Irena Zarzycka

Irena Zarzycka
Data i miejsce urodzenia	6 maja 1900 ; Łódź
Data i miejsce śmierci	26 maja 1993 ; Ożarów Mazowiecki
Narodowość	Polka
Język	polski
Alma Mater	Wolna Wszechnica Polska
Dziedzina sztuki	literatura
	Ważne dzieła
	Dzikuska;
	Odznaczenia

Irena Zarzycka (z domu Hoeck) (ur. 5 maja 1900 w Pabianicach^[1], zm. 26 maja 1993 w Ożarowie Mazowieckim) – polska pisarka, autorka popularnych romansów.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodziła się w Pabianicach jako córka Ludwika Haecka urzędnika kolejowego i jego żony Józefy z domu Jasieńska. W 1920 ukończyła szkołę średnią w Pabianicach, a w latach 1920–1925 studiowała humanistykę na Wolnej Wszechnicy Polskiej. Młodość spędzoną w Pabianicach opisała w autobiografii Panna Irka. Jej powieści przed wojną były bestsellerami – np. debiutancka Dzikuska miała do 1939 siedem wydań i została zekranizowana^[2].

W 1924 wyszła za mąż za Mieczysława Zarzyckiego, kartografa w Wojskowym Instytucie Kartograficznym.

W czasie II wojny światowej jej mąż był ofiarą zbrodni katyńskiej zamordowany w Charkowie, a syn zmarł na tyfus w obozie koncentracyjnym w Majdanku^[3]. Po tych doświadczeniach przestała tworzyć. W okresie 1945-1953 pracowała jako nauczycielka w Ołtarzewie i Ożarowie Mazowieckim. Następnie pracowała w Pruszkowie w Powiatowej Radzie Narodowej i prowadziła bibliotekę powiatową. Została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi. Zmarła w wieku 93 lat i pochowana została na Cmentarzu Żbikowskim w Pruszkowie.

Wszystkie jej utwory w 1951 objęto zapisem cenzury w Polsce, ze skutkiem natychmiastowego wycofania z bibliotek^[4]. Pierwsze powojenne wydanie jej powieści Dzikuska ukazało się dopiero w 1988 roku.

Upamiętnienie[edytuj | edytuj kod]

Uchwałą Rady Miejskiej LXXII/665/23 Ożarowa Mazowieckiego Biblioteka Publiczna w Ożarowie Mazowieckim otrzymała imię Ireny Zarzyckiej^[5]^[6].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Dzikuska (1927)
Jawnogrzesznica (1928)
Ślubne pantofelki (1928)
Okruch zaklętego zwierciadła (1929)
Chłopiec z dalekiej ojczyzny (1929)
Kwiat jabłoni (1929)
Córka wichru (1930)
Panna Irka (1930)
Kłamstwo (1931)

Tabor (1931)
Królewski lot (1933)
Wieczna młodość (1933)
Wschody i zachody (1934)
Pod wiatr (1934)
Pałac śród gór (1935)
Muszla (1935)
Samotnicy (1937)
Sześć bajek wybranych (1946), zbiór wierszy dla dzieci

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Współcześni polscy pisarze i badacze literatury - słownik bibliograficzny. redakcja - Jadwiga Czachowska i Alicja Szałagan. T. tom 9: W-Z. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2004, s. 395-396. ISBN 83-02-09242-8 tom 9 i ISBN 83-02-05444-5 całość. [dostęp 2023-12-23].
↑ Sławomir Saładaj: Zarzycka – królowa romansów. Urząd Miasta Pabianice.
↑ Irena Zarzycka – królowa romansów [online], Wirtualne Muzeum Ożarów Mazowiecki [dostęp 2021-04-12] (pol.).
↑ Cenzura PRL, posłowie Zbigniew Żmigrodzki, Wrocław 2002, s. 46.
↑ Biblioteka Publiczna im. Ireny Zarzyckiej w Ożarowie Mazowieckim [online], Serwis Gminy Ożarów Mazowiecki [dostęp 2023-12-23] (pol.).
↑ EwaE. Pawlak EwaE., Patronka [online], Biblioteka Publiczna im. Ireny Zarzyckiej w Ożarowie Mazowieckim, 1 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-23] (pol.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Anna Wzorek: Twórczość Ireny Zarzyckiej. Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, 2004

[pisarze-1] Współcześni polscy pisarze i badacze literatury - słownik bibliograficzny. redakcja - Jadwiga Czachowska i Alicja Szałagan. T. tom 9: W-Z. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 2004, s. 395-396. ISBN 83-02-09242-8 tom 9 i ISBN 83-02-05444-5 całość. [dostęp 2023-12-23].

[2] Sławomir Saładaj: Zarzycka – królowa romansów. Urząd Miasta Pabianice.

[:0-3] Irena Zarzycka – królowa romansów [online], Wirtualne Muzeum Ożarów Mazowiecki [dostęp 2021-04-12] (pol.).

[4] Cenzura PRL, posłowie Zbigniew Żmigrodzki, Wrocław 2002, s. 46.

[5] Biblioteka Publiczna im. Ireny Zarzyckiej w Ożarowie Mazowieckim [online], Serwis Gminy Ożarów Mazowiecki [dostęp 2023-12-23] (pol.).

[6] EwaE. Pawlak EwaE., Patronka [online], Biblioteka Publiczna im. Ireny Zarzyckiej w Ożarowie Mazowieckim, 1 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-23] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]