Impatiente (1916)
 Jednostka bliźniacza „Impatiente” – „Friponne” w 1917 r. | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
1916 |
| Wodowanie |
1916 |
 Marine nationale
| |
| Nazwa |
„Impatiente” |
| Wejście do służby |
1917 |
| Wycofanie ze służby |
1920 |
 Forțele Navale Române
| |
| Nazwa |
„Căpitan Dumitrescu Constantin” |
| Wejście do służby |
styczeń 1920 |
 MW ZSRR
| |
| Nazwa |
„Araks” |
| Wejście do służby |
14 września 1944 |
| Zatonął |
10 stycznia 1945 |
| Los okrętu |
złomowany |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 375 ton |
| Długość |
60,2 metra |
| Szerokość |
7 m |
| Zanurzenie |
2,6 m |
| Napęd | |
| 2 silniki Diesla Sulzer o łącznej mocy 900 KM 2 śruby | |
| Prędkość |
14,5 węzła |
| Zasięg |
3000 Mm przy prędkości 10 węzłów |
| Uzbrojenie | |
| 2 działa kal. 100 mm L/45 (2 x I) 2 zrzutnie bg | |
| Załoga |
50 |
Impatiente (później Căpitan Dumitrescu Constantin i Araks) – francuskie awizo z okresu I wojny światowej, a następnie rumuńska kanonierka, jeden z czterech pozyskanych przez Rumunię okrętów typu Friponne. Jednostka została zwodowana w 1916 roku w stoczni Arsenal de Brest w Breście, a do służby w Marine nationale przyjęto ją w 1917 roku. W styczniu 1920 roku okręt został zakupiony przez Rumunię i wszedł w skład Marynarki Wojennej pod nazwą „Căpitan Dumitrescu Constantin”. 5 września 1944 roku kanonierka została zdobyta przez żołnierzy radzieckich i następnie wcielona do służby w Marynarce Wojennej ZSRR jako „Araks”. Okręt zatonął na minie nieopodal Odessy 10 stycznia 1945 roku, po czym go podniesiono i złomowano.
Projekt i budowa[edytuj | edytuj kod]
Awiza typu Friponne, początkowo klasyfikowane jako kanonierki do zwalczania okrętów podwodnych, zostały zamówione na podstawie wojennego programu rozbudowy floty francuskiej z 1916 roku[1]. Okręty były w zasadzie identyczne z awizami typu Ardent, różniąc się głównie rodzajem siłowni – silnikami Diesla w miejsce napędu parowego, dzięki czemu znacznie wzrósł zasięg pływania[1]. Początkowo planowano budowę 13 jednostek, jednak ukończono jedynie osiem[1]. Później klasyfikowane były jako awiza 2. klasy[2].
„Impatiente” zbudowany został w stoczni Arsenal de Brest[1][3]. Położenie stępki i wodowanie okrętu odbyło się w 1916 roku, a do służby w Marine nationale wszedł on w 1917 roku[2].
Dane taktyczno-techniczne[edytuj | edytuj kod]
Okręt był kanonierką przeznaczoną do zwalczania okrętów podwodnych[1]. Długość całkowita kadłuba wynosiła 60,2 metra (57,8 metra między pionami), szerokość 7 metrów i zanurzenie 2,6 metra[4]. Wyporność standardowa wynosiła 375 ton, zaś pełna 443 tony[4][a]. Okręt napędzany był przez dwa silniki wysokoprężne Sulzer o łącznej mocy 900 KM, poruszające poprzez wały napędowe dwoma śrubami (jednostka nie posiadała komina)[3][5]. Maksymalna prędkość okrętu wynosiła 14,5 węzła[2][6]. Okręt zabierał 30 ton paliwa, co pozwalało osiągnąć zasięg wynoszący 3000 Mm przy prędkości 10 węzłów (lub 1600 Mm przy 15 węzłach)[3][6].
