Inspektorat Graniczny Straży Celnej „Żywiec”
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość | |
Inspektorat Straży Celnej „Żywiec” – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-czechosłowackiej w latach 1921–1928.
Formowanie i zmiany organizacyjne[edytuj | edytuj kod]
Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną[1]. Od połowy 1921 roku jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych[2]. W 1921 roku w Żywcu stacjonował sztab 7 batalionu celnego[3]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[4]. Inspektorat Straży Celnej „Żywiec”, wraz ze swoimi komisariatami i placówkami granicznymi, znalazł się w podporządkowaniu Dyrekcji Ceł „Lwów”[5]. W 1926 roku w skład inspektoratu wchodziło 6 komisariatów i 34 placówki Straży Celnej[6].
Rozporządzeniem ministra skarbu z 30 czerwca 1927 roku rozpoczęto reorganizację Straży Celnej[7]. Odtąd Naczelny Inspektorat Straży Celnej podlegał bezpośrednio ministrowi skarbu, a Naczelnemu Inspektoratowi podlegały inspektoraty okręgowe[8]. Te ostatnie przejęły kompetencje dyrekcji ceł[9]. Inspektorat Straży Celnej „Żywiec” przemianowany został na Inspektorat Graniczny Straży Celnej „Żywiec” i wszedł w podporządkowanie Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Celnej[10].
Służba graniczna[edytuj | edytuj kod]
- Sąsiednie inspektoraty
Funkcjonariusze inspektoratu[edytuj | edytuj kod]
Obsada personalna w 1927[6]:
- kierownik inspektoratu – inspektor Antoni Smólski
- pomocnik kierownik inspektoratu – podkomisarz Teofil Wysocki
- funkcjonariusze młodsi:
- starszy strażnik Stanisław Międzyrzycki (265)
- strażnik Kazimierz Węgrzyniak (1924)
- strażnik Józef Kończak (2000)
Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]
Organizacja inspektoratu w 1926 roku[11]:
- komenda – Żywiec
- komisariat Straży Celnej „Witów”
- komisariat Straży Celnej „Chyżne”
- komisariat Straży Celnej „Lipnica Wielka”
- komisariat Straży Celnej „Korbielów”
- komisariat Straży Celnej „Ujsoły”
- komisariat Straży Celnej „Rycerka”
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 130.
- ↑ Piekarz 2017 ↓, s. 28.
- ↑ OdeB batalionów celnych ↓, s. 7bc.
- ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
- ↑ Kozłowski 2012 ↓, s. 30.
- ↑ a b Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 283.
- ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 133.
- ↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 253.
- ↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 134.
- ↑ Muzeum Polskich Formacji Granicznych ↓.
- ↑ Kozłowski 2012 ↓, s. 34.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.).
- Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927.
- Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej w Kętrzynie. ISSN 1505-1757.
- Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088.
- Muzeum Polskich Formacji Granicznych – Straż Celna 1921–1928. [dostęp 2017-03-17].
- Ordre de bataille batalionów celnych od numeru 1 do 19 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.