Józef Franciszek Fert

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Józef Franciszek Fert
Państwo działania

Polska 

Data i miejsce urodzenia

7 lipca 1945
Korytnica

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: literaturoznawstwo
Alma Mater

Katolicki Uniwersytet Lubelski, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

Doktorat

1978

Habilitacja

1993

Profesura

2005

nauczyciel akademicki, poeta

Józef Franciszek Fert (ur. 7 lipca 1945 w Korytnicy) – polski polonista, historyk literatury, poeta, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, badacz twórczości Cypriana Norwida, tekstolog i edytor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 7 lipca 1945 w Korytnicy nad Nidą. Studiował filologię polską na KUL i UMCS. W 1969 otrzymał tytuł magistra (na seminarium prof. Czesława Zgorzelskiego), a w 1978 stopień naukowy doktora (seminarium prof. Stefana Sawickiego, promotor – prof. Maria Grzędzielska). W latach 1968–1969 był pracownikiem redakcji Wydawnictwa Towarzystwa Naukowego KUL. Od 1970 do 1990 pracował jako nauczyciel języka polskiego w I Liceum Ogólnokształcącym im. Tadeusza Kościuszki we Włodawie. Działacz "Solidarności" – przewodniczący sekcji nauczycielskiej "Solidarność" i wiceprzewodniczący NSZZ "S" we Włodawie. Założyciel Rady Oświaty i Wychowania, zdelegalizowanej w stanie wojennym. Internowany w okresie od 13 grudnia 1981 do 10 lutego 1982 w więzieniach w Chełmie i Włodawie[1]. Od 1983 sekretarz redakcji czasopisma "Studia Norwidiana" i członek redakcji "Dzieł wszystkich Norwida". Pracownik naukowo-dydaktyczny KUL od 1985 (od 1989 jako pracownik etatowy): początkowo w Międzywydziałowym Zakładzie Badań nad Twórczością Norwida, następnie ­na polonistyce KUL. W latach 1994–1996 pracował jako adiunkt w Katedrze Literatury Współczesnej KUL, od 1996 kierownik Katedry Tekstologii i Edytorstwa. Habilitował się na Wydziale Nauk Humanistycznych KUL w 1993.

W latach 1994–1999 kierownik Sekcji Filologii Polskiej KUL (od 1998 jako profesor nadzwyczajny KUL), w latach 1999–2000 prodziekan Wydziału Nauk Humanistycznych i członek Senatu Akademickiego KUL. W latach 2002–2006 kierownik Międzywydziałowego Zakładu Badań nad Twórczością Cypriana Norwida. W latach 2004–2012 prorektor KUL.

W 2005 otrzymał tytuł naukowy profesora, a w październiku 2006 profesora zwyczajnego.

Członek Towarzystwa Naukowego KUL, Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza, Lubelskiego Towarzystwa Naukowego (od 2005), Stowarzyszenia Pisarzy Polskich ­– prezes Lubelskiego Oddziału SPP (2002–2004).

W 2018 kandydował bezskutecznie do sejmiku województwa lubelskiego z listy Koalicji Obywatelskiej[2].

Wyróżnienia i odznaczenia[edytuj | edytuj kod]

  • Honorowy Obywatel Włodawy (1989)[3].
  • Srebrna Odznaka Recytatora (dwukrotnie).
  • Wyróżnienia w Konkursie Literackim im. Józefa Czechowicza (dwukrotnie).
  • Laureat Nagrody w IV Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim im. Józefa Czechowicza (2013).
  • Złoty Krzyż Zasługi (2004).
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej (2009).
  • Srebrny Wawrzyn Literacki (2012).
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2013)[4].
  • Tytuł: Bene Meritus Terrae Lublinensi (2014).
  • Krzyż Pro Ecclesia et Pontifice (2014).
  • Nagroda II Międzynarodowego Trójstyku Literackiego (2018).
  • Literacka Nagroda Niepodległości (2018).
  • Medal Unii Lubelskiej (2020)
  • Medal Stulecia Odzyskania Niepodległości (2021)[5]

Ważniejsze publikacje[edytuj | edytuj kod]

Publikacje naukowe i popularne[edytuj | edytuj kod]

