Izabella Działyńska

Izabella Działyńska
Matylda Meleniewska, Portret Izabelli z Czartoryskich Działyńskiej
Pogoń Litewska
Rodzina	Czartoryscy herbu Pogoń Litewska
Data i miejsce urodzenia	14 grudnia 1830 Warszawa
Data i miejsce śmierci	18 marca 1899 Mentona
Ojciec	Adam Jerzy Czartoryski
Matka	Anna Zofia Czartoryska
Mąż	Jan Kanty Działyński

Izabella Działyńska, właściwie: Izabella Elżbieta z Czartoryskich Działyńska (ur. 14 grudnia 1830 w Warszawie, zm. 18 marca 1899 w Mentona we Francji) – polska malarka-amatorka, kolekcjonerka dzieł sztuki.

Była córką księcia Adama Jerzego Czartoryskiego i Anny Zofii z domu Sapieha. Wychowywała się w Paryżu, w atmosferze konserwatywnej (Hotel Lambert). Od młodości kolekcjonowała dzieła sztuki. W 1857 poślubiła wielkopolskiego ziemianina Jana Działyńskiego. Małżeństwo to pozostało bezdzietne.

Mauzoleum Izabeli Działyńskiej

Prowadziła Instytut Polski przy Hotelu Lambert, odbywała liczne podróże po Europie, a także Algierii, Egipcie i Ziemi Świętej. Przez większość życia mieszkała w Paryżu, a od ślubu częściowo także w Gołuchowie, który w 1872 przejęła od męża za pożyczone mu pieniądze na cele powstania styczniowego. Zainicjowała m.in. kolekcję waz antycznych, grafik, obrazów, mebli artystycznych. Zamek w Gołuchowie przebudowała – częściowo według własnej koncepcji – na muzeum, a za pomocą utworzonej w 1893 ordynacji gołuchowskiej zapewniła muzeum środki na utrzymanie. Dążyła do odtworzenia dawnej świetności rezydencji gołuchowskiej, stanowiącej niegdyś siedzibę rodu Leszczyńskich.

Po śmierci spoczęła w mauzoleum - kaplicy grobowej w parku w Gołuchowie.

Bibliografia

• Teresa Jakimowicz, Elżbieta Działyńska, w: Wielkopolski Słownik Biograficzny, Warszawa-Poznań 1981
• RóżaR. Kąsinowska RóżaR., Gołuchów. Rezydencja magnacka w świetle źródeł, Gołuchów: Ośrodek Kultury Leśnej w Gołuchowie, 2006, ISBN 83-922141-1-0, OCLC 831167298 .
• Danuta Marek, Ordynacja gołuchowska Izabelli z Czartoryskich Działyńskiej (1830-1899), Muzeum Narodowe w Poznaniu 1994, ​ISBN 83-85296-20-4​

Linki zewnętrzne

• Biblioteka Kórnicka