Uzbrojenie kanonierki składało się z dwóch pojedynczych dział kalibru 100 mm L/40 M1897 i dwóch zrzutni bomb głębinowych[2][6][b].
Załoga okrętu liczyła 50 oficerów, podoficerów i marynarzy[3][4].
Służba[edytuj | edytuj kod]
Kanonierka służyła podczas I wojny światowej na Morzu Śródziemnym i w latach 1916-1918 używana była we francuskich Siłach Patrolowych Tunezji[7]. 22 czerwca 1917 roku „Impatiente” wraz z „Gracieuse” przeprowadziły atak na U-Boota SM U-63[8]. 9 stycznia 1920 roku okręt został zakupiony przez Rumunię (wraz z bliźniaczymi jednostkami „Mignonne”, „Chiffonne” i „Friponne”) i już 15 stycznia wszedł w skład Marynarki Wojennej pod nazwą „Căpitan Dumitrescu Constantin” i oznaczeniem burtowym „Dm”[3][4]. Jednostka otrzymała imię na cześć oficera rumuńskiej marynarki, poległego podczas I wojny światowej[3]. Na przełomie 1939 i 1940 roku dokonano modernizacji uzbrojenia jednostki: zdemontowano oba działa kal. 100 mm, instalując w zamian dwa pojedyncze działka plot. SK C/30 kal. 37 mm L/80[4]. W 1942 lub 1943 roku obrona przeciwlotnicza okrętu została wzmocniona przez montaż pojedynczego działka C/38 kal. 20 mm L/65, zaś na początku 1944 roku jedno z działek kal. 37 mm zostało zastąpione działem SK C/30 kal. 88 mm L/42[4]. 5 września 1944 roku kanonierka została zdobyta przez żołnierzy radzieckich w Konstancy i następnie wcielona do służby w Marynarce Wojennej ZSRR jako „Araks” (Аракс)[9]. 10 stycznia 1945 roku w porcie w Odessie okręt wszedł na minę i zatonął[10][9]. Dziewięć dni później został podniesiony i następnie złomowany[10][c].
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 215 i Gogin 2018F ↓ podają wyporność normalną 315 ton, zaś McMurtrie 1941 ↓, s. 388 – 350 ton.
- ↑ McMurtrie 1941 ↓, s. 388 podaje, że okręt był uzbrojony także w dwa karabiny maszynowe.
- ↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 422 twierdzi, że okręt w 1944 roku był w złym stanie i został złomowany w Rumunii; Gogin 2018A ↓ podaje również alternatywną wersję, według której okręt został zwrócony Rumunii, naprawiony i służył jako „Dumitrescu” do 1959 roku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 216.
- ↑ a b c d Gogin 2018F ↓.
- ↑ a b c d e f McMurtrie 1941 ↓, s. 388.
- ↑ a b c d e f Gogin 2018C ↓.
- ↑ Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 215-216.
- ↑ a b c Gardiner i Gray 1985 ↓, s. 215.
- ↑ Labayle-Couhat 1974 ↓, s. 191.
- ↑ Labayle-Couhat 1974 ↓, s. 184.
- ↑ a b Gogin 2018A ↓.
- ↑ a b Gardiner i Chumbley 1996 ↓, s. 324.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Robert Gardiner, Stephen Chumbley: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1947-1995. Annapolis: Naval Institute Press, 1996. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
- Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Ivan Gogin: ANGARA gunboats (1917-1918/1944). Navypedia. [dostęp 2018-02-17]. (ang.).
- Ivan Gogin: CĂPITAN DUMITRESCU ASW gunboats (1917-1918/1920). Navypedia. [dostęp 2018-02-17]. (ang.).
- Ivan Gogin: FRIPONNE 2nd class avisos (ASW gunboats) (1917-1918). Navypedia. [dostęp 2018-02-17]. (ang.).
- Francis E. McMurtrie (red.): Jane’s Fighting Ships 1940. London: Sampson Low, Marston & Co., 1941. (ang.).
- Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1974. ISBN 0-7110-0445-5. (ang.).