Izotropowość

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Izotropowość, izotropia[1] (gr. isos 'równy, jednakowy'; trópos 'zwrot, obrót') – niezależność od kierunku, przeciwieństwo anizotropii.

W matematyce oraz fizyce[edytuj | edytuj kod]

Przestrzeń fizyczna jest przestrzenią jednorodną i izotropową. Jednorodność przestrzeni jest równoważna założeniu, że prawa fizyczne nie zależą od miejsca wystąpienia zjawiska. Izotropowość oznacza, że wszystkie kierunki w przestrzeni są równoważne. Z tych dwóch własności wynika równoważność wszystkich przestrzennych układów współrzędnych użytych do opisu badanego zjawiska. Niezmienniczość praw fizycznych przy zmianie przestrzennych układów współrzędnych można wyrazić stosując rachunek tensorowy. Tensor T jest izotropowy wtedy i tylko wtedy gdy jego reprezentacje we wszystkich polibazach, powstałych w wyniku iloczynów tensorowych baz ortonormalnych, są takie same[2].

W krystalografii i inżynierii materiałowej[edytuj | edytuj kod]

Izotropowość materiału jest to brak różnic we właściwościach fizycznych tego materiału, takich jak: rozszerzalność termiczna, przewodzenie ciepła, przewodnictwo elektryczne czy współczynnik załamania światła, niezależnie od tego w jakim kierunku są one mierzone.

Izotropowość jest cechą ciał amorficznych oraz kryształów układu regularnego.

W kosmologii[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Jednorodność (kosmologia).

Zasada izotropowości przestrzeni mówi, że dla obserwatora fundamentalnego, znajdującego się w aktualnym położeniu Ziemi, materia na niebie jest rozłożona izotropowo, co oznacza, że w każdym kierunku obserwator widzi tę samą ilość materii, co w pojęciu kosmologii oznacza, że galaktyki równomiernie pokrywają niebo. Zasada ta jest bezpośrednią konsekwencją prowadzonych obserwacji, a w szczególności pięciu ich najważniejszych typów, mówiących o:

  • kątowym rozkładzie galaktyk na niebie
  • kątowym rozkładzie galaktyk w podczerwieni
  • kątowym rozkładzie radioźródeł
  • promieniowaniu rentgenowskim
  • promieniowaniu reliktowym

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. izotropia, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2023-04-01].
  2. Grupy symetrii tensorów czwartego rzędu, [w:] Janina Ostrowska-Maciejewska, PODSTAWY I ZASTOSOWANIA RACHUNKU TENSOROWEGO, IPPT PAN, 2007, s. 105, ISBN 978-83-89687-02-9, ISSN 0208-5658.