  • Norwid poeta dialogu, Ossolineum, Wrocław 1982.
  • Cyprian Norwid, Vade-mecum, wstęp, oprac. tekstologiczne i edytorskie J. Fert, Ossolineum, Wrocław 1990; następne wydania: Ossolineum, Wrocław 1999, kolejne w serii Skarby Biblioteki Narodowej, Ossolineum i De Agostini Polska, Wrocław 2003.
  • Cyprian Norwid, Kolébka-pieśni, oprac. J. Fert, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1990.
  • Poeta sumienia. Rzecz o twórczości Norwida, Redakcja Wydawnictw KUL, Lublin 1993.
  • Teofil Lenartowicz, Helena Mickiewiczówna. Korespondencja, wstęp, oprac. Józef Fert, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 1997.
  • Cyprian Norwid, Błogosławione pieśni..., wybór, oprac., posłowie J. Fert, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 2000.
  • Teofil Lenartowicz, Julia Jabłonowska, Korespondencja, oprac. J. Fert, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2003.
  • Cyprian Norwid, Vade-mecum, oprac. J. Fert, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2004.
  • Norwidowskie inspiracje, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2004.
  • Cyprian Norwid, Sumienie słowa. Wybór myśli z listów i rozpraw, oprac. i wstęp J. Fert, przedmowa J. Tischner, Ossolineum, Wrocław 2004.
  • Poezja i publicystyka, Wydawnictwo KUL, Lublin 2010; wyd. II: Wydawnictwo KUL, Lublin 2012.
  • Józef Czechowicz, Wiersze i poematy, opracował J. Fert, w: tenże, Pisma zebrane, t. 1–2, przewodniczący komitetu red. J. Święch, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2012.
  • Józef Czechowicz, Wybór wierszy i poematów, wybór i opracowanie J. Fert, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2013.
  • Józef Czechowicz, Notatnik 1936–1938, tekst ustalił i notami filologicznymi opatrzył J. F. Fert, posłowie E. Łoś, Muzeum Lubelskie w Lublinie, Lublin 2015.
  • Lektury i inspiracje, Wydawnictwo Test, Lublin 2016.
  • Nieco poezji, nieco filozofii..., Wydawnictwo Alleluja, Kraków 2017.
  • Pamięć polonistyczna. Studia i szkice literackie, Wydawnictwo KUL, Lublin 2017.
  • Grupa .64. Wspomnienia absolwentów polonistyki KUL, red. J. F. Fert, Wydawnictwo KUL, Lublin 2017.
  • Inne Kresy... Inny Wołyń..., Wydawnictwo Pewne.Kielce 2019.
  • Życie Cypriana Norwida. Pamiątka dwusetnej rocznicy urodzin Poety. 1821-2021. Kielce 2020.
  • Norwid. Zdania i uwagi o społeczeństwie obywatelskim. Kielce 2021.
  • Cyprian Norwid. Vade-mecum i pozostałe wiersze z lat 1865-1883, Wybór i oprac. J. F. Fert. Warszawa 2023.
  • "Ktoś nieopatrznie dotknął pustki po mnie". Wiersze wybrane Stanisława Grochowiaka, wybrał i ułożył J. F. Fert, Kraków 2024.
  • Artykuły towarzyszące wydaniom utworów współczesnych pisarzy, m.in. B. Królikowskiego, A. Szmidta, H. Kozaka, W. Michalskiego, E. Ostrowskiej, ks. K. Wójtowicza i in.
  • Około 400 artykułów naukowych i popularnonaukowych w czasopismach naukowych i literackich.

Zbiory poezji i prozy[edytuj | edytuj kod]

  • Rytmy, Wydawnictwo Lublin, Lublin 1987.
  • Zapach macierzanki, Wydawnictwo Lublin, Lublin 1992.
  • Dominika, Polihymnia, Lublin 1994.
  • Dolce far niente, Wydawnictwo Aula, Podkowa Leśna 2000.
  • Latomia. Wybór wierszy, Polihymnia, Lublin 2003.
  • Świętokrzyska zapaska (gawędy), Wydawnictwo Test, Lublin 2007[6].
  • Kamienie. Choklakia, Wydawnictwo Test, Lublin 2005.
  • Galatea, Wydawnictwo Cedro i Synowie, Kielce 2013.
  • Twarze na płótnach, Wydawnictwo Test, Lublin 2015.
  • Świętokrzyska zapaska (gawędy), wyd. II, zmienione, Test, Lublin 2015[7].
  • Świętokrzyska zapaska (gawędy), wyd. III zmienione i uzupełnione. Pewne Wydawnictwo, Kielce 2018.
  • Dagerotypy. Wiersze. Wydawnictwo Alleluja. Kraków 2019.
  • Kilka zdań co nienowe, Lublin 2021.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Lista internowanych z byłego województwa chełmskiego. jerzymaslowski.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-04-05)].. [dostęp 2019-04-04].
  2. Serwis PKW – Wybory 2018. [dostęp 2019-04-04].
  3. WŁODAWA W LATACH 1990-2014. docplayer.pl. [dostęp 2021-09-23]. Cytat: 9 lipca. Rada Miejska Uchwałą Nr IV/25/90 nadała dr. Józefowi Franciszkowi Fertowi ps. „Jacek” tytuł Honorowego Obywatelem Włodawy
  4. 8 stycznia 2013 „za wybitne osiągnięcia w pracy naukowo-badawczej i działalności dydaktycznej, za zasługi na rzecz rozwoju nauki” (M.P. z 2013 r. poz. 343)
  5. Medale dla badaczy Norwida [online], www.kul.pl [dostęp 2022-01-05] (pol.).
  6. Jacek F. Brzozowski: Świętokrzyska zapaska (gawędy). Wydawnictwo TEST. [dostęp 2019-04-04].
  7. Jacek F. Brzozowski: Świętokrzyska zapaska (gawędy) – wyd. II. Wydawnictwo TEST. [dostęp 2019-04-04].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]