Isadora Duncan

Isadora Duncan
Imię i nazwisko	Angela Isadora Duncan
Data i miejsce urodzenia	26 maja 1877 lub 27 maja 1878 ; San Francisco
Data i miejsce śmierci	14 września 1927 ; Nicea
Narodowość	amerykańska
Dziedzina sztuki	taniec
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Isadora Duncan, właściwie Angela Isadora Duncan (ur. 26 maja 1877 lub 27 maja 1878^[1]^[2] w San Francisco, zm. 14 września 1927 w Nicei^[2]) – amerykańska tancerka.

Nie studiowała tańca w sposób systematyczny, lecz stworzyła oryginalny, niepowtarzalny styl oparty na własnej filozofii. Czerpała z nowych tendencji tańca modern, którego była pionierką. Widziała w tańcu wyraz wolnej myśli i radykalnie sprzeciwiała się ograniczeniom, jakie narzucał taniec klasyczny. Po przyjeździe do Paryża wywarła ogromny wpływ zarówno na całokształt przyszłej sztuki scenicznej, jak i na wygląd następnych pokoleń tancerzy. W rozwoju kariery wspierała ją Loie Fuller. Odrzuciła klasyczną białą paczkę (tutu), zrzuciła baletki, tańczyła przyodziana w grecką tunikę, boso i z rozpuszczonymi włosami, co było szokującą innowacją dla ówczesnej publiczności. Jako pierwsza pokazała się na scenie ubrana tylko w obcisły trykot^[3]^[4].

Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]

Duncan była biseksualna^[5]. Miała troje dzieci, jedno z reżyserem teatralnym Gordonem Craigiem, drugie z Parisem Singerem, synem właściciela fabryki maszyn do szycia Isaaca Singera. Trzecie dziecko, syn, zmarło zaraz po porodzie.

Jej życie prywatne obfitowało w skandale. Szczególnie głośny był wypadek jej dzieci (Deirdre i Patricka), podczas którego utopiły się w Sekwanie, co miało miejsce w 1913 roku. Dzieci przebywały w samochodzie z nianią. Kiedy samochód wjeżdżał na wzgórze, silnik nagle przestał pracować. Kierowca opuścił samochód, zapomniał jednak zaciągnąć hamulec. Samochód stoczył się po skarpie do rzeki. Dzieci i niania utopiły się. Po stracie dzieci Isadora spędziła kilka tygodni w nadmorskim kurorcie wspólnie z aktorką Eleonorą Duse. Ponieważ Eleonorą Duse wcześniej fascynowała się buntownicza feministka, lesbijka Lina Poletti, podejrzewano, choć nie jest to potwierdzone dokumentacją, że Duncan i Duse miały romans.

W 1922 roku wyjechała do Moskwy. Była żoną znacznie od siebie młodszego rosyjskiego poety Siergieja Jesienina.

Zginęła w czasie jazdy w wyścigowym kabriolecie Amilcar, gdy jej szal wkręcił się w nieosłonięte koła. Pochowana została na cmentarzu Père-Lachaise w Paryżu.

W 1927 roku pośmiertnie ukazała się jej autobiografia zatytułowana My life (pol. Moje życie).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Zapisy urzędowe dotyczące jej urodzenia nie zachowały się: zostały zniszczone podczas trzęsienia ziemi w San Francisco w 1906.
↑ ^a ^b Isadora Duncan – Biography. biography.com. [dostęp 2011-04-07]. (ang.).
↑ Au Susan - Ballet and Modern Dance. Thames and Hudson, New York, 2002, s. 90, ISBN 978-0-500-20352-1
↑ Loïe Fuller, la mujer «serpentina» de la Belle Époque.. khronoshistoria.com. [dostęp 2022-04-02].
↑ Isadora Duncan w bazie Notable Names Database (ang.)

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Isadora Duncan’s Web Links
Taniec przyszłości : odczyt Izadory Duncan/ tł. Zofia S. ; studyum wstępne skreślił Stanisław Schneider. - Warszawa, 1905.

[1] Zapisy urzędowe dotyczące jej urodzenia nie zachowały się: zostały zniszczone podczas trzęsienia ziemi w San Francisco w 1906.

[bio-2] Isadora Duncan – Biography. biography.com. [dostęp 2011-04-07]. (ang.).

[Susan-3] Au Susan - Ballet and Modern Dance. Thames and Hudson, New York, 2002, s. 90, ISBN 978-0-500-20352-1

[khronoshistoria-4] Loïe Fuller, la mujer «serpentina» de la Belle Époque.. khronoshistoria.com. [dostęp 2022-04-02].

[5] Isadora Duncan w bazie Notable Names Database (ang.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]