Integracja pionowa
Integracja pionowa – pojęcie opisujące styl kontrolowania zarządzania, poprzez połączenie technologicznie odrębnych faz produkcji, dystrybucji, sprzedaży lub innych procesów gospodarczych w obrębie jednej firmy. Zintegrowane wertykalnie firmy są zjednoczone poprzez hierarchię, na której czele stoi wspólny właściciel. Na ogół każdy członek hierarchii wytwarza innego rodzaju produkt czy usługę, mające na celu zaspokoić wspólną potrzebę.
Idea integracji pionowej powstała w XIX wieku, przedstawiona przez Andrew Carnegie.
Rodzaje integracji pionowej[edytuj | edytuj kod]
Integracja pionowa to stopień w jakim dana firma jest w posiadaniu swoich odgórnych dostawców (upstream suppliers) i oddolnych nabywców (downstream buyers). W przeciwieństwie do integracji horyzontalnej, która jest zestawieniem wielu firm, które zajmują się tą samą częścią procesu produkcyjnego. Integracja pionowa odnosi się do jednej firmy, zaangażowanej w różne części produkcji (tj. produkcja, transport, marketing, sprzedaż detaliczna).
Wyróżnia się trzy rodzaje integracji pionowej:
- integracja odwrotna (do tyłu, ang. backward/upstream) – przedsiębiorstwo kontroluje oddziały, które wytwarzają część wkładów używanych w produkcji swoich produktów, np. przedsiębiorstwo samochodowe może posiadać firmy produkujące opony, szkło i metal. Kontrola tych trzech oddziałów ma na celu stworzenie niezachwianej dostawy niezbędnych części produkcyjnych oraz zapewnienie stałej jakości produktów finalnych. Było to główne założenie biznesowe Forda, jak i innych firm samochodowych w latach 20. Firmy te pragnęły zminimalizować koszty poprzez centralizację produkcji samochodów i ich części.
- integracja przednia (do przodu, ang. forward/downstream) – przedsiębiorstwo kontroluje centra dystrybucji i punkty sprzedaży detalicznej.
- integracja zrównoważona – będącą kombinacją obu – przedsiębiorstwo kontroluje wszystkie komponenty, od surowców po sprzedaż produktu finalnego.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Martin K. Perry: Vertical Integration: Determinants and Effects. Rozdział 4, w: Handbook of Industrial Organization. North Holland, 1988.
- Joseph R. Conlin: The American Past: A Survey of American History. Rozdział 27 strona 457 pod VERTICAL INTEGRATION. Thompson Wadsworth. Belmont, CA, 2007.