Israel Gutman

Israel Gutman
Israel Gutman (1961)
Data i miejsce urodzenia	20 maja 1923 Warszawa
Data i miejsce śmierci	1 października 2013 Jerozolima
Przebieg służby
Stanowiska	działacz Żydowskiej Organizacji Bojowej
Główne wojny i bitwy	powstanie w getcie warszawskim

Israel Gutman (hebr. ישראל גוטמן; ur. 20 maja 1923 w Warszawie, zm. 1 października 2013 w Jerozolimie) – żydowski historyk, działacz ruchu oporu w getcie warszawskim, uczestnik powstania w getcie warszawskim.

Życiorys

Podczas okupacji niemieckiej był działaczem Żydowskiej Organizacji Bojowej w getcie warszawskim, a po wybuchu powstania w getcie 19 kwietnia 1943 wziął w nim udział. Od 5 maja 1943 do 5 maja 1945 był więźniem niemieckich obozów koncentracyjnych na Majdanku, w Auschwitz-Birkenau oraz Mauthausen-Gusen. Po wojnie był członkiem grupy założycielskiej kibucu Aviv we Włoszech, a w latach 1947–1971 członkiem kibucu Lehavot w Górnej Galilei. W 1961 uczestniczył w tworzeniu Centrum Pamięci Mordechaja Anielewicza. W tym samym roku, podczas odbywającego się w Izraelu procesu Adolfa Eichmanna uczestniczył w nim w charakterze świadka.

W latach 1971–1993 pracował na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie. W latach 1975–1993 piastował funkcję dyrektora Ośrodka Badawczo-Naukowego Jad Waszem w Jerozolimie. W latach 1980–1981 wykładał gościnnie na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles. Od 1983 do 1985 piastował funkcję dyrektora Instytutu Współczesnego Żydostwa Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie, a w latach 1993–1996 dyrektora Międzynarodowego Instytutu Badań nad Holocaustem Jad Waszem.

W 1995 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 2000–2012 był wiceprzewodniczącym Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. Był także członkiem Komitetu Naukowo-Badawczego Muzeum Pamięci Holocaustu w USA. Był autorem 11 książek oraz redaktorem albo współredaktorem kolejnych 19.

Zmarł 1 października 2013 w Jerozolimie.

Otrzymane nagrody

• Nagroda Avrahama Shlonsky’ego (w dziedzinie literatury)
• Nagroda Itzhaka Sade'a
• Carl von Ossietzky Prize der Oldenburg Stadt
• Nagroda Federacji Żydów Polskich

Publikacje

• Ghetto-Underground-Uprising
• Resistance
• The Jews of Warsaw, wyd. pol. Żydzi warszawscy 1939–1943, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 1993

Bibliografia

• Zmarł Israel Gutman (pol.). sztetl.org.pl, 2013-10-02. [dostęp 2013-10-04].
• J.H.: Nie żyje znany historyk Israel Gutman (pol.). rp.pl, 2013-10-01. [dostęp 2013-10-04].
• Isabel Kershner: Israel Gutman, Who Survived and Documented Holocaust, Dies at 90 (ang.). nytimes.com, 2013-10-01. [dostęp 2013-10-04].
• Ian Deitch: Holocaust survivor, historian Israel Gutman dies at 90 (ang.). washingtonpost.com, 2013-10-04. [dostęp 2013-10-04].