Irina Archipowa
|
||
![]() Irina Archipowa na rosyjskim znaczku pocztowym |
||
Imię i nazwisko | Irina Konstantinowna Archipowa | |
Data i miejsce urodzenia | 2 stycznia 1925 Moskwa |
|
Data i miejsce śmierci | 11 lutego 2010 Moskwa |
|
Typ głosu | mezzosopran | |
Zawód | śpiewaczka | |
Wydawnictwo | Melodia | |
Odznaczenia | ||
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |
||
Strona internetowa |
Irina Konstantinowna Archipowa (ros. Ирина Константиновна Архипова; ur. 2 stycznia 1925 w Moskwie, zm. 11 lutego 2010 tamże[1]) – rosyjska śpiewaczka operowa, wykonująca początkowo partie mezzosopranowe, a następnie kontraltowe.
Spis treści
Początki kariery[edytuj | edytuj kod]
W młodości chciała zostać architektem, przerwała jednak rozpoczęte studia w tym kierunku i w 1953 uzyskała w Konserwatorium Moskiewskim dyplom w klasie śpiewu klasycznego. Dołączyła do zespołu opery w Swierdłowsku, gdzie grała księżniczkę Eboli w Don Carlosie, Marfę w Chowańszczyźnie, Marynę w Borysie Godunowie i Charlottę w Werterze. W 1956 przeniosła się do Teatru Bolszoj, w którym zadebiutowała w roli Carmen. Pozostała jego solistką do 1988, wykonując m.in. klasyczny repertuar rosyjski.

Kariera międzynarodowa[edytuj | edytuj kod]
W 1960 po raz pierwszy otrzymała zgodę na występ poza ZSRR i wystąpiła jako Carmen na deskach opery w Neapolu. Od 1964 występowała w La Scali w rolach Marfy i Maryny, a także Heleny w Wojnie i pokoju. W 1972 wywołała sensację międzynarodową występem w roli Azuceny w operze Trubadur Giuseppe Verdiego, wystawionej w teatrze Orange. W latach 70. i 80. zagrała dwie inne słynne role w utworach tego kompozytora – Amneris w Aidzie (San Francisco) i Ulrykę w Balu maskowym (Londyn). Do kreacji Azuceny wracała jeszcze wielokrotnie w Covent Garden. Śpiewała w teatrach operowych Wiednia, Berlina, Paryża, Belgradu i Marsylii. Pojawiła się także w Metropolitan Opera, choć dopiero w wieku 72. lat, występując w drugoplanowej roli niani w Eugeniuszu Onieginie. Niedługo później zakończyła karierę sceniczną i zajęła się reżyserią operową.
Zachwycała swoim głębokim, silnym mezzosopranem, uważanym za głos typowo słowiański. Jak rzadko która artystka umiała również ocenić swoje wokalne możliwości i samodzielnie dobierać repertuar, który nie nadwyrężał jej umiejętności. Wyróżniała się też wielką sceniczną osobowością. Oprócz muzyki operowej nagrywała również pieśni Czajkowskiego i innych kompozytorów rosyjskich, jednak większość jej płyt jest poza Rosją trudno dostępna.
Pochowana na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie[2].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
Była żoną tenora Vladislava Plavki.
Odznaczenia i nagrody[edytuj | edytuj kod]
Została uhonorowana tytułem Bohatera Pracy Socjalistycznej oraz Medalem „Sierp i Młot”. Ponadto była odznaczona m.in. Orderem św. Andrzeja, Orderem Zasług dla Ojczyzny II klasy, trzykrotnie Orderem Lenina, Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy i Medalem Puszkina. Laureatka Nagrody Leninowskiej w 1978.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Russian Diva Irina Arkhipova Dies at 85 in Moscow (ang.). 2010-02-11. [dostęp 2010-02-11].
- ↑ Новодевичье кладбище. Архипова Ирина Константиновна (1925-2010)
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Алексей Каданер, Музыка жизни • Умерла Ирина Архипова, lenta.ru (ros.) [dostęp 2013-11-30]
- Bohaterowie Pracy Socjalistycznej
- Laureaci Nagrody Leninowskiej
- Mezzosoprany
- Odznaczeni Orderem Czerwonego Sztandaru Pracy
- Odznaczeni Orderem Lenina
- Odznaczeni Orderem Świętego Andrzeja Apostoła Pierwszego Powołania
- Odznaczeni Orderem Za Zasługi dla Ojczyzny
- Pochowani na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie
- Rosyjskie śpiewaczki operowe
- Urodzeni w 1925
- Zmarli w 2010