,649 mln)
• bez religii – 15%
• judaizm – 2%
• buddyzm – 1%
• hinduizm – 1%
• prawosławie – 1%
• Świadkowie Jehowy – 1%
• pozostali – 2%

Symbole stanu

• Dewiza: Stanowa suwerenność – narodowa jedność
• Przydomek: Prairie State (The Land of Lincoln)
• Znaczenie przydomku: Stan Prerii (Ziemia Lincolna)
• Symbole: kwiat: fiołek; ptak: kardynał; drzewo: dąb biały.

Podział administracyjny

Stan Illinois podzielony jest na 102 hrabstwa, z których największym, zarówno pod względem ludności, jak i powierzchni, jest hrabstwo Cook, na terenie którego położona jest większość metropolii Chicago. Stolicą stanu jest miasto Springfield, położone w środkowej części stanu, w hrabstwie Sangamon. Największym miastem jest Chicago położone w północno-wschodniej części stanu, nad jeziorem Michigan. Pozostałe największe miasta to: Aurora, Rockford, Naperville, Joliet i Peoria.

Gospodarka

Przemysł i bogactwa naturalne

• wydobywczy – ołów, węgiel
• metalowy, spożywczy, przetwórczy, maszynowy, elektroniczny

Rolnictwo i hodowla

• uprawy – kukurydza, soja, pszenica
• hodowla – bydło mleczne, drób

Handel

• giełda – Chicago Mercantile Exchange
• port pełnomorski – Calumet Harbor w Chicago

Uczelnie

• University of Chicago
• University of Illinois at Urbana-Champaign
• University of Illinois at Chicago
• Northwestern University
• Loyola University
• Northeastern University
• DePaul University

Interesujące miejsca

• cmentarzysko Indian Dickson Mounds w pobliżu Lewistown,
• dom Lincolna w Springfield,
• Oak Park, miasteczko, w którym 25 domów wzniósł Frank Lloyd Wright,
• budynek kapitolu stanowego w Springfield,
• Chicago, a w nim: Art Institute of Chicago, Shedd Aquarium, Adler Planetarium, Field Museum of Natural History, Museum of Science & Industry, Bicentennial Park, Grant Park z Buckingham Fountain, Water Tower, Lincoln Zoo, kampusy uniwersyteckie University of Chicago, Northwestern University i inne.

Linki zewnętrzne

• Strona uczelni University of Illinois at Urbana-Champaign