Irena Dynowska

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Irena Dynowska
Data i miejsce urodzenia

10 lutego 1929
Kraków

Data śmierci

2 września 1995

Miejsce spoczynku

cmentarz Prądnik Czerwony

Zawód, zajęcie

geograf

Tytuł naukowy

profesor zwyczajny

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Uczelnia

Uniwersytet Jagielloński

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej

Irena Dynowska (właśc. Irena de Dynowska-Balcer, de domo Mayer, ur. 10 lutego 1929 w Krakowie, zm. 2 września 1995) – polska geograf, hydrolog, profesor zwyczajny, wieloletnia kierownik Zakładu Hydrografii Instytutu Geografii Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się 10 lutego 1929 roku w Krakowie, w rodzinie Ryszarda i Olgi Mayerów[1]. Dwa lata później wraz z rodzicami przeniosła się do Łodzi, gdzie ukończyła szkołę powszechną i gimnazjum. W 1947 roku z rodziną przeprowadziła się do Bielska. W roku następnym ukończyła szkołę średnią i rozpoczęła studia geograficzne na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Jagiellońskiego[2]. W 1952 roku uzyskała tytuł magistra, na podstawie pracy Hydrografia dorzecza Dłubni[1], przygotowanej pod kierunkiem profesora Mieczysława Klimaszewskiego[2].

W latach 1952–1953 pracowała w Towarzystwie Wiedzy Powszechnej, przez kolejny rok była asystentem w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Krakowie[2]. W latach 1954–1959 odbyła studia aspiranckie na Uniwersytecie Jagiellońskim, po ich ukończeniu objęła asystenturę w Instytucie Geografii UJ. Stopień doktora, na podstawie rozprawy Obieg wody w obszarze wyżynnym zbudowanym z marglu kredowego na przykładzie dorzecza górnej Szreniawy, przygotowanej również pod kierownictwem profesora Klimaszewskiego, uzyskała w 1961 roku[1]. Habilitację uzyskała na podstawie rozprawy Typy reżimów rzecznych w Polsce[2] w 1972 roku[1].

Od 1973 roku była kierownikiem Zakładu Hydrografii Instytutu Geografii UJ[2]. W pracy naukowej zajmowała się między innymi badaniami krążenia wody na Wyżynie Miechowskiej, w zlewniach Dłubni i Szreniawy, typologią reżimów rzecznych, kartowaniem hydrograficznym, antropogenicznymi oddziaływaniami na stosunki wodne[1]. Uczestniczyła w pracach międzynarodowego zespołu, przygotowującego pod egidą UNESCO syntezę Hydrological Maps: A Contribution to the International Hydrological Decade (1977)[1]. Była współredaktorką dwutomowej pracy Dorzecze Górnej Wisły (1991)[2]. W 1983 roku została profesorem nadzwyczajnym, w 1990 roku uzyskała tytuł profesora zwyczajnego[1].

Jej dorobek naukowy obejmuje autorstwo, współautorstwo lub redakcję ponad 130 publikacji, opracowań, referatów, podręczników i skryptów[3]. Była promotorką pięciu prac doktorskich i opiekunką sześciu habilitacji[2]. Należała między innymi do Polskiego Towarzystwa Geograficznego (w latach 1976–1990 była przewodniczącą Komisji Hydrograficznej) i Polskiego Towarzystwa Geofizycznego, była członkiem Komitetu Nauk Geograficznych Polskiej Akademii Nauk i Komisji Programu Hydrologicznego przy Międzynarodowej Unii Geograficznej, kierownikiem (1982–1995) Komisji Nauk Geograficznych przy Oddziale PAN w Krakowie. W 1993 roku została członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności[1]. Została odznaczona między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1983) i Medalem Komisji Edukacji Narodowej[1].

W 1952 roku poślubiła Jerzego de Dynowskiego-Balcera, również geografa[2].

Zmarła 2 września 1995 roku. Została pochowana na cmentarzu Batowickim (kwatera B8-I-2)[1].

Grób prof. Ireny Dynowskiej-Balcer na Cmentarzu Prądnik Czerwony

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h i j Maria Baścik, Wojciech Chełmicki: Irena de Dynowska-Balcer: Człowiek – Naukowiec – Wychowawca [w:] Irena de Dynowska Balcer 1929–1995: Pro memoria, s. 9–30.
  2. a b c d e f g h Wojciech Chełmicki: Profesor Irena de Dynowska-Balcer: Sesja w 15. rocznicę śmierci, s. 97–99.
  3. Maria Baścik (opr.): Bibliografia prac Ireny Dynowskiej [w:] Irena de Dynowska Balcer 1929–1995: Pro memoria, s. 31–38.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Irena de Dynowska-Balcer 1929–1995: Pro memoria, Maria Baścik (red.), Kraków: Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2010, ISBN 978-83-88424-55-7, OCLC 751201652.
  • Wojciech Chełmicki: Profesor Irena de Dynowska-Balcer: Sesja w 15. rocznicę śmierci. „Alma Mater”, nr 130–131 (grudzień 2010/styczeń 2011). ISSN 1427-1176.